Het omgewaaide beeld van De Tong op de Flevolandse Knardijk bij de A6 keert terug op de dijk. Nog dit jaar, verwacht gedeputeerde Michiel Rijsberman (Cultuur, D66). Het beeld, een negen meter hoge stalen constructie omwikkeld met honderden meters 0,5 cm dik koperdraad, ligt nu al meer dan een jaar in een opslag te wachten op restauratie.
Bijna de voltallige Provinciale Staten van Flevoland stemden woensdagavond voor de motie. De naam van het beeld van Rudi van de Wint, bekend van zijn grote kleurige schilderijen in de Tweede Kamer, verandert in De Tong – voortaan zonder de toevoeging ‘van Lucifer’. Daarmee komt Rijsberman tegemoet aan de gevoelens van gelovigen die er een verwijzing naar de duivel in zagen. De erven van de in 2006 overleden kunstenaar gaan akkoord.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data67834122-5d7c19.jpg)
Ook de fracties van ChristenUnie en SGP stemden voor terugkeer van De Tong op de Knardijk, maar kregen via een amendement wel de toezegging dat de provincie actief de naamsverandering zal verduidelijken. Alleen de fracties van GO, Denk en PVV, samen 5 van de 39 stemmen, waren tegen, vooral omdat eerdere reparaties al bijna drie ton hebben gekost en „geld in coronatijd wel beter gebruikt kan worden”.
Gedeputeerde Rijsberman was verrast door de grote steun. „Dat ChristenUnie en SGP voor de restauratie en herplaatsing zouden stemmen, had ik niet verwacht.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data70273438-a26ebe.jpg|https://images.nrc.nl/pmHBrRHUtBIqyiXc34GJXkNehEE=/1920x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data70273438-a26ebe.jpg|https://images.nrc.nl/WuggFd2o99je2VvIcOri6A2KqfA=/5760x/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data70273438-a26ebe.jpg)
Wanneer staat ‘De Tong’ weer op de Knardijk?
„In het najaar. Het mag wat mij betreft geen jaar duren. Vorige keer heeft het vier jaar geduurd.”
Wat zijn de eisen aan de restauratie? Bij de vorige van 2008-2010 was ‘kundig en duurzaam’ een eis en garandeerde de restaurator tien jaar.
„We rekenen erop dat het beeld nu langer blijft staan, want we moeten niet te vaak dit soort discussies hebben. Het kost een hoop geld. Wat er in het beeld zit, kun je niet zien dus daar kan een degelijke constructie in komen. In 2010 is dat kennelijk niet gelukt.”
Er is woensdagavond een motie aangenomen om de restauratie ‘meervoudig onderhands’ aan te besteden. Waarom vragen Provinciale Staten dat?
„In de voorbereiding hebben we de erven van Rudi van de Wint gevraagd wat een restauratie zou kosten. Zij onderhouden de werken van hun vader op beeldenpark De Nollen. Die prijsopgave wekte de indruk dat er een dealtje was. Dat is niet waar, maar met de motie is zekergesteld dat we meerdere offertes gaan vragen. De motie vraagt ook om het beeld op een milieuvriendelijke, circulaire manier te restaureren en lokale grondstoffen te gebruiken. Maar een kopermijn hebben we niet in Flevoland. We gaan wel goed kijken naar de verschillende recycle-platforms die we hebben. Het totale budget is 200.000 euro en daar gaan we het voor doen.”
U vond eerst andere offertes niet nodig. Hoe weet u dat de erven Van de Wint zo’n technisch uitdagende restauratie aankunnen? Bij de vorige aanbesteding vielen ze af met het „minst uitgewerkte plan met te grote risico’s voor duurzame restauratie”.
„In Nederland zijn goede restaurateurs te vinden, het bedrijf van de familie is daar een van. We hebben via de Rijksdienst Cultureel Erfgoed een metaaldeskundige gevonden die als onze adviseur de restauratie gaat begeleiden.”
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data55844205-067559.jpg)
Er is woensdag ook een amendement aangenomen om actief bekend te maken dat ‘De Tong’ geen achternaam meer heeft.
„Er is ons gevraagd om geen oud zeer op te roepen door zo weinig mogelijk te refereren aan die achternaam. We gaan het beeld terugplaatsen en uitleggen dat het De Tong heet. Het is een ovaal op de dijk waar je een tong in kunt zien, of iets anders, zoals een blad of een surfboard. De indieners vinden het belangrijk dat we duidelijk maken dat het een neutraal, a-religieus kunstwerk is, niet anti-religieus.”
Is ‘De Tong’ bijzonder voor u?
„Ik woon in Almere en als ik over de A6 naar Lelystad rijd, zie je aan de horizon De Tong van veraf boven de dijk uitsteken. Hoe dichterbij je komt, hoe breder en ovaler het wordt. Ik ben er erg aan gehecht, vooral aan de vorm en minder aan de naam.”