Ministerie tegen zorg : deze winter wél meer dan 1.350 IC-bedden en concentratie coronazorg

Het ministerie van Volksgezondheid wil dat ziekenhuizen vanaf december in geval van nood meer dan 1.350 IC-bedden beschikbaar kunnen hebben. Ook zou de Covid-19-zorg dan alleen op IC’s in bepaalde regio’s moeten worden geconcentreerd. Deze verzoeken staan in een brief die het ministerie deze week stuurde aan Ernst Kuipers, de voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ). De brief circuleert op Twitter, de echtheid is door het LNAZ bevestigd aan NRC.

Dat het ministerie om meer dan 1.350 IC-bedden vraagt is opmerkelijk omdat de ziekenhuizen vorige maand hebben gezegd dat zij echt niet meer bedden beschikbaar kunnen maken. In een nieuwe versie van het ‘Opschalingsplan IC-capaciteit’ noemde het LNAZ opschaling naar boven de 1.350 bedden vanwege een tekort aan personeel „niet haalbaar”. Het opschalen naar precies 1.350 bedden is volgens het LNAZ alleen mogelijk met behulp van ondersteunend personeel uit de ziekenhuizen en voor maximaal vier weken.

Het ministerie schrijft in de brief dat „het huidige IC-opschalingsplan schuurt met de praktijk”. Op dit moment liggen er zo’n 140 Covid-19-patiënten op de IC’s, en bijna 800 patiënten in totaal. Het ministerie schrijft dat prognoses uitwijzen „dat er dit najaar en deze winter in ieder geval 1.350 IC-bedden, en mogelijk meer” nodig zijn in verband met het coronavirus, een nieuwe griepgolf, en de ‘inhaalzorg’ – voor uitgestelde operaties en de gewone zorg. „We willen dat er in december verder opgeschaald kan worden als we boven de 1.350 IC-bedden uit gaan komen”, aldus het ministerie tegen het LNAZ.

Concentratie in regio’s

Een woordvoerder van Ernst Kuipers bevestigt dat er een verzoek is gekomen van het ministerie en dat de ziekenhuizen „gaan kijken wat er eventueel nog haalbaar is”. Verder opschalen ligt voor de ziekenhuizen heel gevoelig. Onlangs nog liepen de gemoederen in het Erasmus MC van Kuipers hoog op toen IC-hoofd Diederik Gommers plannen presenteerde om de IC-capaciteit te verhogen.

Het ministerie vraagt de ziekenhuizen ook te onderzoeken of de coronazorg deze winter in bepaalde regio’s kan worden geconcentreerd, bijvoorbeeld in ziekenhuizen in regio’s waar de vaccinatiegraad laag is en dus meer IC-opnames mogen worden verwacht. „Deze concentratie is boven op de 1.350 vaste IC-bedden en gaat niet ten koste van deze capaciteit”, schrijft het ministerie. De ziekenhuizen proberen momenteel afspraken te maken over het opnieuw uitplaatsen van patiënten naar Duitsland, maar volgens het ministerie is dat alleen niet voldoende.

De woordvoerder van Kuipers bevestigt dat de ziekenhuizen werken aan scenario’s om de coronazorg te concentreren, maar waarschuwt ook „dat we niet opeens meer verpleegkundigen hebben”. Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn dat bepaalde groepen IC-verpleegkundigen bereid zijn om weer voor drie of vier coronapatiënten tegelijk te zorgen, een noodgreep die eerder in de coronacrisis werd toegepast. Dit soort oplossingen stuit echter op grote weerstand onder verpleegkundigen omdat deze ten koste gaan van de kwaliteit van zorg.

Beroepsvereniging Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN) zegt dat er door uitval van personeel minder IC-capaciteit is dan vorig jaar en noemt de voorgestelde opschalingsplannen „volstrekt onverantwoord”. De V&VN heeft vrijdag een spoedoverleg met demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA). De Jonge noemde vrijdag na afloop van de ministerraad 1.350 IC-bedden „reëel" en zei dat het nodig is scenario’s voor nog meer bedden te maken. Wel zei hij dat het ministerie erkent dat bij veel verpleegkundigen „de rek er echt uit is”.