De SGP ziet de wereld te snel veranderen

Staand bij de deur overziet Gijsbert Leertouwer, fractiemedewerker van de SGP, het Haagse conferentiezaaltje met scherpe blik. Staan er genoeg stoelen? Staan de naambordjes goed?

De opkomst valt hem wat tegen. Hij had alle politieke partijen uitgenodigd, maar de meesten hebben afgezegd. En ook de belangengroepen, van COC tot Transgender Netwerk Nederland, hebben bedankt. Terwijl op het programma een rondetafelgesprek staat over de voorgenomen versoepeling van de wet die het geslacht in het paspoort regelt, bedoeld voor personen van wie de genderidentiteit niet aansluit bij het bij de geboorte vastgestelde geslacht. „Ik had ze er graag bij gehad.”

Liever nog had de SGP, die bezwaren heeft tegen het wetsvoorstel, een officieel rondetafelgesprek over het thema georganiseerd. Daarin kunnen alle politieke partijen in de Tweede Kamer deskundigen uitnodigen om over een onderwerp te worden bijgepraat. De partij had zo’n gesprek aangevraagd, maar de meeste andere partijen zagen het nut er niet van in – die hebben hun stem al bepaald: vóór.

De SGP organiseert zo’n overleg deze maandag daarom op eigen gelegenheid. Staand bij de deur verwelkomt Leertouwer alvast een ethicus, juristen en de Kinderombudsman.

De wereld verandert – soms sneller dan Leertouwer zou willen. Toen hij in 2007 fractiemedewerker werd bij de Staatkundig Gereformeerde Partij ging het nóóit over transgenders. Ja, hij was er bekend mee, maar de politieke discussies waren er altijd over homoseksualiteit en daarin waren de debatlijnen uitgekristalliseerd.

Later kwam het begrip gender erbij, en na de l en de h kwamen ook de b en de t en de i en de q en de +. Dat was nieuw, ook voor de SGP. „Je spreekt erover met de achterban”, zegt Leertouwer. „Geen ontkenning, het is de realiteit.” Zijn partij is ervan overtuigd dat seksualiteit thuis hoort in de relatie tussen man en vrouw. En tegelijkertijd is er respect voor de gelijkwaardigheid van de medemens. „Daarin probeer je zorgvuldig een weg te vinden.”

De pastorale routekaart – hoe hiermee om te gaan? – was amper aangepast of in 2014 werd de Transgenderwet aangenomen die geslachtsverandering in het paspoort mogelijk maakte zónder fysieke geslachtsverandering. Voldoende was een deskundigenverklaring waarin een arts of psycholoog vaststelt dat er sprake is van een duurzame overtuiging tot het andere geslacht te behoren. Ook gold er een leeftijdsgrens vanaf 16 jaar.

Maar de tijd staat niet stil. Bij nieuwe wetten – „en dat zie je vaker” – begint er weer een nieuwe strijd, „en dan gaat alles alweer op de helling”. Zo zijn in het nieuwe wetsvoorstel, dat dit najaar in de Tweede Kamer zal worden behandeld, beide vereisten geschrapt. Er blijft alleen een bedenktijd over van minimaal vier weken. Voor kinderen onder de zestien wordt een gang langs de rechter verplicht. En voor belangengroepen gaat het eigenlijk nog niet ver genoeg. „En wat is dan vólgende?” zegt Leertouwer. „Het gaat nu wel érg snel.”

De SGP, zegt hij, pleit voor „bezinning”. Is het laten vallen van externe deskundigheid niet in strijd met het zorgvuldigheidsbeginsel? En ja, zelfbeschikking is belangrijk, maar wat zijn de gevolgen voor de samenleving, voor sportwedstrijden, de toegang tot doucheruimtes, het verblijf in asielzoekerscentra, de opvang bij huiselijk geweld, vrouwengevangenissen? En zijn kinderen voldoende in staat zelf over hun genderidentiteit te beslissen?

Ah, er druppelen toch nog wat Tweede Kamerleden binnen. Iemand van JA21, van BBB, ChristenUnie, VVD, en van zijn eigen partij. De voorzitter gebaart en Gijsbert Leertouwer kijkt op. „We gaan beginnen.”