Op Fieldlab-testfestivals is het feest als in 2019

In een hoekje van het grote Lowlands-terrein bij Biddinghuizen kwamen zaterdag en zondag twee keer 1.500 bezoekers samen, en werd gedanst alsof er geen coronavirus bestaat. Vooraf moesten bezoekers, artiesten en organisatie zich laten testen op het virus – net als vijf dagen na het evenement. 26 publieksdeelnemers testten positief, en mochten dus niet komen.

De Fieldlab-proeven op zaterdag (dance) en zondag (pop/rock) betekenden voor elke deelnemende partij iets anders. Behalve een festival was het een experiment waar bezoekersstromen werden onderzocht. Voor de evenementenbranche, die het een jaar zonder grote evenementen moest doen, was het een ijkpunt: hoe staan de leveranciers ervoor? Zijn we klaar voor de festivalzomer van 2021?

Normaal verzorgen Mojo en ID&T afzonderlijk weekendfestivals als Lowlands en Defqon.1 (respectievelijk 60.000 en 78.000 bezoekers), voor de Fieldlab-proef met ‘slechts’ 1.500 bezoekers per dag werken ze eenmalig samen. „De ID&T-jongens zijn van het ‘niet-lullen-maar-poetsen’, daar houden we wel van”, zegt Martine Bosch lachend, namens Mojo verantwoordelijk voor de festivalhoreca. Door de coronamaatregelen duurde de opbouw volgens Joost van Straten van ID&T wel langer dan normaal. „Er mochten niet te veel partijen tegelijk aanwezig zijn. We zijn met zo’n veertig man een dag of zes à zeven bezig geweest.”

Geen mondkapjes

Voor de onderzoekers van Fieldlab is het zaterdag duidelijk: dit is een experiment – al moet onderzoeker en hoogleraar infectiepreventie Andreas Voss erkennen dat het veel weg heeft van een festival. De anderhalvemeterregel geldt niet, iedereen loopt door elkaar heen. De bewegingen van bezoekers worden met tags anoniem gemonitord. Voss: „Zo kunnen we volgen wat elke festivalbezoeker doet; wie een persoon allemaal tegenkomt, hoelang een contact duurt.” Ook worden er videobeelden gemaakt en zuurstofmetingen gedaan. „Wat je hoopt te meten is dat zo’n halfopen festivaltent dermate veel ventilatie heeft, dat er geen ophoping van CO₂ plaatsvindt als er zevenhonderd man staat te dansen”, zegt Voss. „Dat gaan ze bij de TU Delft onderzoeken.”

Dan de bezoekers. Tijd om los te komen is niet nodig; al bij openingsact Nicky Elisabeth staat het publiek tegen de hekken, na een kwartier lijkt het alsof het festival uren bezig is. Bij velen is een gelukzalige glimlach duidelijk zichtbaar – al was het maar omdat vrijwel niemand van de bezoekers gehoor lijkt te geven aan het verzoek een mondkapje te dragen.

Op de vraag of ze op een festival of een experiment zijn, antwoordt iedereen hetzelfde. „We zijn hier op een festival. 100 procent”, zegt Mickey (41). „Ik weet dat het ook een experiment is, maar voor mij is het heerlijk om weer even los te kunnen gaan.”

Wild springen

Eenzelfde euforie ervaren zondag de artiesten van het popfestival. Zangeres Froukje kon zich nog geen voorstelling maken van haar publiek: ze brak door in het coronajaar, zonder live-shows. Geen wonder dat ze, als openingsact van het Back to Live-popfestival, staat te knipperen met de ogen. „Dit is overweldigend.”

Voor het podium staan 1500 mensen, meezingend met haar danstrack ‘Ik Wil Dansen’ - een relevante tune in coronatijd. Wie wilde dit jaar niet soms ontsnappen, de ellende weg dansen? Maar nu is het Froukjes „moment van licht in donkere tijden”. Ze laat het publiek hurken en opspringen. Na afloop is ze lyrisch: „Ze riepen mijn naam, als in een film. Dit opent een nieuw luikje in mijn artiestenbestaan.”

Het is een bonte verzameling artiesten die zich op dit experimentele popfestival mag laten horen. Publiekslieveling Maan grijpt alles aan om te tonen wat een allround artieste ze is: van gevoelige ballad tot feestnummer met Snelle. Opkomend rapper Gotu Jim zet een champagnefles aan z’n mond om „het festivalseizoen voor geopend” te verklaren. Het publiek wordt opgejut tot wild springen met de woorden van het vaccin: „Astra! Zeneca!”

Net als op het dancefestival is ook hier de geest snel uit de fles – onder toeziend oog van de wetenschap. Voor een stralend jong publiek dat zich door alle negatieve testen volkomen veilig waant en de mondkapjes al snel afzet, is het voor de artiesten als vanouds. Chef’s Special-frontman Joshua Nolet stilt zijn verlangen naar publiek door zich tijdens zijn optreden onder de bezoekers te mengen: het triomfmoment van de dag.

Geen moment van twijfel

De artiesten maken zelf geen deel uit van de Fieldlab-experimenten. Wel zijn ze, uiteraard, ook tevoren getest. „Kleine moeite”, zegt frontman Torre Florim van rockband De Staat. De Staat heeft geen seconde getwijfeld. „We kunnen deel uitmaken van iets unieks. Ik voel me hetzelfde als toen we headliner waren op Lowlands”, zegt Florim. Al kostte het wel extra repetities om er weer in te komen, lacht hij.

Maar op het podium blijkt van onwennigheid geen sprake. In geen tijd host het publiek op De Staats straffe ritmiek rond in een draaikolk (circlepit); alsof het weer 2019 is. Van ‘Pikachu’ tot ‘Witch Doctor’, de takkenbossen dansen als vanouds in de lucht. En hup, daar gaan ook de eerste crowd-surfers. De band geniet duidelijk.

Bij alle optredens is de dynamiek, pep en vitaliteit van het festivalpubliek voelbaar. Hoewel er net nu slecht nieuws is – voorlopig geen versoepelingen – geven de testevents reële hoop. Op deze manier, met vooraf testen, móet het kunnen, zegt Lowlands-directeur Eric van Eerdenburg. In combinatie met vaccinaties denkt hij dat Lowlands in augustus mogelijk is.

Minister Ingrid van Engelshoven (D66, Cultuur) kreeg vandaag bij een rondleiding de eerste – naar het schijnt gunstige – testresultaten van de eerdere Fieldlab-events te horen. De officiële resultaten worden, aldus Fieldlab, „binnen een paar weken” verwacht.