Brieven 31/5

Klimaatzaak Shell

Shell is poortwachter

Naar aanleiding van de historische uitspraak in de zaak tegen Shell las ik meermaals opinies, ook in NRC (Dan maar elders tanken, Brieven, 28/5), die nog net niet uit de monden van Shells advocaten komen. In de kern wordt betoogd dat consumenten verantwoordelijk zijn voor het kopen van Shells producten en daarmee voor de gevolgen. Shell wordt hier neergezet als een onschuldige koopman, die slechts levert wat de markt vraagt.

Deze jip-en-jannekewerkelijkheid gaat voorbij aan het feit dat Shell binnen de energiesector een enorm machtige poortwachter is die de markt vormgeeft. Shell heeft een research & development-begroting waarvan meer dan 90 procent opgaat aan onderzoek naar vervuilende technologie. Daarnaast heeft Shell een leger aan lobbyisten en marketeers in dienst om wereldwijd milieuwetgeving te vertragen en hun bedrijf te greenwashen.

Stel je eens voor dat Shell voortaan zijn hele onderzoeksbudget uitgeeft aan onderzoek naar CO₂-reductie, dat die lobby wordt ingezet om wereldwijd de concurrenten ook te dwingen tot verduurzaming en dat kritische aandeelhouders niet meer in slaap worden gesust met mooie marketingpraatjes. Shell heeft de macht om transformatie af te dwingen in de gehele sector en daarmee de verplichting om dat te doen. Terecht dat de rechter dit ook ziet.

Biologie

Zal ik ú eens ontgiften?

Amerikaanse bio-ingenieurs hadden het lumineuze idee om een tegengif te brouwen voor – met insecticiden – vergiftigde hommels (Ontgiftende korrels voor hommels in landbouwgebied, 26/5). In het onderzoek overleefde een derde van de proefdieren: de hommels die het tegengif in ‘stuifmeelachtige deeltjes’ aten. De controlegroep legde sowieso het loodje en de hommels die het tegengif via suikerwater aangeboden kregen, stierven ook.

Los van het krankzinnige feit dat je experimenteert met een dierengroep die razendsnel in aantallen en soorten afneemt, en los van de onwaarschijnlijke logistieke operatie om in de vrije buitenruimte alle vergiftigde hommels van tegengif te voorzien, is het onthutsend dat de bio-ingenieurs zich voor de kar van de insecticiden-industrie laten spannen.

Hoe zou u het vinden om bij het ontbijt een dodelijke dosis ontbijtgranen te verorberen en dan de straat opgestuurd te worden om zakjes met tegengif te vinden die verstopt zitten onder de stoelen van restaurants en cafés? Kunt u zich de stress voorstellen om vóór sluitingstijd een zakje te bemachtigen, de juiste dosis binnen te krijgen en niet afgeleid te worden door de zakjes met nep-tegengif? Het probleem is niet de ontgifting, het probleem is het gif.

voedselboswachter

Duits

Bloedsomloop

Dichter en schrijver Iduna Paalman verraste mij in NRC in haar hoedanigheid van lerares Duits (‘Geen leerling weet wat Kreislaufbeschwerden zijn’, 22/5). In haar verhaal over het havo-examen Duits gaat zij in op de zin „An Kreislaufbeschwerden leiden nur wir Deutschen”. Tot mijn verbazing vertaalt zij zelf als volgt: „Alleen wij Duitsers hebben klachten aan de bloedsomloop.” Maar die Duitsers lijden weliswaar aan de bloedsomloop, wij Nederlanders klagen (minder) over de bloedsomloop.

Correcties / aanvullingen

Reisbewegingen

In het artikel Stedelingen bewegen overal hetzelfde (27/5, pagina W16), staat een formule onjuist uitgeschreven. De juist formulering is: het aantal bezoekers op een locatie neemt af met het kwadraat van het product van hun bezoekfrequentie en reisafstand.