Wie nu nog denkt dat dit een logische crisis is, heeft de laatste maanden niet goed opgelet

Maandag betuigde demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) spijt voor zijn vrije interpretatie van het aloude ‘Zeg Roodkapje’. Ja mensen. Een reporter van een RTL-talkshow, bedreven in Haagse lichtvoetigheid, vroeg hem twee weken terug op dit refrein afscheid van het mondkapje te nemen. De hoeder van de rechtsstaat zong het op Algemene Zaken voor de camera. Bijna alle woorden rijmden, je kon zien dat dit humor was. Maar nu een Amsterdams ziekenhuis het mondkapje maandag door de oplopende besmettingen opnieuw invoerde, zei de minister tegen de NOS dat dit achteraf „onhandig” was.

Zijn timing mocht er zijn, want een uurtje later maakten ook premier Mark Rutte (VVD) en vicepremier Hugo de Jonge (CDA) excuses. Zij hadden twee weken terug niet alleen te vroeg versoepeld, zoals ze vrijdag op een persconferentie zeiden, ze hadden ook „geïrriteerd” gereageerd op mediavragen en zo „verzuring” veroorzaakt, zei Rutte.

Je dacht: de heren zijn er vroeg bij deze zomer. Ook vorig jaar zomer was het optimisme over de pandemie eind juni achteraf veel te groot. Ook toen moest Grapperhaus excuses maken (wegens zijn bruiloft). Ook toen lagen Rutte en De Jonge onder vuur omdat ze de bestrijding van de pandemie volgens critici onderschatten (en verslonsden).

Tegelijk kent Den Haag Ruttes excuses. Waar de meeste politici hun spijtbetuigingen minimaliseren, zodat ze kritiek uitnodigen, maakt Rutte ze zo ruim mogelijk, waardoor critici vaak met hun mond vol tanden staan.

Er komt bij dat het kabinet de laatste versoepelingen doorvoerde na positief OMT-advies. En de meeste partijen rechts van de VVD eisten in een debat op 24 juni méér versoepelingen. Baudet klaagde zelfs over „een glijdende schaal richting slavernij”. „Zo snel mogelijk naar het oude normaal”, zei Van Haga. „De coronacrisis is echt allang voorbij”, zei Wilders. „Er is geen rechtvaardiging meer voor welke maatregel dan ook.” Progressievere partijen wilden wel voorzichtigheid, maar ook zij steunden de versoepelingen bijna allemaal.

Persconferenties, RIVM-modellen, OMT-adviezen, routekaarten: Den Haag hanteert al ruim een jaar begrippen die een doordachte crisisaanpak suggereren, een diep doorleefde kennis, maar telkens blijkt: dat bestaat helemaal niet. Veel coronabeleid is zoeken en tasten en hopen. Improviseren in de mist.

Je kunt dit beleidsmakers verwijten, en excuses van ze eisen, zij zijn nu eenmaal verantwoordelijk. Aan de andere kant: wie nu nog denkt dat dit een logische crisis is, met voorspelbaarheid over de effectiviteit van beleid, heeft de laatste achttien maanden misschien niet heel goed opgelet.