Nederland biedt steun aan bij beveiliging van luchthaven Kabul

Dit blog is gesloten

De redactie van NRC volgt de ontwikkelingen in Afghanistan en berichten over evacuaties uit het land, na terugtrekking van buitenlandse troepenmachten, op de voet. Onderstaande blog is inmiddels gesloten, de redactie werkt door in een nieuw blog.

Nederland biedt steun aan bij beveiliging van luchthaven Kabul

Nederland heeft Turkije en Qatar hulp aangeboden bij het beveiligen en beheren van de luchthaven van Kabul. Dat heeft minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken, D66) donderdag gezegd in de Turkse hoofdstad Ankara, waar ze een tussenstop maakte na een bezoek aan Qatar en Pakistan. Het gaat in eerste instantie om financiële of technische assistentie, maar mogelijk ook om personeel. Het belangrijkste doel is voortzetting van de evacuatie van Nederlanders en Afghanen.

Turkije en Qatar zijn dicht bij een deal met de Taliban over het beheer van de luchthaven. Het vliegveld is niet alleen cruciaal voor de evacuaties, maar ook voor humanitaire hulp. „We willen er alles aan doen om landen te ondersteunen die zich inzetten voor de toegankelijkheid en veiligheid van de luchthaven”, aldus Kaag. Nederland heeft 1 miljoen euro toegezegd voor technische hulp en het inhuren van mensen die op de luchthaven kunnen werken. Kaag houdt ook de mogelijkheid open voor personele ondersteuning. „Dat ligt eraan hoe ver Turkije en Qatar komen met de Taliban, hoe ze zelf de veiligheidssituatie inschatten.”

Volgens Kaag zijn er „honderden Nederlanders” en „grote aantallen Afghanen met een Nederlandse link” achtergebleven. Precieze aantallen wil ze niet noemen omdat de namenlijst blijft groeien. „Je hoort in de media aantallen van tussen de 13 en 16.000. Daar zitten veel dubbele aanmeldingen tussen. We moeten goed onderzoeken wie in aanmerking komt. Maar er komen elke dag nog zo’n 1.250 mensen bij op de lijst.”

Hoogste militair VS: we zouden samen met Taliban terrorisme kunnen bestrijden

De Verenigde Staten zouden in de toekomst samen kunnen optrekken met de Taliban bij het bestrijden van Islamitische Staat (IS) en andere terreurbewegingen. Dat stelde generaal Mark Milley, de hoogste Amerikaanse militair, woensdagavond bij een persconferentie over het vertrek van de Amerikanen uit Afghanistan. Wel noemde hij de Taliban „meedogenloos” en vroeg hij zich af of zij hun doen en laten zullen veranderen.

Amerikaanse militairen werkten de afgelopen weken in Kabul noodgedwongen nauw samen met de Taliban om tienduizenden mensen uit het land te evacueren. Milley stelde hierover dat je „in een oorlog alles moet doen om het risico van de missie te beperken”. De eveneens aanwezige minister van Defensie Lloyd Austin toonde zich terughoudend over verdere samenwerking met de Taliban: „Ik zou niet vooruit lopen op het breder trekken van de verhoudingen.”

De Afghaans-Pakistaanse tak van IS greep de evacuatie van buitenlanders en Afghaanse vluchtelingen aan om te laten zien dat de terreurbeweging nog niet verslagen is. Bij een door de groepering opgeëiste zelfmoordaanslag vielen bijna tweehonderd doden en meer dan 140 gewonden. Volgens getuigen stierf niet iedereen door de explosie, maar viel een deel van de slachtoffers doordat Amerikaanse militairen in paniek het vuur zouden hebben geopend op de mensenmassa.

Facebook evacueerde eigen werknemers uit Afghanistan naar Mexico

Facebook heeft geholpen om 175 burgers te evacueren uit Afghanistan nadat de Taliban de macht hebben overgenomen in het land. Onder hen zouden ook enkele personeelsleden van het techbedrijf zitten. Ook zouden journalisten en activisten op de evacuatievlucht zijn meegenomen. De evacués vlogen naar Mexico en arriveerden daar dinsdag. Dat maakte Facebook donderdagochtend bekend tegen BBC.

Een woordvoerder van het bedrijf stelt tegen de Britse nieuwszender dat Facebook probeerde journalisten weg te halen uit Afghanistan, omdat hun families – onder wie 75 kinderen – volgens de woordvoerder in groot gevaar verkeerden. Bij de vlucht zou de Mexicaanse regering hebben geholpen. Facebook maakt niet duidelijk wat hun rol precies inhield bij de evacuatieoperatie.

Bovendien heeft het techbedrijf nieuwe veiligheidsmaatregelen genomen voor gebruikers in Afghanistan. Zo kunnen zij hun profielen eenvoudig vergrendelen voor de buitenwereld. Daardoor kan niemand uitingen, foto’s of berichten meer zien op het platform, heeft veiligheidsdirecteur Nathaniel Gleicher laten weten. Facebook weert ook de inhoud van Taliban-propaganda van de kanalen, omdat het bedrijf de fundamentalistische groepering als terroristen beschouwt.

Afghanen stuurden zeker 13.000 mails naar Nederlandse regering over asiel

De Nederlandse regering heeft in de afgelopen twee weken zo’n 13.000 mails binnengekregen van Afghanen die naar Nederland willen komen. Dat schreef demissionair staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ankie Broekers-Knol (VVD) eerder deze week in antwoord op vragen van de Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid.

Volgens Broekers-Knol is het „ondanks de grote inspanningen” niet gelukt het „overgrote deel” van de mails te registreren. Het is daarom ook niet te zeggen hoeveel van de mensen die mailcontact zochten, daadwerkelijk gevaar lopen. Ook is onduidelijk hoeveel van de 13.000 mails asielaanvragen bevatten. Zo zouden er tussen de mails ook andere vragen of dubbele asielaanvragen kunnen zitten.

De mails volgden na de aangenomen motie van D66 om Afghanen die voor Nederland hebben gewerkt in Afghanistan te evacueren en de mogelijkheid tot asiel te bieden. In de eerste dagen na de motie kwamen er al duizenden mails binnen, aldus Broekers-Knol.

Ook op het ministerie van Buitenlandse Zaken zouden de wachttijden bij het contactcenter voor Afghanen lang zijn. Volgens persbureau ANP is dit „soms” het geval. In de Nederlandse media verschenen al eerder verhalen over Afghanen die stelden geen contact te krijgen met het ministerie in Nederland. Zij bellen vooral met het ministerie om hulp te krijgen bij het verlaten van het land.

Nederlandse delegatie sprak met Taliban over evacuaties uit Afghanistan

Een Nederlandse delegatie heeft in Qatar met afgevaardigden van de Taliban gesproken over het voortzetten van evacuaties uit Afghanistan. Dat heeft demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag (D66) woensdag op een persconferentie in de Pakistaanse hoofdstad Islamabad bekendgemaakt. Het ministerie stelt dat de ontmoeting geen erkenning van het Taliban-regime in Afghanistan betekent.

Het voortzetten van de evacuaties van in Afghanistan achtergebleven Nederlandse staatsburgers en Afghanen met geldige uitreispapieren zou niet mogelijk zijn zonder met de Taliban te spreken, nu het land al ruim twee weken in handen is van de radicaal-islamitische beweging. Kaag zei dat het om „een eerste ontmoeting op ambtelijk niveau” ging.

Bovendien was het een „verkennend gesprek om te bepalen wat het standpunt van de Taliban is voorbij de publieke verklaringen”. Kaag noemde het recht van meisjes en vrouwen op onderwijs en werk, de visie van de beweging op de rechtsstaat en de veiligheidssituatie op de luchthaven van Kabul belangrijke onderwerpen om te bespreken met de Taliban.

Kaag is deze week afgereisd naar Qatar, Pakistan en Turkije om te zorgen dat de evacuaties weer op gang kunnen komen. Ze zei maandag niet van plan te zijn met de Taliban te spreken. Demissionair premier Mark Rutte (VVD) stelde dinsdag dat er op enig moment „onder heel strikte voorwaarden” wél direct met de Taliban gesproken zou worden. Welke voorwaarden het kabinet aan de Taliban heeft gesteld om de gesprekken te voeren, is niet bekend.

Met medewerking van Ester Meerman.

Voorzitter Europese Raad wil groter militair vermogen binnen de EU

De voorzitter van de Europese Raad Charles Michel vindt dat de Afghaanse crisis liet zien dat de Europese Unie meer autonomie en militair vermogen nodig heeft om zelf te kunnen handelen in crisissituaties. Nu waren de Europese lidstaten volgens hem te afhankelijk van de Verenigde Staten bij het evacueren van eigen staatsburgers en Afghanen met uitreispapieren. Michel ziet het vergroten van de Europese invloed daarom als de grootste uitdaging in de komende tijd, vertelde hij op een internationale conferentie in Slovenië woensdag.

Het mag volgens hem niet nog eens gebeuren dat de EU op deze manier afhankelijk is van de Verenigde Staten. Hij wil dat de EU nadenkt over een nieuwe fase in de collectieve veiligheid en defensie in Europa. Vooral vindt hij het belangrijk dat de EU een „groter vermogen krijgt om wereldwijd in actie te komen”.

eucopresident Charles Michel European influence will be our greatest challenge. We don’t need another #Afghanistan to grasp that the EU must strive for greater autonomy and capacity for action. Our strategic autonomy requires working on our economic power, neighbourhood and security capabilities. #BSF2021 https://t.co/M9Nyp1n5of 1 september 2021 @ 09:04

Volgen

‘Nog 76 van de 510 vrouwelijke journalisten in Kabul aan het werk’

Sinds de Taliban Kabul hebben overgenomen, is nog zo’n 15 procent van het vrouwelijke personeel van mediabedrijven in de Afghaanse hoofdstad aan het werk. Dat blijkt uit een peiling van Reporters Without Borders (RSF) die woensdag werd gepubliceerd. Van de 510 vrouwen die bij acht private mediabedrijven in de Afghaanse hoofdstad in dienst waren, waren er na de val van Kabul op 15 augustus nog maar 76 vrouwen aan het werk. Van hen werkten 39 als journalist.

Verschillende vrouwen meldden dat ze de afgelopen weken door de Taliban gehinderd werden bij hun werkzaamheden of dat hen verboden werd naar hun werk te gaan. Zo werd een verslaggever van een onafhankelijk persbureau Pajhwok op 25 augustus door de Taliban geslagen toen ze op reportage was in de buurt van de luchthaven van Kabul. Bij andere vrouwelijke journalisten bewaakten leden van de extremistische groepering de in- en uitgangen van hun werkplek, zodat ze niet naar buiten konden om verslag te doen.

Onder het bewind van de Taliban in Afghanistan tussen 1996 en 2001 werden vrouwen ernstig beperkt in hun rechten en vrijheden. De radicaal-islamitische beweging heeft recent verschillende malen beloofd dat vrouwen dit keer „binnen de grenzen van de islam” meer recht krijgen. Wat dat precies betekent, is niet duidelijk.

Lees ook: Vrouwen in Afghanistan: ‘Zo willen we echt niet leven’

‘Bijna 15.000 Amerikaanse evacués wachten op Duits militair vliegveld’

De evacuatieoperatie van de Verenigde Staten om evacués afkomstig uit Afghanistan naar Amerika te vervoeren, is woensdagochtend hervat vanuit de Amerikaanse vliegbasis in het Duitse Ramstein-Miesenbach. Van daaruit zijn zo’n 12.000 evacués terug naar de VS gegaan, terwijl 14.900 anderen nog altijd wachten op hun reis, zo meldt CNN.

De militaire basis in Ramstein-Miesenbach is een van de grootste militaire vliegvelden buiten de VS. Sinds de Taliban de macht overnamen in Afghanistan, zijn er 106 vliegtuigen geland. Op de basis stonden al voor de machtsovername van de Taliban tienduizend tenten klaar om mensen op te vangen. Dat aantal is in de afgelopen weken snel opgeschroefd.

Het aantal evacués in de Duitse stad is inmiddels drie keer zo hoog als het inwonertal. Ramstein-Miesenbach is ook de plek waar twintig gewonde Amerikaanse militairen zijn gehuisvest, na de terroristische aanslag vorige week bij de luchthaven in Kabul. Ook werden tien gewonde Afghanen naar de basis overgevlogen na de aanslag, die is opgeëist door de Afghaanse tak van Islamitische Staat (IS-K).

Nederlandse ambassade Kabul werkt tijdelijk vanuit Qatar

De Nederlandse ambassade in Kabul opereert tijdelijk vanuit Qatar. Dat heeft demissionair minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken, D66) gezegd, meldt persbureau ANP. Kaag is in de golfstaat voor overleg over de situatie in Afghanistan, onder meer met haar Duitse ambtgenoot Heiko Maas.

De ambassade in de Afghaanse hoofdstad Kabul gaat weer open zodra de veiligheidssituatie in het land dat toelaat. Vorige week verlieten de laatste Nederlandse diplomaten Kabul toen de evacuatiemissie stopte.

In Qatar huist een vertegenwoordiging van de Taliban, de huidige machtshebbers van Afghanistan. Volgens Kaag heeft het land een belangrijke rol gespeeld bij de evacuatiemissie en ze bedankte Mohammed bin Abdulrahman al-Thani, de Qatarese vice-premier en minister van Buitenlandse Zaken, dan ook nadrukkelijk voor alle steun.

VK lanceert ‘Operatie Warm Welkom’: Afghanen mogen zich eeuwig vestigen

Duizenden Afghaanse asielzoekers mogen zich permanent in het Verenigd Koninkrijk vestigen als ze zich in Afghanistan hebben ingezet voor de Britse overheidsinstanties. Aanvankelijk mochten zij maximaal vijf jaar blijven. Volgens Britse media geldt de permanente verblijfsduur voor zo’n 8.000 van de 15.000 Afghanen naar het VK zijn gekomen nadat de Taliban de macht overnamen in Afghanistan.

Het Britse kabinet heeft de asielprocedure omgedoopt tot de „Operatie Warm Welkom”. Die houdt in dat Afghanen nooit meer verplicht moeten emigreren en zonder beperkingen op zoek kunnen naar werk. Ook mogen kinderen gebruik maken van het onderwijs en krijgen Afghaanse vluchtelingen toegang tot het Britse zorgstelsel. „We zijn de Afghanen enorm veel verschuldigd en ik ben vastbesloten dat we hen en hun families de steun geven die ze nodig hebben om hun leven hier weer op te bouwen”, aldus premier Boris Johnson.

De Britse overheid heeft 12 miljoen pond (ongeveer 13,9 miljoen euro) vrijgemaakt om extra plekken in het onderwijs beschikbaar te stellen. Met het geld moeten de Afghaanse kinderen versneld worden ingeschreven en moet er vervoer beschikbaar komen. Bovendien moeten scholen docenten aanstellen voor speciale taalondersteuning. Ook krijgen Afghanen een coronavaccinatie aangeboden.

Welkom in dit blog

In dit blog verslaat de redactie van NRC de ontwikkelingen in Afghanistan. Demissionair minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken, D66) bezoekt deze week Qatar en Pakistan om te spreken over de in Afghanistan overgebleven Nederlanders. Kaag hoopt dat de landen in de regio hulp kunnen bieden bij het naar Nederland halen van de evacués. Het is niet bekend hoeveel Nederlanders zijn achtergebleven.

Dinsdag ontmoette premier Mark Rutte (VVD) de Franse president Emmanuel Macron voor een onderhoud over het Europese vluchtelingenbeleid nadat de situatie in Afghanistan is verslechterd door de machtsovername van de Taliban.

Lees ook ons vorige blog over Afghanistan terug