Dit is waarom ik ook dit jaar níét naar Ibiza ga

1

Het begon een paar weken geleden, toen iemand tegen me zei dat hij deze zomer naar Ibiza ging. En meteen daarna: „Dan zie ik je daar wel.”

Hoezo? Waar zag hij me voor aan? Waarom zou mijn aanwezigheid daar deze zomer zo vanzelfsprekend en onvermijdelijk zijn? In mijn hele leven ben ik nog nooit op Ibiza geweest. En dat wil ik graag zo houden.

Ingeschat worden als een Ibizaganger – probeerde hij me te beledigen of zo? Waarom werd ik ervan verdacht een volger te zijn? Iemand die zich willoos aansluit bij de jaarlijkse volksverhuizing tussen Nederland en het Spaanse ‘liefdeseiland’?

2

Eigenlijk begon het ruim dertig jaar geleden. Eind jaren tachtig, toen ik nog op de middelbare school zat, hoorde ik voor het eerst vrienden praten over hun vakanties naar Ibiza, die magische plek waar alles kon en mocht. Ik had net de boeken van Jan Cremer gelezen, over de flipstand, de ‘ongebakken deegsliert’ en het kunstenaarseiland Ibiza.

Dat Jan Cremer en zijn kameraden dit eiland ontdekten, was op dat moment 25 jaar eerder gebeurd. Dus ik dacht: Ibiza, is dat niet passé en gedateerd? Het is toch allang vercommercialiseerd en lijkt in niets meer op het vrijgevochten eiland dat Jan Cremer beschreef? Waarom zou je er nu nog heen willen? En dit speelde zich dus af aan het einde van de jaren tachtig van de vorige eeuw, nu meer dan dertig jaar geleden.

3

Een paar weken na het dan-zie-ik-je-daar-wel-incident vertelde ik erover aan een vader uit het voetbalteam van mijn zoon. We stonden in Amsterdam-Zuid langs de lijn, eindelijk mochten we weer een wedstrijd bezoeken. Ik vertelde hoe ik al decennialang word lastiggevallen met verhalen over dit eiland, dat betoverende wereldwonder waar het zogenaamd zo anders zou zijn dan op Mallorca of Mykonos. En ik vroeg: „Ben jij er weleens geweest?”

Nee, op Ibiza was hij al jaren niet meer geweest. Maar daarna, enigszins beschaamd vanwege mijn tirade: „Deze zomer gaan we er toch weer even heen.”

Beste lezer, ook wanneer u met uw gezin over een paar weken een lekker rustig huisje heeft geboekt op Ibiza, in het noorden van het eiland, waar het niet zo druk is, zo’n authentieke finca in de bergen, vol oorspronkelijke details, met een eigen zwembadje en uitzicht op zee: dit verhaal gaat niet over u.

U bent anders dan de rest. De fantasieloze massatoeristen die zich naar Ibiza laten verschepen voor lol op commando, net zoals op Oudjaarsavond: nu móéten we het leuk met elkaar gaan hebben - daar hoort u heus niet bij. U bent een vrije geest, een originele denker die gewoon een speciale band heeft met het eiland. Tussen u en Ibiza bestaat een onuitgesproken verbond, een diepe emotionele geschiedenis, onvergelijkbaar met het gratuite sentiment van al die anderen die beweren dat zij zich zo thuis voelen op ‘het eiland’.

4

De laatste jaren heb je twee soorten mensen, hoewel tussen beide groepen ook veel overlap bestaat: de proleten die naar Ibiza gaan en de patjepeeërs die Dubai prefereren. Dubai is overzichtelijk: het voelt aan als leeg, zonder ziel. Niemand zal zonder ironie beweren dat Dubai zo’n magische plek is, waar de spiritualiteit in de lucht hangt.

In tegenstelling tot Ibiza ben ik wel één keer in Dubai geweest – op uitnodiging, samen met mijn toen zesjarige zoon. Hij vond het prachtig, de glimmende bouwwerkjes, de hoge torentjes en al het andere kunstmatige instant-vermaak dat ze daar hebben aangelegd. Hij gleed over de bobsleebaan in de ijshal die ze hebben gebouwd midden in de woestijn. Mijn conclusie luidde: deze plek is ingericht naar de smaak van een zesjarig kind. En volwassenen die zich geestelijk nooit verder hebben ontwikkeld dan het op wegwerpamusement gerichte denkniveau van een zesjarig kind.

(Voor lezers die deze zomer afreizen naar een zevensterrenhotel in Dubai: u bent anders, u heeft een ironisch-afstandelijke blik op de wereld waardoor u kunt genieten van een comfortabele luxevakantie, terwijl u tegelijkertijd doorziet dat al deze glimmertjes bedoeld zijn voor simpele zielen die ver onder u staan.)

Dubai is gebouwd voor nieuw geld zonder pretentie. Ibiza is voor nieuw geld mét pretentie. De mensen die, zestig jaar na Jan Cremer, zichzelf wijsmaken dat ze een pareltje hebben ontdekt. Die denken dat niemand eerder zo heeft genoten van precies déze zonsondergang. En een foto maken van jezelf met die zonsondergang op de achtergrond: nooit eerder was iemand op dat idee gekomen.

Ibiza is voor de mensen die je met een zweverige stem op het hart drukken hoe bijzonder het is dat je op het eiland alles hebt: je kunt een verlaten strandje opzoeken, of je terugtrekken in de bergen, maar als je dat wilt, kun je ook helemaal losgaan in het wilde uitgaansleven. (Oh la la, de altijd geopende discotheken van Ibiza, zo ongeremd en opwindend heb je ze nergens anders ter wereld.) Alsof deze combinatie van rust en vermaak niet te vinden is op ieder ander eiland in de Middellandse Zee.

5

En dan het grootste mysterie van allemaal. Door corona hebben we anderhalf jaar lang opgesloten gezeten in eigen land. Tussen de Nederlanders. Waarom zou je dan - na anderhalf jaar zonder reizen, zonder andere culturen of nieuwe indrukken – ervoor kiezen om je eerste vakantie door te brengen in een dependance van Zandvoort, tussen weer diezelfde Nederlanders?

Lees ook: Het lijkt wel of ik Grand Hotel Europa voor niets heb geschreven