Medewerkers Facebook maakten vergeefs melding van radicalisering

Facebook en de Trumpaanhang – ze willen niet met elkaar, maar ze kunnen ook niet zonder elkaar. In het weekend beschreven verscheidene Amerikaanse media hoe medewerkers van Facebook na de presidentsverkiezingen van 3 november waarschuwden dat samenzweringstheorieën en oproepen tot geweld vrijelijk over het sociale platform werden verspreid. Die waarschuwingen brachten de leiding van het bedrijf niet tot significante ingrepen. „We doen niets tegen explosieve desinformatie over de verkiezingen in de commentaren, sterker nog: we geven ze extra aandacht en verspreiden ze”, schreef een Facebookmedewerker op 5 november op het interne communicatiekanaal Workplace.

De schat aan interne documenten die klokkenluider Frances Haugen, voormalig Facebookmedewerker, vorige maand naar buiten heeft gebracht, blijven voor nieuws over Facebook en zijn middelpuntvliedende algoritmes zorgen. Zo worden gebruikers naar extreme pagina’s geleid, blijkt daar uit, met inhoud die in strijd is met de regels van Facebook zelf.

Lees ook deze analyse over de interne controles van Facebook

In 2019 lanceerde een Facebook-medewerker een account op naam van ‘Carol Smith’. De verzonnen vrouw gaf als interesses onder meer politiek, ouderschap en christendom op, bij haar favorieten plaatste ze FoxNews en toenmalig president Trump. Binnen enkele dagen suggereerde Facebook haar pagina’s van QAnon te volgen, waar theorieën over pedofilie en satanisme welig tieren en waar Trump wordt vereerd als de verlosser. Hoe vaak ‘Carol Smith’ deze suggesties ook negeerde, Facebook bleef ze onder de aandacht brengen. In het echte leven, zo concludeerde de medewerker, liet Facebook zijn gebruikers radicaliseren.

De rol van Facebook bij de polarisatie van de Amerikaanse samenleving werd groter naarmate de verkiezingen van 2020 naderbij kwamen. Het bedrijf feliciteerde zichzelf met de geslaagde maatregelen tegen nepnieuws van buitenlandse agitatoren die de presidentsverkiezingen van 2016 hadden verstoord. Maar intussen gebeurde er weinig met de verstoring door nepnieuws van Amerikaanse Facebookgebruikers. Te vroeg na de verkiezingen hief Facebook de verscherpte maatregelen tegen valse informatie op, terwijl juist op dat moment de stroom aan valse beschuldigingen van verkiezingsfraude op gang kwam. Op 9 november, schrijft The New York Times, was 10 procent van al het Amerikaanse Facebookverkeer over politieke onderwerpen gebaseerd op de veronderstelling dat de verkiezingen waren ‘gestolen’.

Op 6 januari, de dag dat Trumpaanhangers het Capitool bestormden om de benoeming van Joe Biden tot president te verhinderen, zagen Facebookmedewerkers per uur veertigduizend berichten met desinformatie over hun platform schieten. „We hebben toch lang genoeg de tijd gehad om te bedenken hoe we willen voorkomen dat in berichten op ons platform wordt aangezet tot geweld? We zijn telkens maar olie op het vuur blijven gooien, we kunnen nou niet verrast zijn dat we het niet onder controle hebben”, citeert The New York Times een anonieme Facebookmedewerker.

Besluiteloos

Uit de interne documenten die de Facebookklokkenluider heeft overgedragen aan een Senaatscommissie, blijkt dat medewerkers telkens alarm sloegen over wat zij online zagen gebeuren. Zij vonden vervolgens dat de leiding van het bedrijf besluiteloos was en dat tegenmaatregelen weinig voorstelden.

En dan is 87 procent van het budget voor de bestrijding van valse informatie nog gereserveerd voor de VS. The New York Times berichtte zaterdag ook over de verspreiding van leugens over bevolkingsgroepen en gewelddadige beelden in India.

Klokkenluider Frances Haugen heeft Facebook met haar onthullingen in verlegenheid gebracht. Ze heeft getuigd in de Amerikaanse Senaat en zal maandag ook getuigen in het Britse parlement. Nieuwssite Politico meldde onlangs dat zij bij haar internationale ‘tournee’ kan rekenen op financiële steun van een fonds dat is opgezet door Pierre Omidyar, oprichter van veilingsite eBay en een verklaard criticus van ‘big tech’.