In Koeweit kan veel, maar de beroemde dichter ging te ver

We hebben het niet zo vaak over Koeweit hier in de krant. Heel weinig zelfs, sinds de Iraakse bezetting in 1990 – en zelfs toen ging het meer over die boze Saddam Hussein dan over Koeweit – en premier Lubbers in de jaren tachtig; herinnert u zich misschien zijn omstreden inspanningen om het olie-emiraat te porren onbetaalde rekeningen van zijn familiebedrijf Hollandia te betalen? En nóg eerder, in de jaren zeventig, Kiele Kiele Koeweit, de carnavalskraker van Farce Majeure. Ik weet niet goed hoe ik dáár nou ineens op kom.

Maar in Koeweit is vorige week een beroemde dichter gearresteerd wegens belediging van de emir, dus dat is een goede reden er weer eens aandacht aan te besteden. Koeweit is relatief vrij in vergelijking met de andere Golfstaten, zowel de Arabische als de Perzische. Het heeft een nogal openhartig parlement, dat met algemeen – ja, ook vrouwen – kiesrecht wordt gekozen. Dat maakt steeds ruzie met het kabinet en met de emir, die natuurlijk wel per definitie elke ruzie die hem aangaat, wint. De dichter, Jamal al-Sayer, ging wat de emir betreft te ver.

Behalve een gerespecteerde dichter is Sayer ook een politieke twitteraar die de laatste weken van leer was gaan trekken tegen de inderdaad endemische corruptie in Koeweit. Hij deed dat onder de hashtag „#we zullen niet toestaan dat ons vaderland wordt verwoest en dat onze grondwet wordt versnipperd” (ik vertaal het uit Engels dat weer een vertaling van Arabisch was, dus misschien is de nuance onderweg verloren). „Wij weten, en de geschiedenis weet, dat Koeweit een natie is die toebehoort aan een nobel volk dat zelf zijn leiders heeft gekozen, omdat mensen niet in chaos kunnen leven en een hoeder nodig hebben. Maar wordt deze natie zoals we die kennen, nog steeds geleid door goede, wijze mensen, of wordt zij nu bestuurd door door onwetende en corrupte mensen?”, twitterde hij vorige week maandag.

Dat leidde rechtstreeks naar zijn arrestatie, ’s avonds laat. Volgens zijn familie wordt hij beschuldigd van „belediging van de emir, het verspreiden van nepnieuws dat het imago van de staat kan schaden en misbruik van zijn mobiele telefoon”.

Overheden maken zich vaak om de verkeerde redenen druk om het imago van de staat, denk ik. Want waar ging het de dichter om? De corruptie in het algemeen en specifiek de verduistering van zo’n 750 miljoen euro uit militaire fondsen waarvoor eerder dit jaar ex-premier Jaber al-Mubarak al-Hamad al-Sabah (lid van de regerende familie-Al-Sabah) is vastgezet. Maar zit hij wel vast? Of wordt hij verwend in een luxe gevangenisziekenhuis? Gaat hij straks vrijuit, terwijl een paar mindere goden de rekening moeten betalen? En er zijn meer schandalen met Al-Sabah-betrokkenheid waar de hoofdschuldigen bestraffing lijken te ontlopen.

Meer dan twintig (van de vijftig) parlementsleden namen het meteen op voor de dichter – iets wat u niet zo snel in de andere Golfstaten zult tegenkomen. De regering werd „repressieve praktijken die zijn geïmporteerd uit totalitaire staten” verweten. Koeweit zou géén politiestaat worden, zwoeren sympathisanten.

Misschien is Jamal al-Sayer alweer vrij tegen de tijd dat u deze column leest. Maar hoe dan ook is de publieke aanhouding van een beroemde dichter een duidelijke boodschap van de emir c.s. naar critici binnen en buiten het parlement: hier liggen de grenzen in Koeweit.

Carolien Roelants is Midden-Oostenexpert en scheidt op deze plaats elke week de feiten van de hypes.