Op Urk haalde pas 27 procent van 12-plussers een prik

Slechts 27 procent van de 12-plussers in de gemeente Urk heeft zeker één prik gehaald tegen het coronavirus. Dat blijkt uit gegevens die het RIVM heeft gepubliceerd. De gemeente heeft met afstand de laagste vaccinatiegraad van Nederland. Na Urk heeft de gemeente Staphorst de laagste vaccinatiegraad, daar heeft 52 procent van de inwoners van 12 jaar of ouder minimaal één prik gekregen. Over heel Nederland ligt dat percentage op 83,1 procent.

De hoogste vaccinatiegraad wordt in kleine gemeenten bereikt. De gemeenten Schiermonnikoog, Rozendaal, Alphen-Chaam en Hilvarenbeek hebben de hoogste vaccinatiegraad, daar is 91 procent van de 12-plussers volledig gevaccineerd. Nederland is grofweg in drie regio’s te verdelen: Randstad, de bijbelgordel en de rest van Nederland.

Achterstandswijken

Op de bijbelgordel is de vaccinatiegraad het laagst; in veel gemeenten is tussen de 60 en 70 procent van de 12-plussers gevaccineerd. Ook in veel gemeenten in de Randstad ligt de vaccinatiegraad lager. Dat komt ook omdat de gemiddelde leeftijd in deze gemeenten wat lager is: jongeren laten zich überhaupt wat minder vaak vaccineren. Daarnaast worden mensen in achterstandswijken moeilijker bereikt, waardoor ook zij minder snel naar de prikstraat gaan. Er zijn geen gegevens per wijk bekend, maar in gemeenten als Amsterdam en Rotterdam is de vaccinatiegraad ook relatief laag: in Amsterdam heeft 72 procent van de 12-plussers zeker één prik, in Rotterdam is dat 67 procent.

Bekijk alle vaccinatiecijfers in het dashboard van NRC

In de rest van het land ligt de vaccinatiegraad juist een flink stuk hoger, vaak tussen de 80 en 90 procent. Met name in Brabant, Limburg, Gelderland, Overijssel en de noordelijke provincies is de vaccinatiegraad hoog. Daar wonen ook meer 65-plussers, de leeftijdsgroep waarin de vaccinatiebereidheid het hoogst is.

Discopiek

Op de Waddeneilanden zijn er volgens het RIVM opvallend meer jongeren gevaccineerd. Dat zou kunnen komen omdat jongeren daar al eerder gevaccineerd konden worden, omdat op de eilanden iedereen boven de 60 in één keer gevaccineerd werd in plaats van per leeftijdsgroep, zoals in de rest van het land. Zij waren daardoor eind mei aan de beurt, toen de urgentie hoger was omdat meer mensen in Nederland ziek werden.

Dat de vaccinatiegraad onder jongeren over het algemeen nog achterblijft - minder dan 60 procent is gevaccineerd - kan volgens het RIVM te maken hebben met de ‘discopiek’ van begin juli. Toen raakten veel jongeren besmet. Daarna kwam het advies om acht weken te wachten met vaccineren. „Daar verwachten we de komende weken nog wel iets van”, aldus een voorlichter van de overheidsinstelling.

Ook door vakanties hebben mensen mogelijk even gewacht met het maken van een afspraak. De vaccinatiebereidheid is volgens onderzoek van het RIVM namelijk wél onder alle leeftijdsgroepen hoog: 82 procent of meer ziet een prik zitten.

Dwingendere maatregelen

Het RIVM berekende onlangs dat nog zo’n twee miljoen mensen vatbaar zijn voor het virus. Ruim een miljoen mensen hebben zich niet laten vaccineren én hebben ook nog geen natuurlijke immuniteit opgebouwd. Daarnaast zijn er zo’n 700.000 bij wie het vaccin niet aanslaat. Ook zij zijn nog vatbaar. Het RIVM stelt dat uit die groep nog duizenden ziekenhuisopnames kunnen komen. Er zouden nog 2.200 tot 3.400 patiënten op de IC komen. Omdat de vaccins zeer goed beschermen tegen ernstige ziekte, wil het kabinet de vaccinatiegraad verder opkrikken. De GGD gaat met prikbussen wijken in waar de vaccinatiegraad laag ligt. Daarnaast overweegt het kabinet ook om dwingendere maatregelen te nemen. Zo moeten ongevaccineerde mensen voor sommige gelegenheden, zoals sportwedstrijden en musea, een negatieve test laten zien. Zo’n test is nu nog gratis, maar het kabinet heeft plannen om deze betaald te maken, of veel breder in te zetten bij bijvoorbeeld alle horecagelegenheden.