Laatste nieuws coronacrisis

Mogelijk zo’n 43.000 vals-negatieve testuitslagen door Engels lab

In dit blog lees je het laatste nieuws over het coronavirus in binnen- en buitenland. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

Dit blog is gesloten

In dit blog hield de redactie van NRC de afgelopen twee dagen het nieuws rondom het coronavirus bij.

Volg hier het volgende blog

Pfizer vraagt goedkeuring vaccins voor jonge kinderen aan EMA

Farmaceutisch bedrijf Pfizer en partner BioNTech willen goedkeuring voor het toedienen van hun vaccin aan kinderen tussen de vijf en elf jaar. Daarvoor hebben ze resultaten van onderzoeken met die leeftijdsgroep gedeeld met het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), schrijft BioNTech vrijdag op haar website.

Kinderen in de onderzochte leeftijdsgroep zouden goed op het vaccin reageren. Een lagere dosis van het vaccin zou op hun een vergelijkbaar effect hebben als de reguliere dosis op jongeren tussen de 16 en 25 jaar. Bij goedkeuring van het vaccin voor jonge kinderen zouden zij ook twee prikken krijgen, maar met een lagere dosis werkzame stof. Het Pfizer-vaccin is al goedgekeurd voor kinderen ouder dan twaalf jaar.

Dezelfde onderzoeksresultaten zijn gedeeld met het Amerikaanse medicijnagentschap, de Food and Drug Administration. Pfizer en BioNTech schrijven de data te zullen delen met „andere regulerende autoriteiten” in de komende weken.

Aantal positieve coronatests stijgt naar 3.736

Bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zijn er tussen donderdag- en vrijdagochtend 3.736 positieve coronatestuitslagen binnengekomen. Dat zijn er 85 meer dan tussen woensdag- en donderdagochtend. Het is het hoogste aantal positieve testresultaten op een dag sinds eind juli. De gemiddeld stijging van de afgelopen twee weken zet daarmee door. De afgelopen zeven dagen werden er gemiddeld 3.068 positieve tests per dag geregistreerd, ruim de helft meer dan in de zeven dagen daarvoor.

Ook meldt het RIVM zes sterfgevallen als gevolg van Covid-19. Afgelopen week registreerde het instituut gemiddeld vijf mensen die overleden als gevolg van een coronabesmetting.

Lichte stijging coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen

Op vrijdag lagen er 543 patiënten met Covid-19 in de Nederlandse ziekenhuizen, negen meer dan op donderdag. Dat blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Het aantal patiënten op de intensive cares daalde met drie: op donderdag waren het er 140, op vrijdag 137. Op de verpleegafdelingen worden nu in totaal 406 patiënten met Covid-19 behandeld, twaalf meer dan op donderdag.

Vrijspraak in zaak beraming aanslag op vaccinatielocatie Den Helder

De rechtbank heeft vrijdag een 38-jarige man uit Den Helder vrijgesproken van het beramen van een terroristische aanslag op een test- en vaccinatielocatie in Den Helder. De man werd in maart opgepakt. De rechtbank acht niet bewezen dat de man handelde uit terroristische motieven. Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep.

Volgens de rechtbank zijn er sterke aanwijzingen dat de man een vuurwerkbom naar binnen wilde gooien in het voormalige gemeentehuis van Den Helder dat dienstdeed als test- en vaccinatielocatie. Toch sprak de rechtbank de man vrij, omdat het de terroristische aard van de beschuldiging niet bewezen achtte. Het OM had 2,5 jaar gevangenisstraf geëist en beschouwde de man als terreurverdachte omdat hij de bevolking „ernstige vrees” zou willen aanjagen en „economische en sociale structuren in het land” wilde ontwrichten.

De man werd op 18 maart opgepakt nadat er een melding bij de politie was binnengekomen dat er iets stond te gebeuren bij de test- en vaccinatielocatie. Uit onderzoek bleek dat de man uit Den Helder met verschillende mensen contact zocht, waarin hij vroeg om een lont, zwaar vuurwerk en portofoons. In een opgenomen telefoongesprek met een kennis die werkte als een beveiliger van het vaccinatiepunt, zou hij hebben gedreigd „een vat brandstof” door de ramen te gooien. Volgens de man was hij uitgelokt die uitspraak te doen. De rechtbank ging niet mee met dat deel van de verklaring van zijn verklaring.

De ingang van de test- en vaccinatielocatie in het voormalige gemeentehuis in Den Helder. Foto Ramon van Flymen/ANP

Schiphol verwacht 2 miljoen reizigers in de herfstvakantie

Schiphol verwacht 2 miljoen reizigers in de herfstvakantie. Dat is een verdriedubbeling ten opzichte van vorig jaar, toen reizen door de uitbraak van het coronavirus nauwelijks mogelijk was. Volgens Schiphol komt de toename van reizigers door de versoepelingen van coronaregels. Tijdens de herfstvakantie van 2019 vlogen nog 3 miljoen reizigers vanaf Schiphol.

De vakantiegangers kunnen bij reisorganisaties Sunweb en TUI weer vakanties boeken naar ‘oranje’ gebieden, blijkt uit berichtgeving van ANP vrijdag. Hoewel het advies blijft staan om alleen naar oranje landen te reizen wanneer dat strikt noodzakelijk is, vinden beide reisorganisaties het weer verantwoord. Subweb en TUI schatten zelf in of een land veilig is en reisvriendelijk wat betreft coronamaatregelen of avondklok.

Vanaf 1 november zijn oranje bestemmingen te boeken zoals Marokko, Dubai, de Malediven en vakanties aan de Rode Zee. Op de website van TUI staat dat de organisatie reizigers twee tot vier weken van tevoren bericht of de reis doorgaat. Zo niet, dan kan de vakantie worden omgeboekt of krijgt de klant zijn geld terug. Schiphol zegt vooral drukte te verwachten bij vliegreizen naar Londen, Istanbul en Barcelona.

Mogelijk zo’n 43.000 vals-negatieve testuitslagen in VK

Ongeveer 43.000 mensen in het Verenigd Koninkrijk hebben mogelijk een valse negatieve uitslag van hun coronatest teruggekregen. Dat melden de Britse gezondheidsautoriteiten vrijdag. Door de mogelijke fouten met de testuitslagen is de verwerking van de coronatesten in het particuliere laboratorium in Wolverhampton voorlopig opgeschort.

Het lab analyseerde zo’n 400.000 monsters. De meeste vals-negatieve PCR-testen zullen tussen 8 september en 12 oktober gegeven zijn, voornamelijk in Zuidwest-Engeland. Doordat mensen die eerder positief testten via het lab een negatieve test ontvingen, kwamen er veel meldingen binnen. Daarop deden de autoriteiten onderzoek.

De Britse gezondheidsautoriteiten zoeken mensen op die mogelijk nog besmettelijk zijn, terwijl ze wel een negatieve uitslag hebben ontvangen. Hun wordt geadviseerd om nog een coronatest te doen. De autoriteiten onderzoeken nog hoe dit incident heeft kunnen plaatsvinden.

Coronatesten in het Verenigd Koninkrijk. Foto Toby Melville/Reuters

Advocaat Plasman gaat aangifte doen van oplichting tegen Sywert van Lienden

Advocaat Peter Plasman gaat aangifte doen tegen Sywert van Lienden en twee zakenpartners vanwege hun omstreden mondkapjesdeal met de overheid. Verschillende vrijwilligers die destijds voor de organisatie van Van Lienden hebben gewerkt, hebben zich bij Plasman gemeld zodat hij aangifte kan doen van oplichting. Dat heeft Plasman donderdagavond aangekondigd in talkshow Jinek.

De advocaat deed eerder deze week een oproep naar diegenen die zich benadeeld voelden door de organisatie van Van Lienden. Plasman zegt dat de eventuele juridische kosten van deze mensen zijn gedekt. Volgens hem heerst onder de benadeelden angst dat „zij kapot worden geprocedeerd door mensen die over veel geld beschikken”. Cabaretier Youp van’t Hek, die zich al langer kritisch uitspreekt tegen Van Lienden en zijn partners, wil desnoods een benefietconcert organiseren om de juridische procedures te financieren.

Van Lienden en zijn twee zakenpartners hielden zo’n 20 miljoen euro over aan een mondkapjesdeal met de overheid in het begin van de coronacrisis. Plasman wil vooral dat zij de miljoenen terugstorten in de staatskas. Dat Van Lienden een straf krijgt is niet het doel op zich, zegt Plasman in Jinek. „Als hij het terugstort hebben we ons doel bereikt.”

Sywert van Lienden komt aan bij het televisieprogramma Buitenhof in Amsterdam. Foto Robin Utrecht ANP/Hollandse Hoogte

UWV: kwart horecabanen verdwenen in dieptepunt coronatijd

Tijdens de pandemie en de lockdowns zijn er in de horeca naar schatting bijna 120.000 arbeidsplaatsen verdwenen, een kwart van het totaal. Dat meldt uitkeringsinstantie UWV vrijdag. De horeca is daarmee „een van de zwaarst getroffen sectoren in de coronacrisis”.

„Waar er voor corona nog 424 duizend werknemers in de horeca werkten waren dit er in februari 2021 nog 305 duizend”, schrijft het UWV. Eind april mocht de horeca beperkt weer open, waarna de sector kon profiteren van de ingezette economische groei. Halverwege 2021 nam het aantal banen weer toe tot bijna 400.000. Wel is op veel plekken in Nederland nog altijd een tekort aan obers, serveersters, barpersoneel en koks. Voor de coronapandemie kampte de horeca al met personeelstekorten.

Het aantal horecamedewerkers met een WW-uitkering fluctueerde ook tijdens de pandemie. Het hoogtepunt werd bereikt eind januari, toen de teller op 27.000 stond. Een deel van hen vond werk in een andere sector, meer dan de helft keerde terug in de horeca.

In maart 2020 werden bijna alle horeca gesloten voor bezoekers. In de zomer van dat jaar mochten zij onder restricties weer gasten ontvangen, maar in oktober moesten zij opnieuw de deuren sluiten. Sinds april dit jaar, een dag na Koningsdag, worden in stappen de beperkingen voor horeca weer losgelaten.

De horeca is een van de zwaarst getroffen sectoren in de coronacrisis. Foto Jeroen Jumelet/ANP

Indiase grenzen zijn weer open voor buitenlandse toeristen

De Indiase grenzen zijn vanaf vandaag weer geopend voor buitenlandse toeristen. Het is de bedoeling dat de opening de toerismesector weer op gang helpt, besloot het ministerie van Binnenlandse Zaken vorige week.

In eerste instantie geldt deze nieuwe maatregel voor chartervluchten en vanaf 15 november kunnen alle buitenlandse vliegtuigen weer landen op Indiase luchthavens. Alle vluchten moeten zich houden aan de coronamaatregelen, zoals het dragen van mondkapjes.

Het coronavirus en met name de Deltavariant zorgde deze lente in India voor een hoog aantal besmettingen en vele coronadoden. Op het hoogste punt begin mei werden er meer dan 400.000 nieuwe coronabesmettingen gemeld per dag. Sinds de uitbraak van het coronavirus zijn in het land in elk geval 451.000 doden door Covid-19 geregistreerd.

Volledig gevaccineerde mensen mogen in India ook de Taj Mahal bezoeken. Foto Manish Swarup/AP

Inreisverbod Bahrein en Verenigde Arabische Emiraten opgeheven

Het inreisverbod voor burgers die vanuit Bahrein en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) naar Nederland komen is afgelopen nacht opgeheven. Dat meldt de Rijksoverheid vrijdag in een nieuwsbericht. De twee landen waren een week eerder op 7 oktober door de Europese Unie weer op de Europese lijst van veilige landen geplaatst.

Het kabinet heeft het inreisverbod ingetrokken omdat het aantal coronabesmettingen laag is en zich al meer dan veertien dagen onder de EU-drempelwaarde van maximaal 75 besmettingen per 100.000 inwoners bevindt. Ook laten de besmettingen in beide landen een dalende trend zien.

‘Suriname gaat vaccinatieplicht invoeren’

Inwoners van Suriname zullen binnenkort verplicht worden zich te vaccineren. Dat meldt de Surinaamse nieuwssite De Ware Tijd. De website heeft een aanstaande wetswijziging ingezien waarmee de regering via een presidentieel besluit bijzondere maatregelen kan invoeren om de pandemie te bestrijden.

De vaccinatieplicht is de belangrijkste van deze in te voeren maatregelen. Mensen die niet gevaccineerd zijn of geen recente negatieve test bij zich dragen kunnen geweigerd worden uit openbare ruimtes. Ook de toegang tot kantoren en werkplaatsen kan ontzegd worden voor mensen die niet gevaccineerd zijn. De plicht gaat gelden voor iedereen boven de twaalf jaar. Wie zich vanwege medische of religieuze redenen niet vaccineert hoeft zich niet aan de vaccinatieplicht te houden. Wanneer de vaccinatieplicht van kracht wordt, is niet duidelijk.

Eerder opende Suriname al de grenzen voor volledig gevaccineerde reizigers. De eigen vaccinatiecampagne kampt echter met tegenslagen: ondanks dat het land honderdduizenden vaccins vanuit Nederland en de VS heeft gekregen, zorgen misinformatiecampagnes en de rol van onder meer natuurgenezers ervoor dat de vaccinatiebereidheid in het land niet overal even hoog is.

Inmiddels liggen de ziekenhuizen in Suriname nog steeds vol, met vijftien patiënten op de intensive care en 64 coronapatiënten op verpleegafdelingen. Op woensdag werd er melding gemaakt van 321 positieve besmettingen, op basis van 841 uitgevoerde tests. Daarnaast kwamen er tien meldingen binnen van sterfgevallen door de gevolgen van het coronavirus: over de hele maand oktober staat de teller al op 110 coronadoden.

Lees ook: Suriname heeft binnenkort genoeg vaccins, maar komen mensen hun prik wel halen?

De Surinaamse president Chan Santokhi Foto Ranu Abelhakh

Nederlanders kochten in 2021 opnieuw meer online

Ruim driekwart van de Nederlanders van 12 jaar of ouder kocht in 2021 producten of diensten online. Dat is een toename van 9 procent ten opzichte van een jaar eerder. Dat blijkt uit vrijdag gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van tussen april en juli van dit jaar gehouden onderzoek onder 12-plussers.

In 2021 kocht 77 procent van de Nederlanders van 12 jaar of ouder iets via internet, aldus het CBS; zo’n 11,7 miljoen mensen. In 2020 lag dat aandeel nog op 71 procent, een jaar eerder op 64 procent. Vooral kleding en maaltijden werden veel besteld, evenals films via streamingsdiensten. Tegelijkertijd nam de online kaartverkoop voor bioscopen, concerten en andere culturele evenementen flink af. Waar in 2020 nog 29 procent van de Nederlanders online dit soort kaartjes kocht, was dat dit jaar 8 procent. Dit komt hoogstwaarschijnlijk door de vanwege de coronacrisis opgelegde beperkingen in de culturele sector, aldus het CBS.

Mannen geven meer geld uit aan online aankopen dan vrouwen, blijkt uit de cijfers. Bij de mannen zei 30 procent in totaal 500 euro of meer te hebben uitgegeven aan online aankopen. Bij de vrouwen lag dit aandeel op 22 procent. Van alle online shoppers had 56 procent klachten over hun aanschaf. Te late levering van de bestelde producten is één van de meest genoemde klachten; 40 procent van de mensen die iets bestelden, had hier last van.

Vaccins werken nog onveranderd goed tegen ziekenhuisopname

De coronavaccins beschermen nog altijd zeer goed tegen ernstige ziekte waarvoor een ziekenhuisopname nodig is. Dat blijkt uit de laatste cijfers die door het RIVM zijn geanalyseerd. De bescherming tegen een ziekenhuisopname is 95 procent, tegen opname op de intensive care zo’n 97 procent. Die percentages zijn even hoog als het RIVM in een eerdere rapportage in augustus meldde.

Uit cijfers uit Israël werd een aantal maanden geleden geconstateerd dat de bescherming van de vaccins naar verloop van tijd afneemt, ook tegen ziekenhuisopname. In Nederland is dat vooralsnog niet te zien. Vier op de vijf Covid-19-patiënten die tussen tussen 1 september en 3 oktober op de intensive care werden opgenomen, zijn ongevaccineerd. Van alle in het ziekenhuis opgenomen patiënten hadden drie op de vier geen vaccinatie. Dat is iets lager dan in de vorige rapportage, toen 88 procent van de Covid-patiënten in het ziekenhuis niet gevaccineerd was. Die rapportage ging over de periode april tot augustus, waarin een groot deel van de bevolking nog niet was gevaccineerd. Doordat de vaccinatiegraad groeit, komen ook meer mensen die zijn gevaccineerd in het ziekenhuis.

Ook onder 75-plussers, van wie het overgrote deel inmiddels ruim een half jaar is gevaccineerd, is het overgrote deel van de Covid-patiënten in het ziekenhuis ongevaccineerd. Per 100.000 75-plussers die niet zijn gevaccineerd, zijn er tussen 1 september en 3 oktober 3,8 opgenomen in het ziekenhuis. Van de gevaccineerde bevolking van 75-plus waren dat er in dezelfde periode 0,35 per 100.000 inwoners.

Ministerie doet aangifte tegen handelaren in QR-codes

Het ministerie van Volksgezondheid doet aangifte tegen handelaren die QR-codes voor de CoronaCheck-app hebben aangeboden op websites en sociale media zoals Telegram. Dat bevestigt het ministerie na berichtgeving van de NOS. Op een website, die inmiddels offline is, konden bezoekers relatief eenvoudig een nagemaakt coronatoegangsbewijs bemachtigen. „Aangezien er meer van dit soort websites zijn, trekken we enkele dagen uit om dit in kaart te brengen voordat we aanstaande maandag aangifte doen”, zegt een woordvoerder van het ministerie. Ook tegen de mensen die gedeelde QR-codes gebruiken, zal het ministerie naar eigen zeggen aangifte doen. Voor de aangifte is maandag een afspraak ingepland bij de politie.

Het gaat om de handel in geldige QR-codes die afkomstig zijn van mensen die deze volgens de regels hebben verkregen. „Het is op dit moment nog niet duidelijk of zij de codes vrijwillig hebben gedeeld”, aldus de woordvoerder. „Wel is zeker dat zowel het aanbieden als delen van deze QR-codes strafbaar is, waarbij het niet uitmaakt of ervoor wordt betaald.” Het ministerie betreurt het gebruik van gedeelde QR-codes. „Dat is geen goed idee. Juridisch niet, maar überhaupt niet vanwege de oplopende besmettingen en de situatie waar we met z’n allen naartoe willen: een wereld zonder coronamaatregelen. Sjoemelen draagt daar niet aan bij.”

De online handel in QR-codes staat los van eerdere fraudegevallen bij de GGD in september. Toen werd een GGD-medewerker uit de regio Utrecht door de politie opgepakt op verdenking van fraude met vaccinatiebewijzen, die werden verkocht voor bedragen vanaf 150 euro. Ook in andere GGD-regio’s zijn „een aantal medewerkers” op non-actief gesteld vanwege vergelijkbare praktijken.

Sinds 25 september geldt op veel plekken het verplichte coronatoegangsbewijs, zoals bij horecagelegenheden, evenementen, sportwedstrijden en musea. De QR-codes die online rondgaan, worden volgens het ministerie direct geblokkeerd.

Sinds 25 september wordt de QR-code gescand in onder meer de horeca. Foto Niels Blekemolen

3.662 nieuwe positieve coronatests, 70 minder dan woensdag

Er zijn tussen woensdag- en donderdagmiddag 3.662 nieuwe positieve coronatests gemeld bij het RIVM. Dat zijn er zeventig minder dan de dag ervoor. Woensdag werd het hoogste dagcijfer sinds eind juli gemeld, maar een dag erna daalt dat aantal weer iets.

Hoewel het dagcijfer donderdag iets lager ligt dan woensdag, gaat het weekgemiddelde wel omhoog. In de afgelopen week kwamen iets meer dan 20.000 positieve meldingen binnen bij het instituut. Voor het eerst sinds begin augustus ligt dat cijfer boven de 20.000. Per dag zijn deze week gemiddeld iets meer dan 2.900 meldingen geregistreerd, daarmee is een duidelijk stijgende lijn waarneembaar.

Lichte stijging coronapatiënten in ziekenhuizen

Er liggen donderdag 534 mensen met Covid-19 in de Nederlandse ziekenhuizen. Dat zijn er tien meer dan gisteren. Op de intensive care-afdelingen liggen 140 patiënten, drie meer dan gisteren. Op de verpleegafdelingen liggen 394 mensen, zeven meer dan woensdag. Dat blijkt donderdag uit de cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Veiligheidsberaad: naleving QR-controle sportkantines moet beter

De naleving van de verplichte controle van het coronatoegangsbewijs in sportkantines moet beter. Dat zegt Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad en burgemeester van Nijmegen, donderdag tegen het persbureau ANP. Bruls reageert op een studie van onderzoeksbureau I&O Research waaruit bleek dat in kantines van amateursportclubs in 36 procent van de gevallen om een coronatoegangsbewijs wordt gevraagd.

„Als de besmettingen blijven stijgen en de maatregelen weer aangescherpt moeten worden, wordt niemand blij,” waarschuwt Bruls. Uit het onderzoek bleek verder dat bij veel andere gelegenheden als bioscopen, theaters en concertzalen in de meeste gevallen wel wordt gevraagd naar het coronatoegangsbewijs, een QR-code waarmee bezoekers kunnen aantonen gevaccineerd, negatief getest of hersteld van het coronavirus te zijn.

Een mobiel controlepunt in het centrum van Utrecht waar horecabezoekers een polsbandje kunnen halen na het tonen van hun QR-code. Foto Remko de Waal/ANP

Groeiramingen Duitse economie flink naar beneden bijgesteld

De Duitse economie zal dit jaar flink minder groeien dan verwacht. Dat hebben vijf belangrijke Duitse onderzoeksinstituten donderdag bekendgemaakt, meldt weekblad Die Zeit. Waar de instituten dit voorjaar nog een economische groei van 3,7 procent voor 2021 voorspelden, stelden de onderzoekers de groeiprognoses nu bij naar 2,4 procent. Ze noemen de coronacrisis en toeleveringsproblemen als de voornaamste redenen voor de bijgestelde verwachtingen.

Naast de lagere groeicijfers van de grootste economie van de Europese Unie staat een oplopende inflatie, veroorzaakt door oplopende energie- en voedselprijzen. In september bereikte de inflatie in Duitsland met 4,1 procent het hoogste niveau sinds 1993.

Containerschepen in de haven van Hamburg. Foto Fabian Bimmer/Reuters

Toerisme op Aruba en Curaçao trekt aan, Sint Maarten voert coronapas in

Toeristen weten de weg naar Aruba en Curaçao weer te vinden. Dat melden toerismebureaus op de eilanden aan persbureau ANP. Afgelopen maand was het aantal toeristen op Curaçao terug op 85 procent van het niveau in september 2019, op Aruba was dat 82 procent in vergelijking met twee jaar terug. Vooral op Curaçao, een zelfstandig land binnen het Koninkrijk der Nederlanden, is het aantal Nederlanders onder de toeristen met ruim 60 procent opmerkelijk hoog.

Door de coronapandemie liep het toerisme op Aruba en Curaçao met name vorig jaar sterk terug, waardoor de eilanden het economisch zwaar te verduren kregen. Toen premier Rutte in november vorig jaar een negatief reisadvies voor het buitenland aankondigde, maakte hij een uitzondering voor de „Caribische rijksdelen van het koninkrijk”. Die zijn immers niet het buitenland, redeneerde Rutte. Vervolgens trok de vraag naar een zonvakantie onder Nederlanders direct aan.

Sint Maarten, een ander autonoom land binnen het koninkrijk, kondigde woensdag aan dat het vanaf 22 oktober een gezondheidspas verplicht stelt in het uitgaansleven. Het eiland voert de pas in om de coronabesmettingen zo veel mogelijk te beperken. Uitgaansgelegenheden zijn vanaf komend weekeinde tot 01.00 uur open. De afgelopen twee maanden moesten horeca vanaf 23.00 uur hun deuren sluiten vanwege een avondklok, die begin augustus werd ingevoerd vanwege een oplopend aantal coronabesmettingen.

Toeristen op stretchers op Curaçao. Foto Arie Kievit

‘Kleine kans op faillissementsgolf door einde Tozo-steun’

De kans op een faillissementsgolf door het afschaffen van steun aan zelfstandige ondernemers is klein. Dat concludeert ABN Amro in een donderdag gepubliceerd onderzoek naar de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). Met deze regeling kregen ondernemers tot oktober dit jaar een aanvulling van hun inkomen tot het minimumloon als hun opdrachten tijdens de coronacrisis waren wegvielen.

Het Economisch Bureau van ABN Amro denkt dat in oktober minder dan 1 procent van de zelfstandige ondernemers de Tozo nog nodig zou hebben. Bij de kleine groep die wel problemen kan krijgen, gaat het vooral om ondernemers in sectoren waar nog coronamaatregelen van kracht zijn, zoals in de horeca en cultuursector. Zij kunnen nog op andere manieren aanspraak maken op overheidssteun.

Aan het begin van de coronapandemie maakte 18 procent van de bedrijven in Nederland gebruik van de Tozo-steun. In juni van dit jaar ontving nog 3,5 procent Tozo. Vermoedelijk heeft in september 2 procent van de ondernemers Tozo gekregen, schat ABN Amro op basis van zijn eigen data van Tozo-stortingen op rekeningen van ondernemers.

In de horeca moeten bezoekers hun CoronaCheck-app laten zien bij binnenkomst. Foto Evert Elzinga/ANP

VN-onderzoeker: Noord-Koreanen dreigen te verhongeren

Door de gevolgen van de coronacrisis dreigen Noord-Koreaanse kinderen en ouderen te verhongeren. Dat heeft een speciale rapporteur voor de Verenigde Naties (VN) geconstateerd in een woensdag gepubliceerd rapport. Sinds het begin van de pandemie zijn de landsgrenzen van Noord-Korea gesloten en gelden strikte reisbeperkingen tussen de verschillende regio’s van het geïsoleerde land.

Rapporteur Tomás Ojea Quintana concludeert in het rapport dat de Noord-Koreaanse bevolking kampt met een groeiend tekort aan voedsel. Dat komt onder andere doordat de import is gestokt van kunstmest en andere agrarische producten uit China, waarvan Noord-Korea sterk afhankelijk is. Ook internationale sancties, opgelegd door ondere andere de VN vanwege het nucleaire programma van Noord-Korea, en een uitbraak van de varkenspest droegen bij aan teruglopende productie van de Noord-Koreaanse landbouw.

Voor de pandemie kampte 40 procent van de bevolking al met „voedselonzekerheid”, met ondervoeding en groeiachterstanden als gevolg, aldus Quintana. Dat aantal is toegenomen, ook onder druk van prijsstijgingen van rijst en maïs. Veel gezinnen kunnen zichzelf niet langer onderhouden en het aantal daklozen neemt toe. Noord-Korea stond Quintana niet toe naar het land te reizen, waardoor hij zijn rapport op basis van online interviews moest opstellen.

Een gezondheidsmedewerker ontsmet een winkelpad in een supermarkt in Pyongyang. Foto Kim Won Jin/AFP

‘QR-code in ruim een derde van de gevallen niet gecontroleerd’

Bij ruim een derde van bezoeken aan horeca, bioscopen en andere gelegenheden wordt niet gecontroleerd op een coronatoegangsbewijs, de QR-code met bewijs van vaccinatie, een negatieve test of herstel van het coronavirus. Dat blijkt uit een donderdag gepbliceerd onderzoek van peilbureau I&O Research in opdracht van de NOS.

I&O Research deed een representatieve steekproef onder ruim 2.200 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Driekwart van de ondervraagden maakt gebruik van de QR-code, lagere inkomensgroepen doen dat minder vaak dan hogere inkomensgroepen. Onderzoeker Peter Kanne laat tegenover de NOS weten dat de ondervraagden overwegend positief zijn over het gebruik van de coronapas. „Maar dan moet het eigenlijk wel waterdicht zijn. Anders ervaren ze het als schijnveiligheid,” voegt Kanne daaraan toe.

De verschillen tussen de gelegenheden zijn groot: bioscopen, muziekevenementen en theaters controleren in meer dan 80 procent van de gevallen. Sportkantines en cafe’s daarentegen controleren veel minder vaak, respectievelijk in 30 en 55 procent van de gevallen.

Sinds 25 september is het voor een bezoek aan onder meer de horeca, bioscopen en sportkantines verplicht om een coronatoegangspas te tonen. Het demissionaire kabinet trok extra geld uit voor toezicht op de controle van coronatoegangsbewijzen door gemeenten. Gemeenten lieten afgelopen maand echter weten niet direct straffen uit te delen aan bedrijven of gasten die bezoekers niet controleren op het coronatoegangsbewijs.

Festivalgangers tonen hun QR-code bij de ingang van Afas Live voor aanvang van het Amsterdam Musical Festival. Foto Paul Bergen/ANP

Welkom in een nieuw blog

In dit blog houdt de redactie van NRC de belangrijkste ontwikkelingen rondom het coronavirus in binnen- en buitenland bij. Woensdag meldde het RIVM het hoogste aantal positieve coronatests in één etmaal tijd sinds eind juli. Bij het RIVM kwamen tussen dinsdag- en woensdagmiddag 3.746 positieve tests binnen. In de ziekenhuizen is nu zo’n twee weken bijna dagelijks een lichte stijging te zien in het aantal opnames.

De Haarlemse voorzieningenrechter bepaalde dat schakers die vanaf vrijdag meedoen aan het NK schaken voor elke wedstrijddag hun coronabewijs moeten laten zien. Zes topschakers, onder wie titelhouder Lucas van Foreest, waren het oneens met de regel en hadden een zaak aangespannen. Het is nog onduidelijk of zij nu alle zes afzien van deelname.

Door inhaalzorg en personeelstekorten kampt driekwart van de Nederlandse huisartsen met een te hoge werkdruk. Dat blijkt uit onderzoek van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) onder 1.150 huisartsen. De LHV wil dat huisartsen bij toekomstige vaccinatiecampagnes geen rol meer spelen.

Lees ook: Lees hier het coronablog van 12 en 13 oktober terug.