Podcast Revolusi: Indisch verleden nog bloederiger en donkerder dan gedacht

Revolusi, met David van Reybrouck - Trailer

Deze podcast luister je ook in onze app

Klara, de klassieke radiozender van de Vlaamse omroep VRT, is een meester in het uitbrengen van monumentale podcast. Ze bestaan uit uren en urenlange meanderende monologen van zeer goed geïnformeerde heren, die één onderwerp uit-en-te-na behandelen op zulk een wijze dat de luisteraar, gevangen als hij of zij is in de fascinatie der verteller, niets anders overblijft dan aflevering na aflevering al bingend de woordenvloed in te drinken.

De vaste podcastgasten kennen in dit genre inmiddels de klassiekers. We hebben het dan over Bart van Loo, die ons in De Bourgondiërs op sleeptouw neemt langs brandstapels, bacchanalen, de pest, riddertoernooien, schizofrene koningen, geniale kunstenaars en wat de Middeleeuwen nog meer te bieden heeft. Johan Op de Beeck dient ook niet onvermeld te blijven. Deze meesterverteller zuigt ons onverbiddelijk het leven van de Zonnekoning in.

Nieuwste loot aan de Klara-vertelstam is David Van Reybrouck. De podcast Revolusi, gebaseerd op zijn gelijknamige boek, doet wat wij in Nederland nooit op zo’n compacte wijze gedaan hebben, hij vertelt het verhaal van Ons Indië. Dat is een geschiedenis van meer dan drie eeuwen Nederlandse overheersing, de Japanse bezetting en de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië.

Lees ook de boekrecensie: De nieuwe David Van Reybrouck prikt het Nederlandse sprookje over Indië door

Het begon voor Van Reybrouck allemaal met het lezen van Max Havelaar van Multatuli. Hij vond het een raar, verbrokkeld werkje, een verhalentrommel in een allegaartje van stijlen. Een goed boek, dat zeker, een striemende aanklacht tegen de Nederlandse overheersers. Hij raakte gefascineerd door dat gigantische rijk van Insulinde, zoals Multatuli het noemde. Als je het op de kaart van Europa u leggen loopt het van Ierland tot in Kazachstan.

Toch is het gigantische eilandenrijk altijd perifeer aanwezig in onze aandacht. Daar wil Van Reybrouck verandering in aanbrengen. Hij schetst de geschiedenis, vanaf de Javamens, die zo’n één miljoen jaar geleden leefde, tot Soekarno, diep in de twintigste eeuw. Nauwgezet beschrijft hij de rol van de nietsontziende, botte, lompe Nederlandse kolonisatoren, van J.P. Coen tot Hendrikus Colijn. En hij spreekt met de laatste nog levende getuigen van de onafhankelijkheidsstrijd.

Deze indrukwekkende geschiedschrijving levert een nog donkerder en bloediger beeld van onze eigen verleden op dan wij op grond van wat wij op school leerden al vermoedden. En dat een Belg dat ons moet aanreiken, dat zegt veel over onze omgang met het verleden. En voor wie nu denkt: Nou, laten wij Nederlanders dan in ruil ook zo’n boek over Belgisch Congo schrijven: Dat zal niet lukken, want dat boek, even monumentaal als Revolusi, bestaat al. Het komt van de hand van… David Van Reybrouck.

Revolusi met David Van Reybrouck, 5 afleveringen van 1 uur en 40 minuten. Klara/ VRT.

NRC selecteerde de beste geschiedenispodcasts, zowel in het Nederlands als Engels: De 9 beste podcasts over geschiedenis volgens NRC