Ach, luxe. Werd het maar weer wat het in mijn kinderjaren was: de geklede eenvoud van het onsje meer. Streepje sigarenkistfineer op het dashboard, asbak met verchroomde klep. Je zag nog wat een stukje franje met een auto deed toen alle kleine beetjes hielpen.
Wat is luxe, nu we alles hebben, anders dan de alledaags geworden decadentie van het consumententijdperk? Moderne auto’s zijn de mantelzorgers van de wellnessgeneratie. Ze vragen bij het uitstappen of je je mobiele telefoon niet bent vergeten, helpen je navigeren en inparkeren, onthouden je elektrisch ingestelde stoelpositie, houden je met stuurcorrecties op je eigen weghelft, het vegan-leer komt desgewenst van de vegetarische slager. Niets is bijzonder meer. De autofabrikant die nu nog wil betoveren, verliest zich noodgedwongen en noodlottig in het ornamentale.
Over de motorkap van de DS 9, de eerste Grote Sedan van het zes jaar oude Citroën-submerk, loopt een nostalgische sierlijst met een werkje in een complex patroon dat Clous de Paris heet. Het stikselwerk op dashboard en deurpanelen is in point perlé, techniek waarbij de draad geen doorlopende lijnen maar een spoor van chique puntjes door het leer trekt. De textuur van de leren bekleding steelt het vlechtwerk van vintage horlogebandjes. Sweet memories.
Ook doet hij lichtkunstjes. Naast de achterruit bevinden zich de zinledige positielichten die bij zijn bijna-naamgenoot en voorganger, de Citroën DS, nuttige richtingaanwijzers waren. In elke koplampunit bevinden zich drie mini-vuurtorenlantaarns met Clous de Paris-achtige zilverruggetjes. Na de start draaien ze hun stralen naar je toe zoals de door talent gealerteerde juryleden in Holland’s got talent hun fauteuils.
Kostelijk gezicht, alsof kabouters met kristallen wapenschilden een mechanisch dansje doen. Stilistische verwijzing, gaan we weer, naar de meedraaiende koplampen van de DS, het revolutionaire type dat hij blijkbaar liever was geweest. Moet er wel iets uit te vinden zijn. Daar zit de pijn voor DS, dat meende door te kunnen pakken op de avantgarde-spirit van de grote naamgever. Na de DS is alles al bedacht, en meestal niet door Citroën. Tenzij je een plugin innovatief vindt, is de DS 9 een strontconservatieve auto voor de in zelfbehagen zwelgende verwencultuur van het ik-tijdperk. Zo’n Active Scan Suspension, die de demping van de auto laat voorsorteren op de door boordcamera’s bij nadering gesnapte kuilen en bulten in en op het wegdek, had Mercedes acht jaar geleden al. Enfin, na de start floept bovenop het multimediascherm wel een onweerstaanbaar analoog designuurwerkje uit zijn retroholletje. Tenminste iets waarvan de eigenaar kan zeggen: ha, dat heeft een Tesla niet! Mooi is het wel, net als de harmonicastructuur van de ventilatieroosters, als de balg van een accordeon tussen deurpaneel en dashboard zwevend. Vorm en kleurstelling van het interieurontwerp verraden diepgaande kennis van en affiniteit met de zwoel-uitbundige inwendigheid van Franse, Italiaanse en Amerikaanse premium-cabines uit de jaren zeventig en tachtig.
Lokvoer
Wil zo’n DS recht doen aan zijn Franse genen, dan moet hij natuurlijk wel uit Parijs komen, uit een fabriek waarin het point perlé-brein Jeanne heet en de techneut achter de actieve veiligheidssystemen Maigret junior. Sorry, dromers. De DS 9 rolt van de band in het Chinese Shenzhen, zo’n wolkenkrabberpark dat in dertig jaar van maoïstisch hellegat naar twintig miljoen carrièremieren groeide. De 9, door DS geprezen als de incarnatie van Frans savoir-faire, wordt geassembleerd door mannen en vrouwen die op school over de heldendaden van het Rode Leger zongen en nu na de arbeid in de woonkazernes voor het volk DS-loonzakjes in de virtuele kas van Ali Baba storten. Hij is bedoeld voor hun bazen. Deze auto, die moet concurreren met een BMW 5-serie en de Mercedes E-klasse, is lokvoer voor de betere Chinezen. Wat DS denkt dat zij willen maakt hij onverdroten duidelijk. Barok – en beenstrekruimte op de achterbank. Tegen die van de 9 kan geen BMW of Audi in zijn klasse op. Men zit er groots in meestal absolute stilte. De elektromotor hoor je niet, de turbomotor nauwelijks. En welke BMW in deze prijsklasse heeft én stoelmassage, stoelverwarming én -ventilatie achterin? Half machtssymbool, half aandachtshoer – over die gespletenheid gaat hij. Heuglijk nieuws voor de florerende pakketbezorger in Shenzhen die, met nu twintig man in dienst, tot de volgende Jack Ma hoopt uit te groeien. Op naar je eerste Mercedes, jongen, maar je houdt het nog wel even uit in die Chinese Fransozensloep. Santé!