Californië is eerste staat VS die vaccinatieplicht voor schoolkinderen doorvoert

Dit blog is gesloten

In dit blog deed de redactie van NRC op vrijdag 1 oktober verslag van de belangrijkste ontwikkelingen in de coronacrisis. Volg voor het laatste nieuws het nieuwe coronablog.

Staat Californië wil vaccinatieplicht voor scholieren, als eerste in de VS

De Amerikaanse staat Californië wil een vaccinatieplicht doorvoeren voor scholieren. Dat heeft de gouverneur van de staat Gavin Newsom vrijdag bekendgemaakt in een persconferentie. De vaccinatieplicht gaat in zodra de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) inentingen voor jonge leeftijdsgroepen ook heeft goedgekeurd. Californië is daarmee de eerste staat in de Verenigde Staten die vaccinatie verplicht stelt voor schoolkinderen.

Het is al verplicht voor scholieren in Californië om ingeënt te zijn tegen virussen zoals de mazelen, rodehond en de bof. „Er is geen reden waarom we niet hetzelfde zouden doen voor Covid-19”, zei Newsom. De gouverneur benadrukte dat de komende maanden gebruikt zullen worden om ouders en onderwijzers meer vertrouwen te geven in het vaccin. De vaccinatieplicht zal alleen gelden voor kinderen die naar school gaan, thuisonderwijs is een alternatief voor ongevaccineerde scholieren.

Op dit moment is zo’n 56 procent van alle inwoners in de VS gevaccineerd. Om de vaccinatiegraad op te schroeven tekende president Joe Biden begin september een decreet om federale overheidsmedewerkers te verplichten zich te laten vaccineren. Vrijdag blijkt dat het Witte Huis druk zet bij grote vliegmaatschappijen om hun medewerkers te verplichten zich te laten vaccineren, zo meldt persbureau Reuters op basis van bronnen. Of deze verplichting er ook gaat komen, is onduidelijk.

Rechter stelt burgemeester in het gelijk: geen demonstraties toegestaan bij Waku Waku

Demonstranten mogen niet voor het Utrechtse restaurant Waku Waku demonstreren tegen het gebruik van de coronatoegangspas in de horeca. Dat heeft de rechter vrijdagmiddag bepaald. De rechter stelt daarmee burgemeester Sharon Dijksma in het gelijk, die demonstraties voor het restaurant woensdag naar het Jaarbeursplein liet verplaatsen vanwege gevaar voor de verkeersveiligheid en overlast voor naburige horecaondernemers.

Volgens de rechter had Dijksma haar argumenten „voldoende onderbouwd” en was het „redelijk” dat de burgemeester voor overlast bij andere horecaondernemers vreesde. Ook wees de rechter op het feit dat de betogers de demonstratie niet van tevoren hadden aangekondigd. Het argument van de demonstrant die tegen de beslissing van Dijksma in beroep was gegaan – dat Waku Waku het symbool is geworden voor anti-QR protesten – werd door de rechter niet gegrond verklaard.

Burgemeester Dijksma benadrukte dat de uitspraak van de rechter „recht doet aan het grondrecht om te demonstreren” en tegelijkertijd toont dat het „noodzakelijk is toe te zien op de verkeersveiligheid, impact op de omgeving en handhaven van de openbare orde”. Donderdag oordeelde de rechtbank al in een kort geding dat de sluiting van Waku Waku maandagavond rechtmatig was. De burgemeester besloot het restaurant te sluiten, omdat het bezoekers niet wilde controleren op de coronatoegangspas. Daardoor demonstreerden tientallen tot honderden mensen tegen het gebruik van de coronapas voor de deur van het veganistische restaurant in Utrecht.

Waku Waku is niet het enige restaurant dat niet wilde meewerken aan de coronatoegangspas. Zo meldt persbureau ANP dat de eigenaars van het restaurant Family Vibe, dat een dwangsom van de gemeente Ede opgelegd kreeg voor het niet controleren op QR-codes, de deuren te sluiten om zich te beraden op de toekomst. Vorige week werd restaurant Moeke in Nijmegen gesloten omdat het de coronaregels niet wilde handhaven. Na tussenkomst van de rechter beloofde het restaurant te controleren op de coronapas, waardoor het weer open mocht.

Aantal positieve coronatests blijft schommelen rond 1.700

Bij het RIVM zijn de afgelopen 24 uur 1.741 positieve coronatests gemeld. De afgelopen week schommelt het aantal positieve tests tussen de 1.600 en 1.700 postieve tests. Verder meldt het RIVM dat het aantal patiënten dat is overleden aan Covid-19 is toegenomen met zes. Dat wil niet zeggen dat deze coronapatiënten allemaal het afgelopen etmaal zijn overleden. Soms komen de meldingen met vertraging binnen.

3,4 miljoen huishoudens vroegen gratis zelftesten bij ministerie aan

Zo’n 3,4 miljoen huishoudens hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid om twee gratis coronazelftesten te bestellen bij het ministerie van Volksgezondheid. In augustus kregen alle ruim 8 miljoen huishoudens in Nederland een brief met de optie twee gratis zelftesten te bestellen. Vandaag is de laatste dag dat mensen daar gebruik van kunnen maken.

Het ministerie bood de twee gratis coronazelftesten aan, in de hoop dat mensen er vaker gebruik van zouden maken. Omdat mensen die gevaccineerd zijn nog steeds besmet kunnen raken met het coronavirus en het steeds kunnen doorgeven aan anderen, is zelf testen in deze fase van de pandemie volgens het ministerie belangrijk. Ondanks dat minder dan de helft van de huishoudens de aangeboden zelftests bij het ministerie bestelde, laat een woordvoerder weten tevreden te zijn over de campagne.

hugodejonge Hugo de Jonge Nu we de 1,5m hebben losgelaten, zijn zelftesten extra belangrijk. Eerder kregen alle huishoudens een brief voor 2 gratis zelftesten. De eindstand⤵️ 📦3,4 mln bestellingen
🏘️Dat is 42,5% huishoudens Brief gemist? Alléén vandaag kun je ze nog nabestellen➡️https://t.co/TsaSg6jr80 https://t.co/MdHRedHqNa 1 oktober 2021 @ 12:34

Volgen

Aantal coronapatiënten in ziekenhuizen daalt opnieuw

In de Nederlandse ziekenhuizen liggen vrijdag in totaal 437 coronapatiënten, dat zijn er negentien minder dan een dag eerder. Dat blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Op de intensive cares liggen nu 132 coronapatiënten. Dat is een afname van acht ten opichte van donderdag. Op reguliere afdelingen zijn nu 305 mensen met Covid-19 opgenomen.

Het aantal opgenomen patiënten ligt al ruim een week onder de vijfhonderd, nadat het lange tijd tussen de vijf- en zeshonderd schommelde.

2,5 jaar cel geëist voor beramen aanslag op vaccinatielocatie

Tegen een 38-jarige man is vrijdag 2,5 jaar cel geëist voor het beramen van een aanslag op een test- en vaccinatielocatie in Den Helder. Volgens het Openbaar Ministerie was hij van plan een vuurwerkbom te laten afgaan bij het vroegere gemeentehuis, dat nu dienstdoet als vaccinatiepunt. De man zegt dat het ging om een uit de hand gelopen grap. Hij zei „domme uitspraken” te hebben gedaan, aldus persbureau ANP.

De man werd in maart opgepakt op verdenking van het beramen van een terroristische aanslag. Justitie beschouwt de man als een terreurverdachte omdat hij met de aanslag de bevolking „ernstige vrees” probeerde aan te jagen en „economische en sociale structuren in het land” wilde ontwrichten.

Het OM beschikt over berichten die de verdachten stuurde aan vrienden waarin hij schreef over zijn plannen om een aanslag te plegen. Ook vroeg hij hierin om een lont, zwaar vuurwerk en portofoons. In een opgenomen telefoongesprek met een beveiliger van het vaccinatiepunt zou hij hebben gedreigd „een vat brandstof” door de ramen te gooien. Volgens de verdachte was dat „stoere praat”.

Amerikaanse scholen zien geweldsdreiging om coronamaatregelen

De introductie van mondkapjes- en vaccinatieplichten voor leerlingen in het basis- en middelbaar onderwijs leidt tot groeiende spanningen op Amerikaanse scholen. Daarvoor heeft de National School Boards Association (NSBA) donderdag gewaarschuwd in een brandbrief aan president Joe Biden. Volgens de nationale vereniging van schoolbesturen lopen inspraakavonden over coronamaatregelen steeds vaker uit de hand. Ouders die tegen mondkapjes en vaccins gekant zijn, uiten hier luidkeels hun bezwaren tegen de schoolbesturen, andere ouders, leerlingen en docentenstaf. In meer dan twintig gevallen kwam het tot bedreigingen, intimidaties en geweld.

De aanpak van het virus verdeelt in verscheidene Amerikaanse staten kiezers en bestuurders van beide partijen diep. Democratische gouverneurs en burgemeesters kondigden aan het begin van het schooljaar strengere regels af. Alleen zo kunnen scholen ook dit najaar en winter openblijven, stellen zij, zeker nu ook in de VS de besmettelijkere Deltavariant van het virus dominant is. Republikeinen voeren juist vaker een laissez-faire-aanpak, omdat de overheid, volgens hen, haar boekje te buiten zou gaan met strenger coronabeleid. In sommige staten hebben gouverneurs van de landelijke oppositiepartij scholen verboden om mondkapjes- en vaccinplichten door te voeren.

Lees ook: Met grondwet en Bijbel ten strijde tegen het mondkapje op school

In dit gepolariseerde klimaat zijn openbare vergaderingen van de ruim 13.000 Amerikaanse schooldistricten uitgegroeid van nogal duffe bijeenkomsten tot politieke fora. In de praktijk kunnen de schoolbesturen, die bestaan uit gekozen functionarissen, amper afwijken van de regels die in hun deelstaat of gemeente zijn afgekondigd – wat weer tot extra frustratie leidt bij de boze ouders.

De NSBA roept de regering op scholen te helpen de dreigementen het hoofd te bieden. Hiertoe zouden de FBI, de ministeries van Justitie en Binnenlandse Veiligheid, de Secret Service en de nationale dreigingsdienst NTAC kunnen helpen met het inwinnen van informatie, om die vervolgens te delen met lokale autoriteiten. Het Witte Huis had vrijdag nog niet op de brandbrief gereageerd.

Australië versoepelt voor het eerst in anderhalf jaar internationale reisbeperkingen

Australië gaat voor het eerst in anderhalf jaar de internationale reisbeperkingen versoepelen. Dat heeft premier Scott Morrison vrijdag aangekondigd. „Het is tijd om Australiërs hun leven terug te geven”, zei de premier tijdens een persconferentie. Australië sloot in maart 2020 de grenzen voor praktisch al het internationale reisverkeer.

De eerste stap is dat inwoners van Australië makkelijker internationale reizen kunnen maken. Bij terugkomst moeten mensen die volledig gevaccineerd zijn zeven dagen thuis in quarantaine. Tot nu toe moesten Australiërs bij terugkomst verplicht twee weken in quarantaine in een speciaal daarvoor ingericht hotel op eigen kosten. Mensen die niet gevaccineerd zijn, moeten alsnog twee weken in een quarantainehotel verblijven bij terugkomst.

Deze versoepeling gaat vanaf november in, al verschilt het per staat wanneer de reisbeperkingen precies worden opgeheven. Eerder liet Morrison weten de beperkingen te willen versoepelen wanneer de vaccinatiegraad op 80 procent ligt. Naar verwachting wordt dit percentage volgende maand behaald. Later mogen ook mensen die niet in Australië wonen het land bezoeken. Het is nog niet bekend vanaf wanneer deze versoepeling wordt ingevoerd.

AFP AFP News Agency VIDEO: Australia is ready to gradually reopen its borders, the country’s prime minister says, 18 months after citizens were banned from travelling overseas without permission https://t.co/QQpUtM8acQ 1 oktober 2021 @ 09:00

Volgen

Overheid mag aantal bezoekers bij binnenevenementen blijven beperken

Bij binnenevenementen waarbij bezoekers geen vaste zitplaats hebben, blijft een maximumcapaciteit van 75 procent gelden. Dat heeft de voorzieningenrechter in Den Haag vrijdag bepaald in een kort geding aangespannen door twintig eisers, waaronder festivalorganisator ID&T en Unmute Us, de organisator achter de recente landelijke protesten van de evenementenbranche.

De keuzes van de Staat zijn volgens de rechter „navolgbaar” en „niet onbegrijpelijk”. Het demissionaire kabinet heeft zijn beleid gebaseerd op adviezen van het Outbreak Management Team (OMT), onder meer over de te nemen maatregelen in de evenementenbranche. Dat heeft volgens de rechter geleid tot „een besluit tot stapsgewijze versoepelingen” met „aanvullende maatregelen voor binnenevenementen”. Hierin hebben de beleidsmakers geen „ongerechtvaardigd” onderscheid gemaakt met andere branches.

De organisaties, onder wie ook Mojo Concerts en Apenkooi Events, daagden de Nederlandse staat vorige week voor de rechter omdat ze het oneens zijn met de nieuwe coronaregels die sinds eind september gelden. De vertegenwoordigers van de branche willen onder meer dat de maximale bezoekerscapaciteit van 75 procent voor evenementen in binnenruimtes wordt geschrapt. Door deze beperking zijn feesten en concerten volgens de organisaties namelijk niet rendabel, waardoor deze in sommige gevallen moeten worden afgeblazen. Voor sommige evenementen gelden soepelere regels. Zo hoeven feesten die buiten plaatsvinden geen maximale bezoekerscapaciteit te hanteren, net zomin als binnenevenementen waar bezoekers een vaste zitplaats hebben.

Een tweede regel die als het aan de organisaties ligt van tafel gaat, is de verplichte sluitingstijd om middernacht. Deze regel draagt volgens de eisers niet bij aan de bestrijding van het coronavirus. Deze maatregel blijft ook van kracht.

Einde aan gratis coronareistest en steunpakketten voor ondernemers

Vanaf vandaag zet het demissionaire kabinet een streep door twee coronamaatregelen die burgers en ondernemers tijdens de coronacrisis financieel tegemoetkwamen. Zo komt er een einde aan de gratis coronatest voor reizen en de steunpakketten die de economie door de coronacrisis heen moesten helpen.

Voortaan moet iedereen die naar het buitenland reist zelf betalen voor een coronatest. Tot nu toe werden die testen vergoed door de overheid omdat nog niet iedereen de mogelijkheid had zich te laten vaccineren. Reistesten worden zowel afgenomen door commerciële aanbieders als door de GGD en zijn bedoeld voor reizigers die zich niet hebben laten vaccineren. De kosten verschillen per aanbieder en lopen volgens persbureau ANP uiteen van 40 euro voor een sneltest tot 95 euro voor een PCR-test.

Naast de gratis coronareistest komt vandaag ook een einde aan de brede coronasteunpakketten voor ondernemers. Geschrapt zijn de loonkostenvergoeding NOW, de vastelastencompensatie TVL, de Tozo-regeling voor zelfstandigen en de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK). Volgens het demissionaire kabinet zou doorgaan met steun economisch herstel „in de weg zitten” omdat de beperkende maatregelen grotendeels zijn opgeheven en de economie weer „volop draait”.

In de laatste NOW-periode, die van eind juli tot eind september liep, vroegen volgens het UWV 27.500 ondernemingen de steun aan. Dat was veel minder dan in de eerste NOW-periode, in het voorjaar van 2020. Toen kwamen er 148.000 aanvragen binnen.

Vanaf vandaag op minder plaatsen mondkapjesplicht in Vlaanderen

In Vlaanderen wordt een deel van de coronamaatregelen versoepeld. Vanaf vandaag is het niet meer verplicht om een mondkapje te dragen in winkels, horecazaken of op het werk. Mondkapjes blijven wel verplicht in het openbaar vervoer, op luchthavens en in zorginstellingen, schrijft de krant De Standaard. Ook voor contactberoepen, zoals kappers, huisartsen en schoonheidsspecialisten, blijft de mondkapjesplicht bestaan.

Ook bij evenementen met minder dan vijfhonderd bezoekers of waar bezoekers een zogeheten Covid Safe Ticket (het Belgische equivalent van de QR-code uit de Nederlandse CoronaCheck-app) kunnen tonen, hoeven geen mondkapjes meer te worden gedragen. In Wallonië en Brussel wordt niet versoepeld. Het dragen van een mondkapje blijft daar verplicht, ook op drukke plaatsen zoals winkelstraten. In Brussel blijft de vaccinatiegraad achter. Iets meer dan de helft van de inwoners is gevaccineerd. Premier Alexander De Croo noemde dit eerder „onaanvaardbaar en onacceptabel”.

Advies aan Hoge Raad: huurkorting voor horeca

Horeca-uitbaters en winkeliers die hun bedrijfspand huren, moeten korting krijgen op de volledige huurprijs over de periode dat hun zaak gesloten was in verband met de coronamaatregelen. Dat schrijft de procureur-generaal in een advies aan de Hoge Raad dat donderdag is gepubliceerd. In veel gevallen neemt de Hoge Raad deze adviezen over.

De procureur-generaal vindt dat horeca-uitbaters en retailers de coronapandemie niet hadden kunnen zien aankomen toen ze het huurcontract tekenden en daarom recht op een huurkorting hebben. Hoe hoog die korting moet zijn, moet worden verrekend met de door de huurder ontvangen steun voor de vaste lasten, adviseert de procureur-generaal.

Het advies is gegeven naar aanleiding van een uitspraak van de kantonrechter in Roermond, die bepaalde dat een bierbrouwer geen huurkorting mocht geven aan een horeca-ondernemer, nadat de eigenaar van het pand daar geen toestemming voor had gegeven. De bierbrouwer verhuurt het pand voor de eigenaar. Wanneer de Hoge Raad uitspraak doet is niet duidelijk.

Giro555 haalt 9,3 miljoen euro op voor coronacrisis in arme landen

Met de inzamelingsactie ‘Samen tegen Corona’ van Giro555 is sinds mei in totaal 9,3 miljoen euro opgebracht. Dat meldt persbureau ANP vrijdag, op de dag dat de actie is afgesloten. Het geld is bestemd voor hulp aan arme landen die relatief hard zijn getroffen door de coronacrisis.

De donaties gaan onder meer naar beschermende kleding voor zorgverleners in India die met coronapatiënten werken, en het leveren van zuurstofflessen bestemd voor besmette inwoners van Nepal en Suriname. Ook zijn injectienaalden voor vaccinaties verstuurd naar Jemen.

Suzanne Laszlo, de actievoorzitter van Giro555, zegt tegen ANP dat de donaties helpen om de wereldwijde vaccinatiegraad te verhogen. „Dat is nog steeds de belangrijkste uitweg uit de coronapandemie.” Bij uitzonderlijke rampen slaan elf samenwerkende hulporganisaties de handen ineen onder de naam Giro555. Eerder gebeurde dat onder meer om geld in te zamelen voor de slachtoffers van een ramp in de Libanese hoofdstad Beiroet. In augustus vorig jaar zorgde een explosie in de haven voor ruim tweehonderd doden en duizenden gewonden.

Welkom in een nieuw blog

In dit blog doet NRC verslag van de belangrijkste ontwikkelingen in de coronacrisis. Het Utrechtse restaurant Waku Waku bleef deze week weigeren om bezoekers te controleren op het coronatoegangsbewijs. Tientallen demonstranten kwamen vervolgens steun betuigen en werden woensdagavond aangehouden.

Na een sluiting door de gemeente stapten de eigenaren van het restaurant naar de rechter, die donderdag oordeelde dat de sluiting rechtmatig was. In verschillende steden wordt intussen gekeken naar alternatieven voor het coronatoegangsbewijs. Zo gaan steeds meer steden met polsbandjes werken.

Lees hier het oude blog terug