De nieuwe RIVM-cijfers wijzen de goede kant op

Het aantal ziekenhuisopnames, het aantal positieve tests én het percentage positieve tests: alle grafieken in de coronacrisis wijzen de goede kant op. De vaccinatiecampagne en het wat warmere weer lijken hun werk te doen: de derde golf is definitief over de piek heen, zo blijkt uit de laatste cijfers van het RIVM en het Landelijk Coördinaticentrum Patiënten Spreiding (LCPS), die ziekenhuiscijfers verzamelt.

Het aantal nieuwe Covid-19-patiënten dat op de IC werd opgenomen daalde afgelopen veertien dagen met bijna een derde. Afgelopen week werden er gemiddeld 30 patiënten per dag opgenomen, twee weken geleden waren dat er 47. Het aantal opnames op de verpleegafdeling daalde in dezelfde tijd met zo’n 30 procent, van gemiddeld zo’n 250 naar zo’n 175 per dag. Het is de duidelijkste aanwijzing dat de piek achter de rug is.

Het aantal nieuwe Covid-19-patiënten dat op de IC werd opgenomen daalde afgelopen veertien dagen met bijna een derde

Wel is de druk op de ziekenhuizen nog altijd hoog. Vorige week stelde Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, dat het aantal Covid-19-patiënten op de IC snel moet dalen, opdat andere patiënten behandeld kunnen worden. Sommige van die patiënten dreigen zolang op bijvoorbeeld een behandeling van hart- en vaatziekten te moeten wachten dat er gezondheidsschade dreigt te ontstaan. De afgelopen dagen kwamen er inderdaad bedden vrij: dinsdag daalde het aantal Covid-19-patiënten op de IC met 35, het hoogste aantal sinds de daling eind vorige week werd ingezet.

Lees ook: Vaccins verlichten pas in mei druk op de zorg

Met name de vaccinatiecampagne lijkt daar een belangrijke rol in te spelen. Het aantal opnames onder zestigers en zeventigers, van wie de meeste mensen een eerste prik hebben gehad, neemt snel af. Bovendien wordt het vaccinatietempo nu flink opgevoerd. Sinds vorige week dinsdag zijn er naar schatting meer dan een miljoen prikken gezet – voor het eerst in een week tijd. In totaal zijn er nu zo’n 7,5 miljoen prikken gezet.

Minder getest

Daarnaast steeg voor het eerst in weken het percentage positieve tests niet: het bleef steken op 12,2 procent, grofweg hetzelfde niveau als vorige week. Ook het aantal positieve tests daalde: het RIVM kreeg 35.142 meldingen binnen, een daling van bijna een kwart ten opzichte van vorige week. Dat kwam vooral doordat mensen zich minder vaak laten testen: onder meer vanwege de schoolvakanties en het lange Hemelvaartsweekend. Op vrije dagen komen er doorgaans minder mensen naar de teststraat. Het RIVM stelt dat mensen zich mogelijk ook minder vaak laten testen omdat ze, in plaats van naar een formele teststraat te gaan, gebruikmaken van de zelftests die sinds vorige maand op de markt zijn.

Lees ook: Het kabinet versoepelt, terwijl de vraag rijst: hoe eerlijk worden de belangen afgewogen?

Dat maakt het extra lastig om de gevolgen van de versoepelingen te monitoren. Vanaf woensdag gaan onder meer de sportscholen en dierentuinen weer open, eind april werd de bezoekersregeling verruimd, werd de avondklok afgeschaft en openden de terrassen weer. Sindsdien worden er meer besmettingen getraceerd door de GGD’s bij thuisbezoek (zo’n 25 procent van de besmettingen, ten opzichte van zo’n 20 procent eind april) en thuisfeestjes (1,4 procent tegenover 0,4 procent voor de versoepelingen). Ongeveer een half procent van de getraceerde besmettingen was te herleiden tot de horeca.

Maar hoeveel invloed de versoepelingen van eind april daadwerkelijk hebben gehad, blijft onduidelijk, doordat de testbereidheid lijkt te zijn teruggelopen. Onder alle leeftijdsgroepen is er een terugval te zien in het aantal afgenomen tests. Onder oudere groepen is dat logisch: zij worden minder vaak ziek door vaccinaties. Maar ook onder jongvolwassenen loopt het aantal afgenomen tests terug. Daar is de besmettingsgraad het hoogst – en zij zijn het laatst aan de beurt voor een vaccinatie, op zijn vroegst eind juni.