De vrienden van Elliott Dekker (53) vonden het maar gek. Een restaurant beginnen op De Grent in Noordwijk aan Zee. „Ze zeiden: wat moet je in zo’n pijpenla?” Zij associeerden de voormalige discostraat vooral met donkere, lang doorlopende panden. Een straat bovendien die niet meer is wat het ooit was. Waar de laatste jaren nog maar weinig mensen komen.
Voor een restaurant leek het niet direct een logische plek. Maar toen de eigenaar van het pand, waar eerst een danscafé zat, Dekker vroeg of hij iets anders wilde beginnen in de zaak, begon het toch te kriebelen. Hij zag mogelijkheden voor een hip, luxe restaurant, waar na etenstijd een dj plaatjes draait. Dekker voelt zich bovendien verbonden met de plek. „Ik kwam hier zelf vroeger ook altijd, met vriendjes uit Wassenaar.”
Iedereen uit de bollenstreek heeft herinneringen aan de traditionele uitgaansstraat van badplaats Noordwijk aan Zee: de eerste dronkenschap, de eerste keer tongen. In de jaren tachtig en negentig gold de straat – duinen aan de ene kant, clubs aan de andere – als dé uitgaansplek uit de omgeving. In het weekend bezochten duizenden jongeren De Grent, van Leiden tot Roelofarendsveen.
Inmiddels zijn de bezoekersaantallen gedaald. Gaan ondernemers er failliet. Staan panden leeg. Door veranderend uitgaansgedrag van jongeren en de toenemende regulering van alcohol- en tabaksgebruik verloor de uitgaansstrip haar aantrekkingskracht. De Grent, waar nog altijd een handvol clubs zit, heeft nu een „matig toekomstperspectief”, schreef de gemeente Noordwijk enkele weken geleden in haar horecavisie. Dat stelt gemeente én ondernemers voor een uitdaging: wat te doen met dit straatje?
Vakantievierende tieners
Dertig vaten bier gingen er in een week doorheen bij The Champ. Eigenaar Nico Spek haalt de aantallen moeiteloos terug: 1.500 liter per week, 750 gasten op een avond. „In de zomer ook gewoon op maandag en dinsdag.”
De cafés op De Grent hoefden in de jaren negentig niet hun best te doen om klanten te vinden. De Bob en het Zeepaardje gooiden hun deuren open en dan stroomden jongeren uit de hele regio binnen. Taxibusjes dropten jongeren in de uitgaansstraat. Vakantievierende tieners fietsten vanaf de camping steevast naar Noordwijk aan Zee.
Noordwijk aan Zee was niet de grootste plaats in de streek, maar in deze straat was er voor ieder wat wils. Van buitenaf lijken de cafés en disco’s allemaal dezelfde „donkere hokken”, zegt Spek, in de praktijk verschilden ze van elkaar. Iedere bar had zijn eigen clientèle. De jonkies gingen naar de Bob, bollentelers naar The Champ, The Grand was voor mensen uit de stad en kakkers zaten in het Zeepaardje, zegt Spek. „Daar moest je een driedelig pak aan.”
Jarenlang werkte dat prima. Ondernemers verdienden goed, klanten genoten. Als ze niet binnen stonden, dan wel buiten op de stoep met een sigaret. Dat duurde tot halverwege het eerste decennium van deze eeuw.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data74739359-5563c6.jpg|https://images.nrc.nl/eo-dg4t-cn9E_rioW99sgbKjiT4=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data74739359-5563c6.jpg|https://images.nrc.nl/tzbSN4a7gTi36zopuIc3f6qiEt8=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data74739359-5563c6.jpg)
Leegstand in De Grent.
Foto David van Dam
„Vroeger kon je twee dingen doen als je zestien was: naar de hockey en uitgaan, meer was er niet”, zegt Robert Ruigrok, tot 2019 eigenaar van club HOME. „Nu gaan jongeren drie, vier keer per week lunchen en uit eten. De manier van uitgaan is veranderd. En ze hebben internet.”
Festivals werden populair en strengere rook- en drankregels zorgden dat de populariteit van disco’s terugliep. Dat gebeurde niet alleen op De Grent. De discotheek verdwijnt in Nederland uit kleine stadjes en dorpen. De afgelopen tien jaar halveerde het aantal discotheken bijna tot 174 stuks, concludeerde horeca-adviesbureau Van Spronsen & Partners in 2017. Die trend heeft de afgelopen jaren doorgezet.
Er zijn simpelweg meer mogelijkheden om geld uit te geven, zegt Robert Ruigrok. Spendeerde een bezoeker decennia geleden nog rond de 50 euro op een avond, in 2019 was dat volgens hem een tientje.
Aan De Grent probeerden ze te redden wat te redden viel. Speciale avondjes in The Champ moesten meer publiek trekken. ‘Sexy sundays’, wet T-shirt contests, van ’98 tot 2008 werkte dat prima, zegt Spek. „Maar als ik nu drie weken op rij hetzelfde doe, beginnen klanten te klagen.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data74737213-bbd870.jpg|https://images.nrc.nl/JrzpYSRMK8fSvHxn-350eqfECSk=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data74737213-bbd870.jpg|https://images.nrc.nl/9tm9HTgD-ZwcrW1j8MU_S8gt3Mk=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data74737213-bbd870.jpg)
Foto David van Dam
De „doodsteek” kwam rond 2010, volgens Spek en Ruigrok. De strandtenten – geen verouderde strandpaviljoens meer, maar hippe beachclubs met bekende dj’s – mochten het hele jaar door blijven staan. Na een dagje strand zoekt de jeugd rond zes uur ’s avonds zo’n strandtent op. Als die om twaalf uur sluiten, grapt Ruigrok, is hun geld op. „Of ze hebben geen zin meer om naar De Grent te gaan.”
Aan De Grent sloten de afgelopen jaren veel tenten de deuren. Robert Ruigrok hield in 2019 op met HOME. En ook The Champ – al 35 jaar gevestigd op De Grent – staat volgens eigenaar Nico Spek op omvallen. „Ik wil iemand gaan zoeken die het overneemt. Ik heb twee zaken, de andere zit verderop. Als straks de deuren weer open mogen, wil ik me op één van de twee focussen.” Hij vreest de onzekerheid over wanneer dat zal zijn, en de regels die dan gaan gelden: hoeveel mensen mogen er bijvoorbeeld in per vierkante meter?
Vroeger kon je twee dingen doen als je zestien was: naar hockey en uitgaan, meer was er niet
Robert Ruigrok oud-eigenaar van club HOME
Dilemma voor gemeente
De ontwikkelingen op De Grent plaatsen de gemeente Noordwijk voor een dilemma. Noordwijk aan Zee ligt er op veel plekken weinig florissant bij en kampt met verloedering en een rommelig straatbeeld. Een ‘masterplan’ moet daar de komende jaren verandering in brengen. Dat de panden op De Grent leegstaan – nota bene vlak bij het strand – komt ongelegen.
„Je kunt je afvragen of de bestemming ‘harde horeca’ nog realistisch is”, zegt wethouder Roberto ter Hark (Economie, VVD). Nu zijn alleen clubs en feestcafés toegestaan op De Grent. Ter Hark vindt dat de gemeente moet overwegen om andere horeca, zoals cafés met terrasjes, toe te staan. „We willen nog steeds investeren in De Grent.”
De gemeente ziet genoeg mogelijkheden op de voormalige uitgaansstrip, die centraal in het toeristische deel van Noordwijk aan Zee ligt. Zo zou de gemeente De Grent graag inpassen in zijn project om van Noordwijk een luxe en gezond kuuroord te maken. „De connectie” tussen een kuuroord en het oude uitgaansstraatje lijkt, volgens de horecavisie, „vergezocht, (…) toch liggen er wel degelijk kansen.” Zo kunnen restaurants lokale producten gaan verkopen.
Dekker bedacht een tussenvorm: eten en daarna uitgaan. Hij opende vlak voor de coronacrisis NICE by Elliott: een restaurant mét harde horeca-vergunning, waardoor er later op de avond gedanst kan worden. Alleen de vloer van het oude danscafé bleef liggen. Luxe loungebanken en gedempte verlichting kenmerken de zaak. Zeetong, friet met truffelmayo en kreeftensoep staan op de kaart van Dekker. De start was niet briljant, Dekker kon de huurkorting van de pandeigenaar goed gebruiken. Zijn klanten zijn tot nu toe vooral mensen die hij kent van de horecazaken waar hij in het verleden heeft gewerkt.
Dekker heeft goede hoop dat zijn concept op De Grent toekomst heeft. De ‘gemengde’ vorm van eten en uitgaan doet het relatief goed als vervanging van de klassieke disco, blijkt uit onderzoek. Nico Spek van The Champ: „Eten en dan een plaatje: het is een ander soort publiek, mensen van veertig, vijftig jaar. Ze komen en zeggen: ik heb vroeger zo’n leuke tijd gehad op De Grent.”
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/08/data74737030-c20278.jpg|//images.nrc.nl/lBhD9WNifzd38cgsrFQ_sPxEVks=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/08/data74737030-c20278.jpg)