Had ze kunnen weten dat hij dronken was?

In de vroege ochtend van 11 juni 2020 stappen Cindy en Joost samen op één scooter om naar het tankstation te gaan. Er is een klein feestje geweest bij Cindy thuis. Zij zijn als laatsten overgebleven en willen nog niet naar bed, maar de peuken zijn op.

De rit verloopt soepel, maar op de terugweg raakt de scooter van de weg. Bestuurder Joost loopt lichte verwondingen op. Cindy komt met haar knie tegen een lantaarnpaal en zit tot op de dag van vandaag, in de woorden van de rechter, „met de brokken”. Ze wordt volgende week voor de tweede keer geopereerd, het is de vraag of ze volledig zal herstellen. De psycholoog heeft PTSS vastgesteld. De hbo-opleiding waar Cindy vorig jaar aan wilde beginnen heeft ze uitgesteld. Vanwege de zorg die ze nodig heeft en de werkzaamheden die ze niet kan verrichten, kost het ongeluk haar geld.

Daar gaat deze civiele zitting over. Het is Cindy en Joost niet gelukt om onderling te bepalen welk deel van de kosten ze ieder moeten dragen. Voor hoeveel procent is Joost aansprakelijk voor de schade die Cindy heeft geleden?

Cindy (20), glanzend blond haar en gekleed in een aansluitend zwart colbert, is met haar vader en twee vriendinnen naar de rechtbank in Utrecht gekomen. Joost (19) draagt een smetteloze witte trui en heeft zijn vader meegenomen. „Er ligt een stukje eigen schuld bij jou, Cindy”, zegt de rechter. „Je bent bewust bij hem achterop gestapt.” Uit de alcoholtest die Joost (19) na het ongeluk heeft gedaan, komt een promillage van ruim één, veel meer dan wat is toegestaan.

„Ik ga niet opletten wat iedereen drinkt”

De rechter onderzoekt of Cindy had kunnen weten dat Joost dronken was, en of ze dus had kunnen weten dat het onverstandig was om bij hem achterop te gaan.

Hoe begon die avond, vraagt de rechter aan Cindy.

„Er waren vriendinnen. We waren aan het kletsen. Wijntje erbij. Na twaalven stuurde ik een filmpje van wat we aan het doen waren naar Joost. Toen kwam hij langs met een vriend van ons allebei.”

Cindy vertelt dat het bier al bijna op was. „We hadden nog een kratje met twee flesjes, en allebei kregen ze er één.”

De rechter richt zich tot Joost en zegt dat het erop lijkt dat hij die nacht meer dan één bier heeft gehad.

„Klopt. Hadden we meegenomen.”

„Heeft Cindy dat bier gezien?”

„Lijkt me wel. Je neemt een tas bier mee, zet het koud in de koelkast.”

„Ik ga niet opletten wat iedereen drinkt”, zegt Cindy als de rechter haar vraagt te reageren. Tijdens de zitting kijkt Cindy regelmatig over haar schouder om oogcontact te maken met vriendinnen, soms trekt ze verontwaardigd een wenkbrauw op in reactie op wat Joost zegt. Joost plukt gedurende de zitting steeds zenuwachtig aan het bruine haar in zijn nek.

Hij zegt dat hij zes biertjes en een glas wodka gedronken heeft en vindt het gek dat Cindy niks door heeft gehad, want „alle flesjes bleven achter op tafel”.

Voorafgaand aan de rit naar het tankstation zei Cindy tegen Joost dat ze zelf niet meer in haar auto mocht rijden. Hij zei dat ze wel met de scooter konden gaan.

„Er zijn nu twee oplossingen”, zegt de rechter. „U probeert elkaar nog te vinden of ik doe zo een uitspraak.”

Cindy, haar vader, vriendinnen en advocaat verzamelen zich in de wachtruimte. Ze praten op fluistertoon. Joost, zijn vader en zijn advocaat overleggen in een ander deel van de ruimte. De advocaten lopen tussen de groepjes heen en weer. Er wordt onderhandeld over het percentage ‘eigen schuld’. Waarom niet wachten tot de rechter uitspraak doet? „Als we zelf bepalen, kopen we zekerheid”, antwoordt Cindy’s advocaat Jan Willem Janssens. Zo gaat het vaak bij deelschikkingen: de rechter is de stok achter de deur.

De uitkomst is dat Joost 80 procent van de kosten moet betalen en Cindy 20 procent. „Maar”, zegt Janssens, „het kan zo drie jaar duren voordat we hebben vastgesteld om welk bedrag het gaat.” Joost wacht mogelijk nog een strafzaak vanwege rijden onder invloed.