Kenneth Kaunda (97), eerste president van Zambia, overleden

Kenneth Kaunda, de stichtend president van Zambia en een voorvechter van Afrikaans nationalisme, is op 97-jarige leeftijd overleden. Dat heeft de huidige president van het land, Edgar Lungu, donderdag bekendgemaakt op zijn Facebook-pagina. Kaunda was van 1964 tot 1991 de eerste president van Zambia, nadat het land onafhankelijk was geworden van het Verenigd Koninkrijk.

Kaunda werd in het Westen geprezen om zijn staatsmanschap en politiek van verzoening. Ook speelde hij als onderhandelaar een sleutelrol in de strijd tegen apartheid. Hij stond toe dat Zambia werd gebruikt als basis voor de ondergrondse Zimbabwaanse nationalistische groeperingen en het verboden Afrikaanse Nationale Congres (ANC) uit Zuid-Afrika. In eigen land werd Kaunda naarmate zijn termijn vorderde minder populair, nadat hij dictatoriale trekjes ging vertonen en in 1973 alle oppositiepartijen in de ban deed.

Longontsteking

Lees ook de necrologie: Alleenheerser die zich laat bekeerde tot democratie

Toen Zambia in 1991 de eerste meerpartijenverkiezingen hield, verloor Kaunda van vakbondsleider Fredrick Chiluba. Na het presidentschap was Kaunda actief als bemiddelaar bij conflicten in Afrika en zette hij zich in voor de strijd tegen aids.

De oud-president lag sinds maandag met longontsteking in een militair ziekenhuis in de hoofdstad Lusaka. President Lungu heeft in Zambia 21 dagen van nationale rouw afgekondigd. „Namens de hele natie en namens mezelf bid ik dat de hele Kaunda-familie wordt getroost, terwijl we rouwen om onze eerste president en een echt Afrikaans icoon”, schrijft Lungu. De zoon van Kaunda, Kamarange, schreef op Facebook: „Het spijt me te moeten mededelen dat we Mzee hebben verloren.” Mzee is een respectvolle Swahili-term voor een ouderling. „Laten we voor hem bidden.”

Lees ook dit artikel uit 2017 over Zambia en het presidentschap van Lungu: Autoritaire president roept noodtoestand uit in Zambia