Massaal royement stort SP dieper in crisis

Het interne conflict in de SP over de spelregels en omgangsvormen binnen de partij heeft dinsdag een voorlopig hoogtepunt bereikt. Het partijbestuur heeft meer dan dertig leden in één keer geroyeerd, een unicum in de partijgeschiedenis. Onder de geroyeerden zijn de enige tegenkandidaat voor de aanstaande voorzittersverkiezing en een groep leden van de voormalige jongerenbeweging Rood. De SP hoopt met het harde ingrijpen de rust en eenheid in de partij te herstellen, tegenstanders van de partijtop zien er het bewijs in dat er een rücksichtslose zuivering van kritische leden gaande is.

In totaal kregen 33 SP’ers dinsdag een korte mail van partijsecretaris Arnout Hoekstra, waarin staat dat zij uit de partij zijn gezet omdat de statuten dubbellidmaatschap verbieden. De geroyeerde leden zijn lid van, of betrokken bij, Rood of het Marxistisch Forum (MF), een discussieplatform binnen de SP dat vindt dat de koers radicaler en linkser moet. Op een SP-bijeenkomst werden Rood en de MF onlangs door een meerderheid van de afdelingen tot politieke partij verklaard, waarna een groep leden een brief kreeg met de vraag om te kiezen tussen óf de SP óf deze organisaties.

Lees ook: SP is opstandige leden ‘liever kwijt dan rijk’

Veel van de aangeschreven SP’ers deden dat niet voor de gestelde deadline van afgelopen weekend, omdat zij de redenering van de partij dat Rood en MF aparte politieke partijen zijn onzinnig vinden. Zij kregen bijval van deskundigen als hoogleraar Nederlandse politiek Gerrit Voerman, die vorige week in NRC zei dat het erop lijkt dat „groepen nu tot partij gebombardeerd worden om royementen te kunnen legitimeren”.

Door de royementen is er weinig meer te kiezen bij de verkiezing voor het nieuwe partijbestuur. De enige tegenkandidaten van voorzitter Jannie Visscher en secretaris Hoekstra, de Rotterdammer Tijs Hardam en het Utrechtse Statenlid Michel Eggermont, zijn nu uit de partij gezet. Hardam is Rood-lid en samen met Eggermont ook betrokken bij het Marxistisch Forum. Hij is teleurgesteld, hoewel hij het royement ook zag aankomen. „Men is doodsbang voor een andere koers”, zegt Hardam, die in beroep wil gaan tegen het besluit.

Jonge en actieve leden

De reeks royementen betekent dat de SP jonge en actieve leden verliest. De SP sneed eerder dit jaar definitief de banden met Rood door omdat de jongerenclub een te radicale en zelfstandige koers zou willen varen. Ondanks het conflict bleven veel Rood-jongeren bij de SP actief, maar voor de meest actieve leden komt daar nu een einde aan. Een deel van de SP-leden ziet dit met lede ogen aan omdat de partij toch al zo slecht scoort bij jonge kiezers.

Een deel van de geroyeerde jongeren stond ook al op de kandidatenlijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar in met name grote steden als Utrecht en Rotterdam. Hoe het nu verder moet in deze afdelingen is ongewis. De Rotterdamse afdeling van de SP meldde dinsdag dat het partijbestuur het mailaccount van de afdeling al heeft geblokkeerd.

Oud-SP-Kamerlid Cem Lacin noemt de handelswijze van de partijtop op Twitter „onbegrijpelijk”. „Binnen een democratische partij hoort discussie over de koers en moet er ruimte zijn voor discussie, ook als leden dat op eigen initiatief organiseren.” Volgens Lacin is „strijd tegen het neoliberalisme nodig, niet tegen kameraden”.