Journalisten bemerkten het donderdag meteen: op de traditionele ‘familiefoto’ waarop de leden van de Europese Commissie poseren met de regering van het land dat tijdelijk EU-voorzitter wordt, ontbrak Frans Timmermans, de Nederlandse vicepresident van de Commissie.
„Ik kon gewoon niet op hetzelfde podium staan met premier Jansa na zijn onaanvaardbare aanval op twee rechters en twee sociaal-democratische Europarlementsleden”, vertelde Timmermans – zelf sociaal-democraat – in een verklaring. „Hij trok hun integriteit in twijfel omdat ze op dezelfde foto stonden. De onafhankelijkheid van justitie en het respect voor de rol van verkozen Europarlementsleden zijn hoekstenen van de rechtsstaat. De EU kan niet functioneren zonder die hoekstenen. We kunnen nooit ophouden degenen uit te dagen die er een aanval op plegen.”
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/12/data65145084-b44307.jpg)
Orbán, Trump en de deep state
Wat had zich precies afgespeeld? Tijdens de vergadering met de leden van de Commissie liet Jansa op het einde een foto zien met daarop twee Sloveense rechters in het gezelschap van twee sociaal-democratische Sloveense Europarlementsleden: Tanja Fajon en Milan Brglez. Opdat iedereen het goed zou zien, waren de hoofden van de twee rechters blauw omcirkeld en werden hun namen vermeld. Jansa gaf als begeleidend commentaar dat het nu wel duidelijk was waarmee hij in Slovenië te maken had: communisten die infiltreren in justitie. Daarop besloot Timmermans een signaal te geven en verstek te laten gaan.
Op voorhand leefde al de vrees dat Jansa, die lid is van de Europese Volkspartij, brokken zou maken als roterend voorzitter van de Europese Unie. In die functie wordt hij verondersteld zich neutraal op te stellen en met zijn ministers compromissen uit te werken in wetgevende dossiers. Hij staat bekend als een medestander van de Hongaarse premier Viktor Orbán en valt in de stijl van Donald Trump op Twitter systematisch journalisten, parlementsleden en juristen aan die volgens hem deel uitmaken van een deep state in Slovenië. Die vermeende ‘schaduwstaat’ zou volgens Jansa de voortzetting nastreven van het communistische regime van voor 1989. (De Standaard)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data72810625-c126ba.jpg)