RIVM: rondom Tata Steel relatief veel gezondheidsklachten

In de omgeving van staalbedrijf Tata Steel in IJmuiden worden meer acute gezondheidsklachten gemeld bij de huisarts dan in de buurt van andere industriegebieden in Nederland. Ook is de luchtkwaliteit in de omgeving van de fabriek structureel slechter dan in de rest van het land.

Dat concludeert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in een tussentijdse rapportage over langer lopend onderzoek naar de gezondheidssituatie in de regio IJmond.

Volgens het onderzoek komen in de omgeving van de fabriek – met 8.000 werknemers een van de grootste van Nederland – structureel hogere concentraties fijnstof voor. Huisartsen maken relatief vaak melding van klachten als benauwdheid, hoofdpijn, misselijkheid en pijn op de borst.

Het RIVM, dat met de GGD al langer onderzoek doet naar de gezondheidssituatie in de regio, zegt nog niet te kunnen concluderen dat de klachten het directe gevolg zijn van de fabriek. Daar is volgens het instituut meer onderzoek voor nodig, door bijvoorbeeld te kijken op welke dagen bewoners klachten hebben en hoe dat verband houdt met de hoeveelheid fijnstof.

Lees ook: Wie redt Tata IJmuiden?

Onderwerp van discussie

Het effect van de fabriek van het Indiase Tata-concern op de omgeving is al jaren onderwerp van discussie. Bewoners van omliggende kernen als Wijk aan Zee vrezen voor hun gezondheid. Ze treffen regelmatig stof aan op bijvoorbeeld vensterbanken, en in 2018 kregen ze te maken met incidentele ‘grafietregens’: grote stofwolken met daarin zware metalen, ontstaan bij verwerking van restproducten van de staalproductie.

Door een nieuwe overkapping zijn de grafietregens in principe verleden tijd. Maar in de omgeving is de luchtkwaliteit nog altijd veel vaker „onvoldoende” dan in de rest van het land, aldus het RIVM. Huisartsen krijgen vaker te maken met meldingen van bijvoorbeeld acute luchtwegklachten dan op het platteland of bij andere industriegebieden. Om dat vast te stellen hebben de onderzoekers data gebruikt van negen huisartspraktijken in de omgeving, over de periode 2013-2019. Eind vorig jaar werd bekend dat in de omgeving van de fabriek relatief vaak longkanker voorkomt.

Noord-Holland

Hoewel het RIVM nog geen direct verband legt met de fabriek, doet de provincie Noord-Holland dat in een eerste reactie wel. Volgens gedeputeerde Jeroen Olthof (PvdA) bevestigt het rapport het beeld dat bewoners van de IJmond „al jaren” hebben. Olthof hoopt op scherpere milieuregels vanuit Den Haag, omdat de huidige volgens hem duidelijk tekortschieten: „Voldoen aan de regels betekent niet automatisch dat de omgeving gezonder wordt.”

Tata Steel zelf laat in een reactie weten het onderzoek te „verwelkomen”, omdat het bedrijf „het belang” van onderzoek naar de luchtkwaliteit onderschrijft. Ook benadrukt de fabrikant dat het recent een investering van 300 miljoen euro in nieuwe milieumaatregelen heeft aangekondigd.