De verhalenpodcast van de New Yorker (●●●●●) is even simpel als onweerstaanbaar

Als je van lezen houdt of van voorgelezen worden, en erover napraten met iemand die hetzelfde heeft gelezen, dan is er geen mooiere podcast dan The New Yorker Fiction Podcast. De opzet is even simpel als onweerstaanbaar.

Het idee ontstond uit frustratie - op een redactievergadering van The New Yorker. Het weekblad staat bekend om zijn journalistiek, zijn cartoons en zijn bijzondere covers, maar ook om de korte verhalen die beroemde en nog niet zo beroemde schrijvers er in de loop der decennia in publiceerden.

Het archief van het blad bevat daardoor een literaire schat, waar vrijwel niemand naar omkijkt. Kunnen we daar niet iets mee?, vroeg een redacteur die zich daaraan stoorde in 2007. Het antwoord is sindsdien aan het begin van iedere maand in steeds een nieuwe aflevering te horen.

Top van de Engelstalige literatuur

Op uitnodiging van de redactie kiest een schrijver uit het archief een verhaal van een andere schrijver. Hij of zij leest het voor en praat er met de literaire redacteur over na.

Waarom heeft hij of zij speciaal dit verhaal gekozen? Wat spreekt hem bij deze schrijver aan? Wat zou de auteur bedoelen met een bepaalde zin, waarom die onverwachte wending? Is de hoofdpersoon een tragische figuur of juist de winnaar in het verhaal?

De top van de Engelstalige literaire wereld komt voorbij. Enthousiast vertellend over werk van vakgenoten, over hun eigen literaire smaak, hun schatplichtigheid aan voorgangers en het plezier dat zij als lézers aan literatuur beleven.

Het levert podcasts met een lange staart op. Je bewaart ze, beluistert ze nóg een keer, meteen of na een tijdje. Je ontdekt nieuwe schrijvers. Je koopt het boek waarin het verhaal staat dat je inmiddels drie keer hebt beluisterd. En als je het dan in stilte leest, hoor je weer de stem die je ermee heeft laten kennismaken.

De melancholieke stem van Margaret Atwood bijvoorbeeld, die een verhaal van Alice Munro vol schitterende formuleringen en met een ingenieuze plot voorleest (‘Corrie’). Of het warme stemgeluid van Chimamanda Ngozi Adichie, die je meeneemt in een tegelijk ontroerend en morbide verhaal van Jamaica Kincaid (‘Figures in the Distance’).

Met wat een liefde en talent wordt er voorgelezen – door Dave Eggers, Salman Rushdie, Joyce Carol Oates, Orhan Pamuk en al die anderen. Ze presenteren verhalen van Vladimir Nabokov, John Cheever, Patricia Highsmith, maar ook werk van minder bekende schrijvers.

De gruizige stem van Rushdie

Zo kozen Rushdie, T.C. Boyle en Etgar Keret de afgelopen jaren alle drie een verhaal van Donald Barthelme. Een writer’s writer, bewonderd door vakgenoten om zijn veelheid aan stijlen, creatief geconstrueerde verhalen en excentrieke gevoel voor humor.

Met zijn gruizige stem leest Rushdie, die jarenlang niet zonder lijfwacht de straat op kon, ‘Concerning the Bodyguard’ van Barthelme. Het is een mysterieus en spannend verhaal, bijzonder van structuur omdat de hele tekst vrijwel uitsluitend uit vragen bestaat.

In het nagesprek laat Rushdie haarfijn zien hoe de schrijver de dreiging in het verhaal heel subtiel opvoert. Rushdie, de lezer, overtuigt moeiteloos de luisteraar - die nu ook een lezer van Barthelme wil worden.