Canadese hittegolf was toevalstreffer, maar de kans erop groeit wel heel sterk

Klimaatverandering Klimaatwetenschappers waren totaal verrast door de extreme hitte in Canada, vorige week. Ze hielden deze temperaturen niet voor mogelijk.

Een natuurbrand in de Canadese provincie British Columbia, kort na het hoogtepunt van de recente hittegolf.
Een natuurbrand in de Canadese provincie British Columbia, kort na het hoogtepunt van de recente hittegolf. Foto BC Wildfire Service/AFP

De recente hittegolf in het noordwesten van de Verenigde Staten en Canada was „vrijwel onmogelijk” zonder de door de mens veroorzaakte opwarming van het klimaat. Dat schrijft een internationale groep wetenschappers in een eerste, snelle analyse, die deze woensdag is vrijgegeven. In het huidige klimaat schatten ze de kans op zo’n gebeurtenis op die plek eens in de duizend jaar. Maar het is moeilijk precies te kwantificeren, zeggen ze erbij, omdat het zo’n zeldzame, buitenproportionele gebeurtenis was. De analyse is verricht op initiatief van World Weather Attribution, een organisatie die extreme weersgebeurtenissen, en de rol van klimaatverandering daarin, onderzoekt.

De aarde is nu gemiddeld 1,2°C warmer vergeleken met het pre-industriële tijdperk. Als het klimaat verder opwarmt tot gemiddeld 2 graden Celsius, zal een dergelijke hittegolf zich elke 5 tot 10 jaar voordoen. In het tempo waarin de mens nu extra broeikasgassen in de atmosfeer brengt, zal dat punt ergens in de jaren 2040 worden bereikt.

Lees ook Heetste dorp tijdens hittegolf in Canada verwoest door natuurbrand

De hittegolf piekte op 29 juni, toen in het Canadese plaatsje Lytton een temperatuur van 49,6 graden Celsius werd bereikt. Dat is bijna vijf graden meer dan het vorige hitterecord van het land. De hitte zorgde voor droogte, die leidde tot uitgebreide natuurbranden in het getroffen gebied. Lytton werd bijna helemaal in as gelegd. Als gevolg van de hitte en de daaropvolgende branden zijn er zeker 721 mensen overleden.

Heel andere toekomst

De onderzoekers concentreerden hun analyse op de regio Seattle-Portland-Vancouver, met samen meer dan 9 miljoen inwoners.

Ze waarschuwen ervoor dat de snelle opwarming van het klimaat ons in uncharted territory – op onbekend terrein – brengt. Met „significante gevolgen voor gezondheid, welzijn en levens”. De mens zal zich veel sneller moeten aanpassen, om de samenleving voor te bereiden „op een heel andere toekomst”. Bijvoorbeeld door het instellen van hitteplannen, en de bouw van woningen en kantoren die beter aan de hitte zijn aangepast. Ook moet de nog steeds toenemende uitstoot van broeikasgassen worden omgebogen, en zo snel mogelijk worden teruggebracht naar nul.

Dat de hittegolf zulke hoge temperaturen bereikte, heeft klimaatwetenschappers totaal verrast. Dat zoiets mogelijk was zat niet in hun voorspellingen. In hun analyse hebben ze gekeken of ze misschien een factor in het klimaatsysteem over het hoofd hebben gezien, die de buitengewoon hoge temperaturen kan verklaren. Op basis van de huidige gegevens denken ze niet dat dat het geval is. Het lijkt erop dat het, zelfs in het huidige klimaat, om een gebeurtenis gaat met een zeer kleine kans. Met andere woorden: een toevalstreffer. Ze schrijven het zelf op als het statistische equivalent van really bad luck, echte pech.