De winnaar werd zondagochtend bekendgemaakt in radioprogramma Vroege Vogels, voor deze gelegenheid uitgezonden vanuit de Hortus botanicus Leiden. Hans Mulder is conservator natuurhistorische collecties van de Universiteit van Amsterdam. In zijn boek, dat hij schreef toen Mulder wegens corona en een verbouwing van de Artis Bibliotheek weinig omhanden had, beschrijft hij hoe de mens tussen 1500 en 1900 de natuur ontdekte.
De jury, bestaande uit weduwe van de naamgever Karina Wolkers, Daniel Gulpers (Vroege Vogels), Allard Stapel (Wereld Natuur Fonds) en Volkskrant-journalist Jean-Pierre Geelen, sprak van „een nieuwe klassieker”. In twintig verhalen beschrijft Mulder hoe de kijk op de natuur in de wereld door de eeuwen heen is veranderd. Mulder blijkt daarbij een „rasverteller” aldus de jury, „schrijft toegankelijk en weet de lezer zo een boek lang bij de les te houden – geholpen door vleugjes ironie en een riante verzameling illustraties en klassieke prenten.”
Het winnende boek werd in NRC na verschijning ook al „een heerlijk leesbaar boek” genoemd: „Van draak tot bacterie en de evolutietheorie: het lijken grote stappen, maar dat zijn ze niet. Op aanstekelijke wijze laat Hans Mulder zien dat elke natuurwetenschapper bijdraagt aan het ontraadselen van de geheimen van de natuur.”
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/02/data67876419-395eea.jpg)
Met de Jan Wolkers Prijs won Hans Mulder een bedrag van 5.000 euro en een tekening van Siegfried Woldhek.
Andere kandidaten voor de prijs waren Pauline de Bok met De Poel (die bij het „miniwereldje” van een poel op haar erf worstelt met thema’s als het klimaat, jagen en de rol van de mens; vragen die zij volgens de jury „op fenomenale wijze” behandelt;) Romke van der Kaa met De onderwereld van de tuin („een leerzaam en geruststellend boek voor elke tuinier die denkt dat die de strijd aan moet met wormen, slakken en mieren”); ontdekkingsreizigers Raoul Deleo en Noah J. Stern met Terra Ultima (“een zeldzaam fraai verslag vol nieuwkomers in het dierenrijk, vastgelegd met meesterhand”); en Jaap Robben en Paul Faassen met Biografie van een vlieg (een „geestig, ontroerend, fraai geïllustreerd en al even fraai uitgegeven” sprookje over de vriendschap tussen een vlieg en een buizerd).
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2021/10/jan-wolkers-prijs-2021-shortlist.jpg|//images.nrc.nl/Osvxkfl54FQStcQyx1x9rZBptYw=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2021/10/jan-wolkers-prijs-2021-shortlist.jpg)
De vijf bookcovers. Foto Jan Wolkers Prijs
In totaal boog de jury zich dit jaar over ruim 130 inzendingen, variërend van veldgidsen en landschapsbeschrijvingen tot jeugdboeken, dichtbundels en romans. De winnaar werd ook dit jaar weer gekozen in het atelier van wijlen Jan Wolkers op Texel.
De Jan Wolkers Prijs ging vorig jaar naar Valerie Trouet met Wat bomen ons vertellen, een jaar eerder won een roman van Marente de Moor: Foon. Eerdere winnaars waren Menno Schilthuizen (Darwin in de stad, 2018), Dik van der Meulen (De kinderen van de nacht, 2017), Albert Beintema (De grutto, 2016), Louis Schoonhoven e.a. (Niet zonder elkaar, 2015), Remco Daalder (De gierzwaluw, 2014) en Simon van der Geest (Spinder, 2013). Ook won Koos van Zomeren in 2017 de Jan Wolkers Oeuvreprijs.