Laatste nieuws coronacrisis

Medewerker GGD opgepakt en verdacht van fraude met vaccinatiebewijs

In dit blog lees je het laatste nieuws over het coronavirus in binnen- en buitenland. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

Medewerker GGD opgepakt en verdacht van fraude met vaccinatiebewijs

De politie heeft maandag een medewerker van de GGD opgepakt op verdenking van fraude met vaccinatiebewijzen. De 20-jarige medewerker uit Alphen aan den Rijn zou valse vaccinatieregistraties hebben aangemaakt toen hij werkte voor een van de 25 regionale GGD’s, zo heeft de politie bekendgemaakt. Daardoor ontving zeker één persoon onterecht een QR-code, gewoonlijk het bewijs voor volledige vaccinatie tegen het coronavirus, in zijn of haar CoronaCheck-app.

Koepelorganisatie GGD GHOR laat maandag weten „een aantal medewerkers” op non-actief te hebben gesteld vanwege vergelijkbare fraude met vaccinatiebewijzen. „Het vermoeden bestaat dat de betreffende medewerkers misbruik hebben gemaakt van het systeem waartoe zij vanwege hun werkzaamheden toegang hadden”, zo schrijft de organisatie. Om hoeveel medewerkers het gaat en voor welke van de 25 regionale GGD’s zij werkten, is niet bekendgemaakt.

Tegen de medewerker die maandag is aangehouden, deed de GGD GHOR volgens de politie maandag aangifte. De politie zegt verder onderzoek te doen naar de verdenking en stelt dat meerdere aanhoudingen „niet uitgesloten” worden. Ook van deze verdachte is niet bekendgemaakt voor welke GGD hij werkte.

De QR-code na vaccinatie is onderdeel van de zogeheten coronapas, die ook wordt uitgegeven bij een negatieve testuitslag of recent herstel van het virus. Een van de drie bewijzen in de vorm van de QR-code is per 25 september nodig om onder meer de horeca, evenementen en voetbalstadions binnen te komen.

Een smartphone met daarop de QR-code, te krijgen via de CoronaCheck-app. Foto Ramon van Flymen / ANP

Fors minder verzoeken om loonsteun in derde kwartaal

Zo’n 14.000 werkgevers hebben voor de maanden juli, augustus en september loonsteun ontvangen via de zesde ronde van de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Dat meldt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid maandag. Het aantal is fors lager dan in de vorige ronde, toen uitkeringsinstantie bijna 45.000 aanvragen toekende. Het aanvraagloket voor de zesde (en laatste) ronde is nog geopend tot en met 30 september.

Na achttien maanden stopt per oktober de economische noodsteun voor bedrijven, werknemers en zzp’ers. Volgens het demissionaire kabinet gaat vanaf die datum een nieuwe fase in, waarbij veel mensen zijn gevaccineerd en de economie zich verder herstelt. Dit betekent dat de loonsubsidie NOW, de vastelastensubidie TVL en de inkomenssteun voor zzp’ers Tozo over zo’n anderhalve week tot het verleden behoren.

Na een aanvraag voor NOW-steun krijgen werkgevers in eerste instantie een voorschot, gebaseerd op het verwachte omzetverlies en de maandelijkse loonsom. Na de gesubsidieerde maanden moeten ondernemers ook een definitieve berekening bij het UWV indienen. Volgens het ministerie heeft ruim de helft van de aanvragers van de eerste periode NOW-steun dit nog niet gedaan. Als zij de eindberekening niet voor uiterlijk 31 oktober indienen, dreigen ze het gehele voorschot te moeten terugbetalen.

Gevaccineerden uit EU mogen per november weer naar de VS reizen

Volledig gevaccineerde reizigers uit de Europese Unie kunnen vanaf november weer naar de Verenigde Staten afreizen. Dat heeft het Witte Huis maandag bekendgemaakt. Daarmee komt er een einde aan de strenge reisbeperkingen die ruim anderhalf jaar geleden werden ingesteld door de VS. De versoepelingen gaan ook gelden voor gevaccineerde reizigers uit het Verenigd Koninkrijk.

Wie in november naar de VS gaat, zal een vaccinatiebewijs en een negatieve coronatest moeten overleggen. Naast de versoepelingen voor buitenlandse reizigers worden de maatregelen voor niet-gevaccineerde Amerikanen juist strenger. Zij moeten een dag voor vertrek naar de VS en aankomst een coronatest doen.

Op 14 maart 2020 was toenmalig president Donald Trump een van de eerste wereldleiders die strenge beperkingen invoerde voor reizigers uit het buitenland. Alleen Amerikaanse staatsburgers, hun naaste familie en visumhouders kwamen de VS nog in. De huidige Amerikaanse president Joe Biden hield aan het beleid vast, terwijl gevaccineerden vanuit de VS wel naar de meeste Europese landen konden reizen.

De versoepelingen zijn vlak voor het begin van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York aangekondigd. Tijdens die conferentie zal de pandemie en wereldwijde vaccinaties uitgebreid besproken worden, zo is de verwachting. Voor president Biden zal het de eerste keer zijn dat hij als president zijn opwachting maakt in de Algemene Vergadering.

De aankomsthal van Boston’s Logan International Airport Foto EPA/ CJ Gunther

Laagste aantal coronagevallen sinds begin vierde golf

Het heeft RIVM het afgelopen etmaal 1.370 meldingen ontvangen van een positieve coronatest. Dat is het laagste aantal positieve tests op één dag sinds 4 juli, toen 1.200 mensen positief testten op het coronavirus. Ook het weekgemiddelde daalt. Afgelopen week testten gemiddeld 1.955 mensen per dag positief. Dat is het laagste aantal sinds begin juli, toen de vierde golf uitbrak.

Aantal coronapatiënten in ziekenhuizen nagenoeg onveranderd

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is de afgelopen dag vrijwel gelijk gebleven. Maandagmiddag lagen 565 mensen vanwege Covid-19 in het ziekenhuis, zes meer dan op zondag. Een week geleden waren er nog 658 coronapatiënten opgenomen. Van de ziekenhuispatiënten met Covid-19 liggen er 198 op de intensive care. Dat waren er een etmaal geleden 195.

‘Pfizer-vaccin kan ook aan kinderen van 5 tot en met 11 worden toegediend’

Het vaccin tegen het coronavirus van BioNTech en Pfizer kan ook veilig worden gegeven aan kinderen van vijf tot en met elf jaar. Dat schrijven de twee bedrijven maandag na eigen klinisch onderzoek. De geteste kinderen maakten antistoffen aan en het vaccin was niet schadelijk voor hun gezondheid.

Voor de proef kregen 2.268 kinderen twee doses van het vaccin ingespoten. Die waren per stuk 10 microgram, een derde van de 30 microgram die volwassenen en kinderen van twaalf jaar en ouder krijgen. Ondanks die lagere doses maakten de kinderen evenveel antistoffen aan als jongeren van 16 tot en met 25 jaar. Zij hadden hooguit milde bijwerkingen.

De farmabedrijven zeggen hun onderzoeksresultaten te zullen delen met het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), de Amerikaanse medicijnenwaakhond FDA en andere autoriteiten. Zij doen ook onderzoek naar vaccinaties bij kinderen van zes maanden tot vijf jaar. Die krijgen een nog lagere dosis toegediend, van slechts 3 microgram per prik. De resultaten daarvan worden in het vierde kwartaal van 2021 verwacht.

Twitter avatar BioNTech_Group BioNTech SE Results from our Phase 2/3 in children 5-11yrs of age showed a favorable safety profile & robust neutralizing antibody responses, using a 2 dose regimen of 10 µg. We plan to share the data with the @US_FDA, @EMA_News & other regulators. https://t.co/k2IgjPhxUS https://t.co/lnIEhgol5I

Een Franse tiener ontvangt een prik van het BioNtech/Pfizer-vaccin. Foto Philippe Desmazes/AFP

Zorgmedewerkers gebruikten minder zorg, ondanks toegenomen behoefte

Zorgmedewerkers hebben in 2020 voor het eerst in vijf jaar minder aanspraak gemaakt op fysiotherapie en psychische zorg. Dat blijkt uit een op maandag gepubliceerd rapport van Stichting IZZ, die zich inzet voor „zorg voor mensen in de zorg”. De stichting deed in samenwerking met de Universiteit Utrecht voor het vijfde jaar op rij onderzoek onder haar leden.

Meer dan een derde van de circa 8.100 zorgmedewerkers verzuimde in het afgelopen jaar. In drie kwart van de gevallen hadden zij lichamelijke klachten, 30 procent had last van psychische klachten. Toch was er 10 procent minder vraag naar psychologische hulp dan in 2019, en 3 procent minder naar fysiotherapie.

Zorgmedewerkers die wel behoefte hadden aan zorg, maar daar niet om vroegen, noemen als reden het verminderde aanbod door bijvoorbeeld het sluiten van praktijken en de angst voor een coronabesmetting. Meer dan 80 procent van de ondervraagden zegt in 2020 zorgen te hebben gehad over corona. Een vijfde raakte daadwerkelijk besmet en de helft van hen had langdurig klachten. Dat is bijna het dubbele van het landelijk gemiddelde.

Meer dan 80 procent van de zorgmedewerkers piekerde over corona. Foto Sem van der Wal/ANP

Meer meldingen geluidsoverlast vliegvelden ondanks minder vliegverkeer

Omwonenden van Schiphol en Rotterdam The Hague Airport hebben afgelopen augustus vaker geklaagd over geluidsoverlast dan in dezelfde maand in 2019. Dat is opmerkelijk, aangezien er vorige maand aanzienlijk minder vliegverkeer was dan twee jaar geleden. Dat schrijft het AD maandag.

De krant kreeg cijfers van Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (BAS) en van DCMR Milieudienst Rijnmond. Bij Schiphol werden vorige maand 21.049 meldingen van overlast gedaan, tegenover 18.988 in augustus 2019. Dat terwijl rond die luchthaven vorige maand slechts 32.000 vliegbewegingen waren, waar dat er twee jaar eerder nog 45.122 waren, een verschil van 41 procent.

Rondom Rotterdam The Hague Airport betrof het 10.986 klachten in augustus van dit jaar, ten opzichte van 7.818 in dezelfde maand in 2019. Daar lag het aantal vliegbewegingen nu op 5.141, twee jaar eerder nog op 5.651. Ook bij Maastricht Aachen Airport werd meer overlast gemeld, terwijl er minder vluchten werden uitgevoerd.

Woordvoerders van de luchthavens zien de verklaring voor de toegenomen overlastmeldingen in de lockdowns van afgelopen anderhalf jaar. „Het lijkt aannemelijk dat een periode van bijzonder weinig vliegverkeer ervoor heeft gezorgd dat de toename extra opviel”, zei Willemeike Koster van Schiphol tegenover het AD. Dat beaamt geluidsonderzoeker Tjeerd Andringa tegenover dezelfde krant: „We ervaren hinder als ons brein een geluid aan een negatieve emotie koppelt en in dit geval is die emotie er een van verlies. We hebben nu immers weer ingeleverd op rust en stilte.”

Vliegtuigoverlast rond de Aalsmeerderbaan van Schiphol. Foto: Olivier Middendorp

Minder positieve coronatests, iets meer coronapatiënten in ziekenhuis

Bij het RIVM zijn het afgelopen etmaal 1.694 meldingen van positieve coronatests binnengekomen. Dat zijn er minder dan de afgelopen weken. Toen kwamen per dag, met enkele uitzonderingen, tussen de 2.100 en 2.900 meldingen van positieve tests binnen bij het instituut.

Daarnaast kreeg het RIVM de afgelopen 24 uur drie meldingen van sterfgevallen. Deze personen zijn niet noodzakelijkerwijs het afgelopen etmaal overleden; meldingen van sterfgevallen kunnen met vertraging binnenkomen.

In de ziekenhuizen liggen zondagmiddag 559 coronapatiënten, acht meer dan zaterdagmiddag. Dat blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. In totaal liggen 195 mensen op de intensive care, drie meer dan een dag eerder.

11.600 boetes voor niet dragen mondkapje openbaar vervoer

Sinds 1 juni vorig jaar, de dag dat de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer inging, zijn 11.600 boetes uitgedeeld aan reizigers die het mondkapje niet droegen. Dat blijkt uit documenten die de NOS heeft opgevraagd middels de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Naast de boetes zijn er zo’n 5.600 incidenten gemeld met reizigers.

Volgens de NOS blijkt uit de documenten dat voorafgaand aan de invoer van de mondkapjesplicht door betrokken partijen is gediscussieerd over wie verantwoordelijk zou zijn voor de handhaving. Die wordt nu door boa’s gewaarborgd, waarbij de politie in noodgevallen kan worden ingeschakeld. Hoe vaak dat tot nog toe is gebeurd, wordt uit de documenten niet duidelijk.

Op het niet dragen van een mondkapje in onder meer de trein, de bus of de tram staat een boete ter hoogte van 95 euro. De mondkapjesplicht in het openbaar vervoer geldt nog altijd.

Lees ook: Het mondkapje hoeft straks op veel plekken niet meer, maar afdoen kan nog lastig worden

Aantal nieuwe positieve coronatests neemt verder af

Het afgelopen etmaal zijn bij het RIVM 2.051 positieve coronatests geregistreerd, 121 minder dan een dag eerder. Dat meldt persbureau ANP op basis van de meest recente cijfers van het instituut. Vorige week zaterdag kwamen bij het RIVM nog 2.211 positieve uitslagen binnen.

De dagelijkse cijfers kunnen wat schommelen, zeker in en rondom het weekend. Wel lag het aantal nieuwe positieve tests de afgelopen zes weken steeds tussen de twee- en drieduizend. Sinds ongeveer een week is een licht dalende trend te zien bij het zevendaags gemiddelde.

Verder registreerde het RIVM in de afgelopen 24 uur vier sterfgevallen als gevolg van het virus. Dit hoeft niet te betekenen dat deze mensen in het afgelopen etmaal zijn overleden: deze informatie komt dikwijls met vertraging binnen. Vrijdag maakte het instituut melding van tien coronagerelateerde sterfgevallen.

Wederom lichte daling van coronapatiënten in het ziekenhuis

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen neemt licht af. Deze zaterdag liggen er 551 mensen met Covid-19 in het ziekenhuis, vijftien minder dan vrijdag. Dat blijkt uit de cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Van de 551 patiënten liggen er 192 op de intensive care, dertien minder dan een dag eerder. In de afgelopen 24 uur werden er wel zes nieuwe coronapatiënten binnengebracht op een IC. Op de reguliere afdelingen worden 359 mensen met het coronavirus verpleegd. Nadat het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen wekenlang rond de 650 had geschommeld, is begin deze week een daling ingezet.

Oostenrijkse bondskanselier belooft veilig wintersportseizoen

De Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz heeft een veilig wintersportseizoen beloofd. Als de coronacijfers stijgen, hebben alleen gevaccineerden toegang tot après-skibars in Oostenrijk, vertelde Kurz zaterdag in een interview met de kranten van de Duitse mediagroep Funke. Op dit moment mogen ook mensen met een negatief coronatestbewijs bij de bars naar binnen.

Volgens de bondskanselier is inmiddels de overgrote meerderheid van de toeristen en de Oostenrijkers gevaccineerd. „In dit opzicht staat niets een veilige vakantie in Oostenrijk in de weg”, aldus Kurz. Verder zullen hotels en restaurants deze winter alleen toegankelijk zijn voor mensen met een coronapaspoort, ofwel mensen die getest, gevaccineerd of recent hersteld zijn.

Vrijdag is in Wenen een rechtszaak tegen de Oostenrijkse staat begonnen, waarin de autoriteiten verweten worden dat ze nalatig hebben gehandeld toen er een coronahotspot ontstond in het wintersportplaatsje Ischgl in maart 2020. Nabestaanden van een overleden coronapatiënt eisen een schadevergoeding van 100.000 euro.

Bondskanselier Sebastian Kurz bij een persconferentie in Berlijn. Foto Clemens Bilan/EPA

Welkom in dit blog

In dit blog verslaat NRC over de nieuwste ontwikkelingen rondom de coronacrisis. Dit was het belangrijkste nieuws van vrijdag.

  • Het laten zien van de CoronaCheck-app wordt geen vereiste voor terrasbezoek. Dat hebben demissionair minister Hugo de Jonge (VWS, CDA) en demissionair premier Mark Rutte (VVD) vrijdag gezegd bij het uitgaan van de ministerraad. Het kabinet komt hiermee tegemoet aan een wens van de Tweede Kamer.
  • De Formule 1 in Zandvoort heeft eerder deze maand „niet tot grote uitbraken geleid” van het coronavirus. Ongeveer de helft van de ongeveer 91 bezoekers die naderhand positief testten, was volgens de GGD ook al besmettelijk tijdens het raceweekend.
  • Facebook heeft bijna 150 accounts, pagina’s en groepen verwijderd van het Duitse Querdenken, een bonte coalitie activisten die geregeld demonstreert tegen de coronamaatregelen. Volgens Facebook richt de groep via sociale media „maatschappelijke schade” aan.
  • Zowel toeschouwers als deelnemers hoeven bij de Leiden Marathon op 10 oktober geen toegangsbewijs te laten zien op de dag van de hardloopwedstrijd. De organisatie schrijft dat de Leidse burgemeester Henri Lenferink (PvdA) „de hardloopwedstrijd [beschouwt] als sportbeoefening die zonder beperkingen kan plaatsvinden” - en dus niet als evenement.
Lees hier het coronablog tot vrijdag 17 september terug