Veelzijdige hiphop-pionier Biz Markie overleden

De vrijdagavond overleden hiphop-pionier Biz Markie was een baanbrekende, flamboyante DJ, rapper, beatboxer en producer. Een kleurrijke en technisch zeer begaafde, humoristische en veelzijdig freestylende muzikant die zichzelf met een overdosis charisma en zelfspot, in de bruisende, competitieve hiphopscene van New York in de jaren tachtig, de vrije creatieve rol toebedeelde van joker.

De in Harlem, New York geboren Marcel Theo ‘Biz Markie’ Hall kwam tot wasdom in een hiphopscene die vóór alles live plaatsvond – op straat, tijdens feesten, in clubs. Hij maakte er naam als DJ en beatboxer. Hoe hij vocaal ritmes, melodieën en effecten combineerde, was overdonderend. In de VPRO-documentaire Big Fun in the Big Town uit 1986 is te zien hoe een zaal in New York ontploft wanneer Biz Markie op het podium als begeleider van Roxanne Shante virtuoos begint te beatboxen.

Overdadige kostuums

Biz Markie groeide als onderdeel van de legendarische Juice Crew uit tot een van de meest vermaarde entertainers in de hiphopscene. Eentje die zich uitdoste in overdadige kostuums, hits bouwde op basis van overbekende reclame-jingles, spitsvondige metaforen moeiteloos aaneenreeg, aanstekelijk kon rappen over in je neus pulken, okselgeur en Star Wars, en in zijn grote hit Just a Friend uit 1989 vol overgave vals zong.

Biz Markie creëerde zijn materiaal vaak in één keer uit het hoofd. In het Beastie Boys Book vertelt Adam ‘Ad-Rock’ Horovitz van Beastie Boys dat ze hun engineer op het hart drukten direct op ‘record’ te drukken zodra Biz Markie in de opnamestudio de microfoon oppakte, want anders had je voordat je het wist de magie gemist.

De rondom een reclamejingle gebouwde single Nobody Beats the Biz van Biz Markie leidde in 1988 tot een auteursrechtaanklacht. In 1991 raakte hij weer verwikkeld in een rechtszaak, vanwege het samplen van muziek van zanger Gilbert O’Sullivan in zijn track ‘Alone Again’, op album I Need A Haircut. Zijn label werd veroordeeld tot het terughalen van exemplaren en volledig stopzetten van de albumverkoop.

Het was een uitspraak die de carrière van Biz Markie beschadigde en die sampling juridisch in één klap tot diefstal bestempelde. Dat veranderde de hiphopindustrie blijvend en leidde ertoe dat sampling voor veel artiesten onbetaalbaar werd. Biz Markie reageerde in 1993 met zijn één na laatste album, All Samples Cleared! Tien jaar later verscheen Weekend Warrior, zijn laatste plaat. Hij bleef actief, als acteur en komiek, en als de live-DJ, performer en entertainer die hij van nature was.

Een officiële doodsoorzaak is nog niet bekendgemaakt. Biz Markie is 57 jaar geworden.