Voer een klimaatplicht voor bedrijven in nu het nog zin heeft

„Bekijk het ja-woord dat 195 landen in 2015 gaven aan het Parijse Klimaatakkoord eens als huwelijksgelofte, dan is inmiddels een relatiecrisis uitgebroken”, begon Trouw vorige week een artikel over een VN-rapport over fossiele brandstoffen. Dit rapport fungeert samen met het IPCC- rapport uit augustus als een spreekbuis, een noodroep, een oerkreet van onze planeet aan haar bewoners. We staan aan de vooravond van ongekende ellende – droogte, overstromingen, massa verplaatsingen – als we niet nu de duimschroeven aandraaien waar het op uitstootvermindering aankomt. We moeten sneller van fossiele brandstoffen als energiebron af, willen we nog onder de 2 graden opwarming blijven.

Dankzij de Klimaatzaak moet Shell van de rechter veel meer doen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Maar als de andere grote vervuilers gewoon doorgaan met vervuilen en de overheid dit blijft subsidiëren, komen we er niet. Uit onderzoek van de Universiteit Maastricht waar NRC over berichtte, bleek dat de duurzaamheidsdoelen van veel Nederlandse beursgenoteerde bedrijven niet ambitieus genoeg zijn „om de planeet leefbaar te houden” (Biodiversiteit? Daar zijn beursbedrijven nog niet zo mee bezig, 26/10).

Het ontbreekt veel grote spelers in onze economie aan een moreel kompas. Dit is extreem schadelijk voor hun werknemers, onze omgeving en met name voor het klimaat. Omdat deze winstgedreven bedrijven zelf het roer niet bijsturen, is het de hoogste tijd om de overheid dit te laten doen. De bal ligt bij het nieuwe kabinet. Als het nu een klimaatplicht voor vervuilende bedrijven invoert, kunnen we de Parijsdoelen nog halen. De klimaatplicht ziet erop toe dat Nederlandse bedrijven wereldwijd hun uitstoot in lijn brengen met 1,5 graad opwarming. Dat ze hun hele keten doorlopen, van grondstof tot eindproduct, om te kijken waar ze klimaatwinst kunnen boeken. Dat zal onder meer tot gevolgd hebben dat oliebedrijven drastisch minder olie moeten gaan oppompen, zodat ze in 2030 minstens 45 procent minder CO₂ uitstoten – hetzelfde als in de Shell-zaak is vastgesteld. Of het nu gaat om directe CO₂-uitstoot of om investeringen in palmolieplantages die ontbossing veroorzaken: de klimaatimpact van bedrijven moet door de overheid net zo serieus genomen worden als milieuschade of het schenden van mensenrechten.