Frans onderzoek naar Zara en Uniqlo wegens mogelijke dwangarbeid Oeigoeren

Franse aanklagers hebben een onderzoek ingesteld naar vier grote modebedrijven. Het zou gaan om Inditex, Uniqlo, Skechers en SMCP. De reden: de concerns zouden katoen gebruiken uit de Chinese regio Xinjiang, waar Oeigoeren als dwangarbeiders worden ingezet door Chinezen. Dit meldt persbureau Bloomberg vrijdag, op basis van een ingewijde van het Franse openbaar ministerie.

Het Spaanse Inditex is één van de grootste modebedrijven ter wereld en het is het moederbedrijf van diverse ketens die ook in de Nederlandse winkelstraten te vinden zijn, zoals Zara, Bershka, Pull&Bear en Stradivarius.

Uniqlo, een van origine Japans modebedrijf, opende in 2018 zijn eerste winkel in Nederland en heeft inmiddels ook een vestiging in Den Haag. SMCP is het bedrijf achter modemerk Claudie Pierlot – dat onder andere te koop is bij de warenhuizen van De Bijenkorf en via Zalando. Skechers is een schoenenmerk.

In maart verscheen een rapport van het Australian Strategic Policy Institute, waarin staat dat tienduizenden Oeigoeren, een moslimminderheid in de Chinese provincie Xinjiang, dwangarbeid verrichten in fabrieken die producten maken voor merken als Apple, BMW, Huawei, Nike, Samsung en Volkswagen. Volgens het rapport is het werk voor de Oeigoeren „extreem moeilijk” te weigeren. Ze werken en wonen in moeilijke omstandigheden, moeten Mandarijn leren, mogen hun geloof niet uitoefenen, worden constant in de gaten gehouden en hebben beperkte bewegingsvrijheid. Volgens mensenrechtenorganisaties en experts van de Verenigde Naties zou ook sprake zijn van marteling, opsluiting en gedwongen sterilisaties.

Westerse bedrijven worstelen met de misstanden in Xinjiang en de onderdrukking van de Oeigoeren. Aan de ene kant nemen ze er afstand van, in verklaringen over maatschappelijk verantwoord ondernemen, aan de andere kant kunnen ze niet garanderen dat hun productieketens in China deugen. Ondertussen neemt de maatschappelijke weerstand tegen de onderdrukking van de Oeigoeren toe.

In april dienden Franse actiegroepen samen met een Oeigoerse vrouw, die in een Chinees strafkamp heeft gezeten, een klacht in tegen de modebedrijven die katoen uit Xinjiang zouden hebben gebruikt.

Tegenover Bloomberg spreken Inditex en SMCP met klem tegen dat ze katoen uit die regio gebruiken. Beide bedrijven zeggen volledig mee te werken aan het onderzoek van de Franse aanklagers. Uniqlo heeft nog geen contact gehad met de autoriteiten, liet het bedrijf aan Bloomberg weten, maar ook Uniqlo wil meewerken om aan te tonen dat er geen dwangarbeid plaatsvindt in de productieketen.

Vorig jaar kondigde Uniqlo aan geen katoen meer uit Xinjiang in te kopen vanwege de mensenrechtenschendingen. Dat kwam het bedrijf op een boycot in China te staan, net als Nike, Adidas en H&M.