Duitsland en VS sluiten akkoord over controversiële gaspijplijn Nord Stream 2

Energie De twee landen sloten een compromis: Rusland krijgt sancties opgelegd als het de pijpleiding inzet als politiek drukmiddel in conflicten met landen als Oekraïne.
Werknemers bij de bouw van de gaspijpleiding in de Russische stad Kingisepp, nabij Sint-Petersburg, in juni 2019.
Werknemers bij de bouw van de gaspijpleiding in de Russische stad Kingisepp, nabij Sint-Petersburg, in juni 2019. Foto Anton Vaganov / Reuters

Duitsland en de Verenigde Staten hebben een overeenkomst gesloten over Nord Stream 2, de omstreden gaspijpleiding van Rusland naar Duitsland. Dat hebben de twee landen woensdag in een gezamenlijke verklaring laten weten. Het compromis tussen de twee landen is dat Rusland sancties opgelegd zal krijgen als het de pijpleiding inzet als politiek drukmiddel in conflicten met Europese landen, zoals Oekraïne. De VS waren de afgelopen jaren een uitgesproken tegenstander van de gaspijpleiding.

Lees ook dit artikel: De Verenigde Staten voerden eerder druk uit op Duitsland om de pijpleiding niet de voltooien

Rusland kan op sancties en „andere instrumenten” rekenen als dat land de energiezekerheid van landen inzet om „agressieve politieke doelen te bereiken” in conflicten. „Duitsland heeft toegezegd om maatregelen te nemen op nationaal en Europees niveau als Rusland probeert om energie als wapen te gebruiken of verdere agressieve acties tegen Oekraïne onderneemt”, zei de Amerikaanse staatssecretaris voor Politieke Zaken Victoria Nuland woensdag tegen het Amerikaanse Congres. Nuland gaf een exportverbod op Russisch gas als voorbeeld. Daarnaast richten de VS en Duitsland samen een investeringsfonds op voor een groene energietransitie in Oekraïne. Duitsland steekt minstens 175 miljoen dollar (ruim 148 miljoen euro) in dat fonds, dat 1 miljard dollar wil ophalen uit onder meer de particuliere sector.

‘Voor 98 procent klaar’

Het Duits-Russische Nord Stream-project wordt beschouwd als een van de meest controversiële energieprojecten uit de Europese geschiedenis. Tegenstanders zeggen dat Europa door de aanleg te afhankelijk wordt van Russisch aardgas. Ze hekelen daarbij dat door de Oostzee-route van Nord Stream 2 de traditionele transitlanden Oekraïne en Polen worden omzeild en zo inkomsten mislopen. Voorstanders, waaronder Duitsland, noemen de gaspijpleiding noodzakelijk voor de energiebehoefte van Europa, nu onder meer Nederland steeds minder gas levert.

Nord Stream 2 loopt over de bodem van de Oostzee en heeft naar schatting 10 miljard euro gekost. Het project is een initiatief van het Russische gasbedrijf Gazprom, dat samenwerkt met vijf Europese bedrijven, waaronder Shell en het Duitse Uniper. Het project was halverwege juli „voor 98 procent klaar” en moet later dit jaar operationeel worden, zei Matthias Warnig, topman van het pijpleidingconsortium tegen de Duitse krant Handelsblatt.

Lees ook deze reportage: Nord Stream? In het Duitse Sassnitz vinden ze Rusland heel betrouwbaar