Coronapas is onaangenaam en mag maar heel kort duren

Het demissionaire kabinet bracht het dinsdagavond als goed nieuws: eindelijk, de anderhalvemetersamenleving is vanaf 25 september voorbij. Maar de prijs voor deze versoepeling is hoog: invoering van een verplichte coronapas om toegang te krijgen tot café, voetbalstadion, museum, bioscoop of theater.

Prima toch, zeggen massa’s mensen die al volledig zijn gevaccineerd – ruim 80 procent van de volwassen bevolking. De rest kan gewoon een gratis afgenomen negatieve test laten zien aan de portier of de ober als ze zo graag uit willen gaan. En als ze dat groene vinkje niet willen halen, dan hebben ze pech. Natuurlijk ben je vrij om je niet te laten vaccineren, verplicht is het niet, maar die vrijheid heeft grenzen, zei demissionair minister Hugo de Jonge (CDA, VWS) gisteren.

Het doel van de coronapas is, volgens De Jonge, om verspreiding van het virus op grote schaal in drukke cafés, theaters en stadions, te voorkomen. Want men is misschien nog een beetje besmettelijk na twee prikken, maar een grote groep gevaccineerden is veel minder besmettelijk dan een grote groep ongevaccineerden. De vraag is wel waarom discotheken en horeca dan niet weer tot 03.00 ’s nachts open mogen als de bezoekers toch allemaal ‘Covid-vrij’ zijn.

Lees ook deze analyse: Kabinet haalt hard uit naar vaccinweigeraars

De verplichte coronapas is een onaangename maatregel. Hij is begrijpelijk mits hij van heel korte duur is, maar weer wel net lang genoeg wordt gebruikt om het effect te meten. Om dat op 1 november al te doen, zoals demissionair premier Rutte (VVD) aankondigde, klinkt leuk, maar dat is potsierlijk: over zes weken is nog niet bekend of de ziekenhuizen, huisartsen en wijkverpleging de toestroom van ongevaccineerde Covid-patiënten en de te verwachten zware-influenzapatiënten, en alle andere patiënten aankunnen. Kankerpatiënten, hartpatiënten, heup- en kniepatiënten die soms al heel lang hebben moeten wachten op zorg.

Bovendien: waarschijnlijk hebben horeca en theaters hun controle-infrastructuur pas tegen 1 november op orde.

Misschien dat de gevolgen op 1 december iets duidelijker zijn. Of op 1 januari. Als de coronapas geen effect heeft op de besmettingen, moet hij onmiddellijk worden ingetrokken. En als hij wel effect sorteert, mag hij ook niet de norm worden. Burgers benadelen omdat ze zich niet willen laten vaccineren of testen, gaat ver.

Eind dit jaar zal ook blijken of het „nevendoel” zoals De Jonge het noemde, bereikt wordt: nog meer mensen stimuleren zich te laten vaccineren. Want dat is een van de grote vragen: zal de coronapas de 40 procent ongevaccineerde inwoners van Rotterdam, Urk, Staphorst, Nunspeet, Krabbendijke en Vaals over de streep trekken?

De 600.000 nog ongevaccineerde 18- tot 25-jarigen, in het hele land misschien wel. Zij behoren bij uitstek tot de groep die graag uitgaat. Maar ook tegelijk tot de groepen die het minst te vrezen hebben van een Covid-besmetting. Volgens de GGD maakten dinsdag twee keer zo veel mensen (15.500) een vaccinatie-afspraak als op een gemiddelde dag vorige week.

In gelovige gemeenschappen is het de vraag of de verplichte coronapas voor cafés en theaters tot meer vaccinaties leidt. Of wordt het groene vinkje dan ook verplicht voor toegang tot de kerk of de moskee?

Het is de hoogste tijd dat de overheid mensen die bang zijn voor het vaccin, of om andere redenen afzien van inenting, gaat overtuigen van het nut. Uitleg en respect zijn wenselijker dan vrijheidsbeperking.

Lees ook dit artikel: De coronapas: proportioneel of schending grondrecht?