Op reis: code rood voor je gezondheid

Met de versoepelde maatregelen en ondanks de dreigende stijging in de besmettingscijfers kwam de afgelopen weken de vakantiekaravaan toch op gang. Met afgestofte caravans en volgestouwde Volvo’s trok Nederland weer in groten getale naar het zuiden. Zelf sloot ik ook aan in deze gemotoriseerde polonaise, inclusief Albert Heijn-tas in het zijraam en racefiets op het dak.

Het is me niet zo te doen om de Nederlanders. Het summum van hun reisperikelen werd al in de jaren negentig prachtig beschreven in ‘Périphérique’ van collega Youp van ‘t Hek. Er is een andere, ogenschijnlijk achteloze plek waar ik op wil inzoomen, waar de maatschappij zich in een notendop laat vastleggen: het tankstation.

Als je dingen wat beter wil bekijken, is het altijd goed om vaart te minderen. En dat is precies wat er gebeurt bij de drinkplaatsen van de auto en zijn inzittenden. Terwijl de wagen achteloos wordt volgegoten met de fossiele brandstof waar de aarde miljoenen jaren over heeft gedaan om die te produceren, laaft de mens zich in korte tijd aan de uitgestalde overvloed.

Maar eerst moet er worden geloosd. De wc is, op de pomp na, waarschijnlijk het meest bezochte onderdeel van het tankcomplex. Wie het gat in de markt heeft gezien om de grootste ergernis, het ranzige toilet, en de door verveling geïnduceerde koopzucht, onlosmakelijk met elkaar te verbinden door middel van een tegoedbon (20 cent om te plassen, 50 cent om te consumeren), verdient een dubieuze prijs voor ondernemingszin. Voor een woekerbedrag laten we ons als makke schapen door het elektronische poortje leiden om ruimte te maken voor dat wat komen gaat.

Op plekken waar mensen op doorreis zijn, lijkt het altijd of iedereen een beetje gesedeerd is. Op vliegvelden wijt ik het vaak aan de jetlags, maar ook op tankstations dwalen mensen met lege ogen en slungelige lijven door de gangpaden. Het zal wel aan mij liggen, maar de diepe wallen, de benodigde koffie en de hoeveelheden vet- en suikerrijk voedsel (inclusief grandioze after dinner dip) in combinatie met het feit dat deze hele colonne zo weer vrolijk met meer dan honderd kilometer per uur de weg op gaat, jagen me soms de stuipen op het lijf. Nou ja, dat is misschien wat overdreven. Het is meer een diepe vorm van mistroostigheid, als dit een van de hoogtepunten is van de ontwikkeling van paard en wagen met zelf gebrouwen bier uit de herberg tot al het blik en plastic met drankjes die zelfs Ronaldo laat staan.

Waar het verdienmodel begon bij de wc, zet het zich vlijtig voort in de rekken. Tegen woekerprijzen ligt alles wat minimaal tien E-nummers bevat uitgestald. Tegenwoordig valt er tussen de kleurstoffen en de suiker door ook wel iets ‘gezonds’ te vinden, maar daar moet je dan ook minstens een half jaar voor gespaard hebben. Rijen vol snoep, koelingen vol met frisdrank en naast de kassa een vitrine vol met gigantische kant-en-klare broodjes, frituur en andere onzin, rijkelijk voorzien van diverse sauzen.

Zelfs in het uitzonderlijke geval dat een vakantieganger echt alleen zijn brandstof wil afrekenen, is de caissière verplicht om te vragen of hij toch echt niet nog een ‘afgeprijsde’ chocoladereep erbij wil.

Eenmaal volgegoten en kaalgeplukt, wacht de volgende stop: de parkeerplaats. In de zinderende hitte waarbij de lucht golvend het dorre landschap tekent, staan de auto’s netjes zij aan zij. Deuren en kofferbakken worden opengeklapt en verfrommelde medereizigers hijsen zichzelf uit de plakkerige stoelen. Alsof we hierna de auto gaan duwen wordt er gegeten en gedronken. Het is tenslotte vakantie.

Bij de stenen picknickplaats staat een aantal robuuste fitnessapparaten opgesteld. Zo ongeschonden hebben ze iets weg van een monument. Het is misschien wat somber, maar als ik het van het tankstation moet laten afhangen, is het code rood voor de gezondheid van de vakantieganger. En daar kan geen mondkapje tegenop.