Profiel

Peter R. kan het land collectief zijn kant op laten kijken

Peter R . de Vries Misdaadjournalist Peter R. de Vries kan het land bijna collectief zijn kant op laten kijken met zijn onderwerpen en aplomb. De zaak-Nicky Verstappen heeft hem al die jaren mogelijk het meest geraakt.

Foto ANP / Robin van Lonkhuijsen

Peter R. de Vries (64) geldt als de meest dwingende tv-persoonlijkheid sinds de opmars van de commerciële televisie in de jaren negentig. Zijn carrière omvat vele iconische misdaadonderzoeken en onder meer een baanbrekende gerechtelijke uitspraak in de Puttense moordzaak. Hij is een onontkoombare persoonlijkheid als de bekendste journalist in de Nederlandse televisiewereld.

Lees ook: Peter R. de Vries neergeschoten nabij Amsterdamse Leidseplein

De Vries maakt naam als Telegraaf-journalist, de krant waarvoor hij onder meer verslag doet van de ontvoering van Alfred (Freddy) Heineken. In 1987 verschijnt zijn boek De Ontvoering van Heineken, waarin hij op basis van gesprekken met ontvoerder Cor van Hout de kidnapping reconstrueert. Die werd uitgevoerd door Willem Holleeder en een aantal handlangers.

Echt bekend wordt De Vries met zijn eigen programma Peter R. de Vries, misdaadverslaggever dat sinds 1995 zeventien jaar lang door SBS wordt uitgezonden. Met de dubbele vrijspraak in 2002 in de Puttense moordzaak weet hij een juridische dwaling bijna eigenhandig om te zetten, na 44 uitzendingen. Zes jaar na de vrijspraak van de Puttense zwagers werd Ronald P. opgepakt en tot achttien jaar cel veroordeeld voor de moord op Christel Ambrosius.

Hij vergaart internationaal faam in 2008 door een schijnbare bekentenis op te nemen van Joran van der Sloot, die in een auto vol verborgen camera’s zijn rol bij de verdwijning van de Amerikaanse Natalee Holloway op Aruba uit de doeken doet. Hij wint er een Amerikaanse tv-prijs mee, een Emmy.

Ruim zeven miljoen mensen in Nederland kijken naar de uitzending waarin Van der Sloot pocht over de verdwijning. Al die tijd wordt hij gefilmd, in de auto bij Patrick van der Eem die het vertrouwen heeft gewonnen van de destijds 21-jarige Van der Sloot. Tot de coronatoespraken was dit het best bekeken Nederlandse tv-programma ooit, buiten Oranje-wedstrijden.

Aplomb

De Vries kan het land bijna collectief zijn kant op laten kijken met zijn onderwerpen en aplomb. Hij spoort Charlie da Silva op, een getuige uit de onderwereld die over Mabel Wisse Smit verklaart dat zij ooit de geliefde was van ‘die Lange’, de notoire hasj-crimineel Klaas Bruinsma. De regering wil mede daardoor geen toestemmingsverklaring verlenen voor het huwelijk met prins Friso, die daarop afzag van zijn troonrecht en toch trouwde.

Peter R. de Vries werd dinsdag neergeschoten bij het Leidseplein in Amsterdam. Hij wierp zich dit voorjaar op als vertrouwenspersoon voor kroongetuige Nabil B in zaak-Taghi.

Foto Evert Elzinga

De zaak-Nicky Verstappen raakt hem al die jaren mogelijk het meest. Een ingelijst Ajax-shirt van Nicky, geschonken door diens ouders, herinnert hem er dagelijks aan dat er altijd nog één zaak is die hij moet volbrengen. Op basis van dna-onderzoek wordt in 2019 de verdachte Jos B. opgespoord. In 2020 wordt B. veroordeeld tot twaalf jaar cel, ruim twintig jaar nadat de 11-jarige jongen seksueel werd misbruikt en omgebracht op de Brunssummerheide.

De Vries trekt zich het lot van nabestaanden die hij bijstaat zeer aan in verschillende zaken, zoals die van Marianne Vaatstra en Nicky Verstappen. „Peter sleept twintig jaar verslaggeving achter zich aan”, zei zijn regisseur Chantal van Schuylenburch in een profiel in NRC in 2018. Het wordt hem in 2012 te veel, als hij na zeventien jaar stopt met het SBS-programma. Een programma waarin hij nauw optrok met nabestaanden, maar ook informatie verkreeg van de politie, die in het verleden dossiers van onoplosbare zaken met de verslaggever deelde.

De Vries waagt zich in 2005 aan een politieke carrière met de PRDV. Hij trekt daar de stekker uit als uit een opiniepeiling blijkt dat Nederland niet voldoende eens is met de stelling dat hij een aanwinst voor de politiek is. Hij is ook bekend Ajax-supporter en is met Ajax-icoon Piet Keizer gekant tegen de ‘fluwelen revolutie’ van Johan Cruijff en diens geestverwanten als die in 2011 de club bestuurlijk naar hun hand willen zetten.

Bevriend met bronnen

Dat hij als journalist weinig rolvast is, komt hem geregeld op kritiek te staan. Hij raakt bevriend met zijn belangrijkste bron voor het boek over de Heineken-ontvoering, de in 2003 geliquideerde crimineel Cor van Hout. Hij wordt vertrouwenspersoon van Van Houts weduwe Sonja, een van de zussen van Holleeder. Zij en Astrid stappen in 2015 naar het OM met geheime opnames met verklaringen waarin hun broer, ‘knuffelcrimineel’ Holleeder, te horen was als dreigende, nietsontziende psychopaat. Een van de getuigen in het proces tegen Holleeder is Peter R. de Vries, die bedreigd wordt door Holleeder om een deel van de royalty’s van de verfilming van De Heineken ontvoering af te staan.

Lees ook: Geschokte reacties op neerschieten Peter R. de Vries

Dat hij deze zaken tevens duidt voor RTL Boulevard toont de unieke positie waarin hij zich in al die jaren heeft gewerkt. Peter R. de Vries doet overal verslag van, ook als hij zelf betrokken is. Hij is woordvoerder, journalist, opiniemaker, zaakwaarnemer voor voetballers. In het veelomvattende Marengo-proces, waar zeventien verdachten terechtstaan voor liquidaties in opdracht van hoofdverdachte Ridouan Taghi, werpt hij zich sinds dit voorjaar op als vertrouwenspersoon voor de kroongetuige, Nabil B.

Na decennia van verslaggeving over de onderwereld en bemoeienis met strafzaken werd hij dinsdagavond bij het verlaten van de studio van RTL Boulevard bij het Leidseplein na de uitzending rond half acht beschoten.

Reacties

Wij voelen ons verbonden met iedereen die zich inzet voor de vrije pers in onze rechtsstaat

Koning Willem-Alexander

Een brute aanval op de journalistiek, de persvrijheid en daarmee op onze democratie. Dit mogen we nooit tolereren

Arie Slob, demissionair minister (Media, ChristenUnie)

Onvoorstelbaar en verschrikkelijk nieuws. In gedachten zijn we bij allen die het aangaat en die hier veel verdriet van hebben

Wopke Hoekstra, minister van Financiën

Hoop dat snel duidelijk wordt wie hier aan de touwtjes trok. Dit is te groot. Het moet ophouden

Mick van Wely, misdaadjournalist De Telegraaf

Wat een onverteerbare misdaad. Hopen dat hij het haalt. Jongens wat een ellende dit

Annabel Nanninga, oprichter JA21, Tweede Kamerlid

Peter is voor mij een held. Wat een prachtige autonome dwarsligger. En wat heeft-ie veel gedaan - en bereikt

Pieter Klein, collega-journalist RTL

Ik ken Peter ruim dertig jaar. Vanavond denk ik in de eerste plaats aan zijn leven en dat hij in leven blijft

Geert-Jan Knoops, advocaat

Correctie (7 juli 2021): In een eerdere versie van dit artikel stond dat de politieke partij die hij oprichtte PVDR heette. Dat is hierboven aangepast.
Correctie (7 juli 2021): In een eerdere versie van dit artikel stond dat 7 miljoen kijkers het hoogst aantal ooit was. Dat was tot de coronatoespraken van Rutte. Dat is hierboven aangepast.