Koning krijgt alleen subsidie als Kroondomein hele jaar open is

Kroondomein Over de subsidie van 4,7 miljoen euro was veel ongenoegen. Het Kroondomein is drie maanden dicht, terwijl de regels openstelling vereisen.

Het Kroondomein Het Loo is gesloten van 15 september tot 25 december. Foto Rob Voss
Het Kroondomein Het Loo is gesloten van 15 september tot 25 december. Foto Rob Voss

Als Kroondomein Het Loo subsidie voor onder meer natuurbeheer wil blijven ontvangen, dan moet het Veluwse landgoed het hele jaar opengesteld worden voor publiek. Dat schrijft demissionair minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, ChristenUnie) in een brief aan de Tweede Kamer.

Tot nu toe wordt het Kroondomein, dat eigendom is van de Staat maar waarvan koning Willem-Alexander het zogenoemde vruchtgebruik heeft, van half september tot en met Tweede Kerstdag gesloten. Andere landgoederen die in Gelderland subsidie krijgen, moeten – zoals de subsidieregels vereisen – wél het hele jaar tussen zonsopgang en zonsondergang openblijven.

Die regels stellen ook dat de subsidieontvanger hooguit 1 hectare van het bos mag afsluiten vanwege de privacy. Op het Kroondomein is 4.900 hectare dicht, 1.300 hectare is wel het hele jaar open, zo bleek eerder uit stukken.

Lees ook: ‘Koning krijgt ten onrechte subsidie voor Het Loo’

Kroondomein Het Loo is met 10.400 hectare het grootste aaneengesloten landgoed in Nederland, en omvat ook het park rondom Paleis Het Loo (dat een museum is) en boswachterij Hoog Soeren.

4,7 miljoen in vijf jaar

De koning ontving de afgelopen vijf jaar 4,7 miljoen euro aan subsidie van het ministerie van LNV. Die subsidietermijn loopt eind dit jaar af. Daarnaast ontvangt hij ook de opbrengsten uit bijvoorbeeld houtkap en mag hij van het terrein gebruik maken – zijn overgrootmoeder Wilhelmina gaf het landgoed in 1959 aan de Staat met als voorwaarde dat de Koning het vruchtgebruik behield.

Tijdens de jaarlijkse fotosessie in de zomer, voorafgaand aan zijn vakantie, zei de koning dat wat hem betreft „gelijke monniken, gelijke kappen” gold: „Ik wil dat Het Loo precies hetzelfde wordt behandeld als alle andere grote landgoederen in Nederland.”

Al jaren uiten politieke partijen en natuurorganisaties hun ongenoegen over de subsidie en de sluiting. Volgens dierenwelzijnsorganisaties jaagt de koninklijke familie tijdens die drie dichte maanden op wild.

De koning zei in de zomer dat de subsidieaanvraag „over het totale beheer” van Het Loo gaat: „Faunabeheer, de jacht, is daar een deel van. We leven in een redelijk klein land, waar grote hoefdieren, bosbouw en biodiversiteit bij elkaar zitten. Als je niet controleert, dan loopt het uit de hand.” Hij noemde het „natuurvolgend bosbeheer” op het Kroondomein „uniek in de wereld”.

Uitzondering

Op de jaarronde openstelling zijn uitzonderingen: als de Wet natuurbescherming daarom vraagt, als het „naar zijn aard” niet toegankelijk is, bijvoorbeeld in gevallen van moeras, of als het door de provincie Gelderland wordt uitgesloten van een openstellingsplicht. Als er geen nieuwe subsidie wordt aangevraagd, kan de beheerder – in dit geval de koning – ook zelf de openingstijden bepalen.