Opinie

Zelfs de ‘me myself & I’ generatie komt opdagen

Rosanne Hertzberger

Ik was ontroerd, in de vaccinatiestraat van Rotterdam Crooswijk waar ik mijn eerste Pfizer-prik kreeg. Een vaccin dat ik bewonderde, de pseudo-pyrimidines en slimme code in één molecuul. Nu lag het eindelijk in een spuitje voor me.

Maar het waren vooral de anderen in de rij die mij raakten. Ook het jongere Nederland – minder kwetsbaar, met minder plichtsbesef – was massaal komen opdraven. De generatie van me, myself and I, het hyperindividualisme, de persoonlijke leerstijlen, de gepersonaliseerde gympen. De generatie van ikke ikke ikke.

Ik heb ons onderschat. We hebben gewoon in de rij plaatsgenomen, als een uniforme kudde in een one-size-fits-all schema. „The boundaries between our bodies begin to dissolve here”, schrijft Eula Biss over groepsimmuniteit in haar boek On Immunity. In één soepele vloeiende stroom bewegen we ons door de vaccinatiemachine.

Weet u nog eind vorig jaar? Toen we wekenlang debatteerden over wat we straks aan moesten met de weigeraars, over hoe de online antivaccinatiecampagnes roet in het eten zouden gooien. Voor het laatste nieuwe vaccin, tegen baarmoederhalskanker, kwam jarenlang minder dan de helft van de gegadigden opdagen. Hoe kregen we mensen zo ver dit nieuwe vaccin wél te accepteren? Moesten we verleiden? Dreigen? Dwingen?

Niets van dat alles. De telefoonlijnen waren vanaf dag één overbelast. Het RIVM schat in dat 79 procent van de groep 47-65 jarigen in ieder geval één prik ophaalde. De spijbelaars waren in de minderheid.

Ik was blij om al die brave borsten in de rij te zien, want ik weet hoeveel mensen twijfelen. De afgelopen weken kwam er om de dag wel een mail binnen, en bijna allemaal begonnen ze met een verontschuldiging. Ze waren heus niet antiwetenschap en ook niet antivaccinatie, maar…

Ik antwoordde telkens hetzelfde. Dat het normaal is om te twijfelen over een nieuw vaccin. Dat er inderdaad nog nooit iemand langer dan een jaar gevaccineerd is geweest. Dat de langetermijnconsequenties van het virus net zo onbekend zijn. Net als de specifieke effecten van een coronavirusbesmetting bij zwangeren en hun ongeboren kinderen.

Het risico op onvruchtbaarheid was een veelgehoorde zorg. Ik vond dat wat willekeurig. Waarom niet het risico op Parkinson? Op blindheid? Ik antwoordde met een verwijzing naar de bekende risicofactoren voor verminderde vruchtbaarheid: roken (15 procent van de Nederlanders), overgewicht (50 procent van de Nederlanders).

Onvruchtbaarheid is niet bekend als bijwerking van vaccins. Het kan wel optreden bij infectieziekten, chlamydia, gonorrhoea, tuberculose. En daarbij, hoe beïnvloedt de door corona veroorzaakte langdurige ziekte onder circa 100.000 Nederlanders hun kansen op een stabiele relatie en een gelukkig gezinsleven?

Dat is de meest voorkomende denkfout bij de aarzelende minderheid: dat ze een keuze hebben tussen vaccin of geen vaccin. Terwijl de echte keuze die tussen vaccin en virus is. Die groepsimmuniteit komt er heus, goedschiks of kwaadschiks. De kans dat een ongevaccineerde in de komende jaren alsnog ‘kwaadschiks’ immuun wordt doordat hij of zij stevig besmet wordt, is bijna 100 procent, denk ik.

Maar bij welke leeftijd moet je stoppen met vaccineren? Tieners vaccineren is een logische keuze – ook al lopen zij weinig kans ernstig ziek te worden. Er zijn tenslotte talloze vaccinaties die je neemt voor de ander. Baby’s worden ingeënt tegen hepatitis B om een andere risicogroep (voornamelijk homomannen en sekswerkers) te beschermen. Meisjes worden ingeënt tegen de bof om jongetjes te beschermen. Zo werkt vaccineren nu eenmaal – het volgt de regels van de kudde.

De kans dat dit virus blijft circuleren, lijkt heel groot. Ik denk dat het verstandig is om bij twaalf jaar te stoppen met vaccineren, de overgebleven vaccins naar het buitenland te sturen en de rest van de jeugd groepsimmuniteit te laten opbouwen. Net als met de andere coronavirussen zullen zij meerdere besmettingen in hun vroege jeugd doormaken en een stevige en langdurige immuniteit opbouwen.

Dat is de hoop voor de toekomst. Dat er een generatie opgroeit die pas als zestigplusser voor het eerst gevaccineerd hoeft te worden, en voor wie dit coronavirus hun leven lang alleen een verkoudheidje zal zijn.

Rosanne Hertzberger is microbioloog.