Met Dragons’ Den is het kapitalisme een kijkcijferkanon

Het succes van Dragons’ Den is inmiddels zo groot dat Omroep WNL nieuwe leden paait met de kans op een Dragons’ Den-mok, met de tekst ‘Hoop is uitgestelde teleurstelling’. Zo blijkt het kapitalisme, dat al vrij veel was, nu ook nog een kijkcijferkanon te zijn geworden. Want in dit programma wordt dat kapitalisme uitgebeeld in zijn puurste vorm. Het kapitaal zit, in de persoon van vijf multimiljonairs, diep weggezakt in fauteuils te luisteren naar beginnende ondernemers die een startkapitaaltje proberen los te bedelen. Alleen de sigaren ontbreken.

Net als bij het echte kapitalisme blijven er zaken buiten beeld: als een van de investeerders op tv ‘ja’ zegt, is dat het begin van een onderhandelingstraject dat in lang niet alle gevallen tot een werkelijke deal leidt, schreef NRC vorig jaar. De sfeer bij de opnamen is die van wat je je bij een oude sociëteit voorstelt: er zijn kleine onderlinge pesterijtjes en een enkele keer ontstaat er opwinding die met seks te maken heeft. Dat gebeurde in een aflevering waarin Nikkie Plessen, een van de twee vrouwen in het drakennest, door haar collega Michel Perridon naar voren werd geroepen om een automatische bidonvuller te testen: „Dat is leuk voor de mensen thuis.” Waarna het vulapparaat begon te spuiten als een geiser; de draakjes schaterden het uit van de pret.

Donderdag begon de aflevering met Maarten en Myrthe („partners in zaken, maar niet in de liefde”) die een bezorgservice voor diepgevroren veganistische maaltijden waren begonnen. De dragons kregen een proefbordje en graasden dat in korte tijd leeg. Ze spraken instemmende woorden over de klimaatdoelstellingen van het duo, maar daarna kwam het onvermijdelijke omslagmoment: de cijfervragen. Wanneer het over centen gaat, knijpen de investeerders hun ogen samen en klinkt er plots dreigende muziek.

Idealen voor in de kachel

De veganistische cateraars moesten toegeven dat ze in september vorig jaar slechts zesduizend maaltijden hadden verkocht. Horecatycoon Won Yip maakte er de kachel mee aan. Zo weinig, dat was een brevet van onvermogen. Gelukkig voor Maarten en Myrthe kwam ‘avocadoqueen’ Shawn Harris (ik ken die mensen niet, maar als Jort Kelder iemand avocadoqueen noemt, geloof ik het direct) hun te hulp met een investering.

Harris was toch al in een royale stemming. Ze had een ton over voor twee studenten die een app voor het delen van bedrijfsruimte wilden maken. Zij waren bij hun knikkende knieën afgezaagd door Perridon („Leuk verhaal, maar het is alleen een verhaal”) en Yip („dit blijft een bijverdienste”). De opgewekte Rotterdammer Perridon is dan weer meer de man die zich laat verleiden door twee vrouwen die werken aan een multimediaoffensief voor een betere wereld dat draait om een charismatische speelgoedkoala.

Lees ook: De onzekere deals van Dragons’ Den

Opvallend is dat bijna alle beginnende ondernemers in Dragons’ Den denken dat hun bedrijf ongeveer een miljoen euro waard is én dat ze in hun voorstellen iets van duurzaamheid weven. Er zit een onmiskenbare klimaatdynamiek in het hedendaagse kapitalisme, maar die dynamiek wordt begrensd door de wetten van het oude kapitalisme: de centen gaan voor.

Ook een miljonair weet het kleine soms te eren, zo bleek. Er werd namelijk een kleine bridgerevolutie aangekondigd door de uitvinding van een plastic ‘buitenbord’. Daarop blijven de speelkaarten zelfs bij windvlagen netjes op hun plaats geklemd liggen. Michel Perridon wilde er niet in investeren, maar toonde zich wel als een kind zo blij dat hij zelf een van de buitenborden mocht houden. „Voor mijn moeder”, verzekerde hij.