Vuur en spoed in de Indiase hellevloed

Beeldrijm Soms zijn de parallellen tussen nieuws en kunst te sterk om niet te benoemen. In de rubriek Beeldrijm zoekt de cultuurredactie naar kunstwerken bij de actualiteit. Aflevering 1: De hel van India en een navolger van Jheronimus Bosch.

Crematoria kunnen de vele corona-doden in New Delhi niet meer aan. Geïmproviseerde crematielocaties zijn verspreid over de stad.
Crematoria kunnen de vele corona-doden in New Delhi niet meer aan. Geïmproviseerde crematielocaties zijn verspreid over de stad. Foto Jewel Samad/ AFP)

De hel van Delhi, zo omschreven diverse media de toestand in de Indiase hoofdstad om te verwoorden wat er gaande is. Terwijl ziekenhuizen niemand meer kunnen opnemen, er mensen op straat aan corona sterven, kunnen de crematoria het aantal doden niet meer aan. Extra brandstapels verschijnen in New Delhi op wat eerst parkeerplekken waren. In crematoria waar normaal zo’n vijftien mensen per dag werden gecremeerd, zijn dat er nu ruim honderd, schreef de correspondent India toen ze met een taxichauffeur langs ziekenhuizen en crematoria reed. „Wees alstublieft voorzichtig”, adviseerde de chauffeur haar.

„Toef even”, zegt Vergilius aan Dante wanneer deze in de hel ziet hoe vlammen in lijven snijden. Vergilius legt uit dat Dante mag tanen, maar maant hem ook tot spoed: „Was ’t niet om het vuur, dat in deez’ ronde zijn felle pijlen schiet, haast zou ik zeggen, dat eerder u dan hun deez’ spoed betaamde.”

Schilderij van een navolger van Jheronimus Bosch, Christus daalt af in de hel (ca. 1525-1550). Foto Metropolitan Museum of Art

Jheronimus Bosch’ zestiende-eeuwse schilderijen van de hel waren populair en werden vaak nagevolgd. De hel werd verbeeld als brandende stad, waar velen zich uit de voeten maken, maar ze gaan onontkoombaar naar de witte ‘hellemond’. Dat die mond maar één tand heeft, stelt niet gerust. De nachtmerrie-achtige Styx doet dat evenmin, net zo min als de Ganges vorige maand, toen bijna een miljoen hindoes zich er verdrongen tijdens het hindoefeest Kumbh Mela.