De Europese Unie overweegt de export van coronavaccins naar het Verenigd Koninkrijk stil te leggen. Tijdens een persconferentie kondigde voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie aan dat Europa mogelijk exportrestricties op zal leggen aan landen die zelf geen vaccins exporteren en landen die zelf al een hoger vaccinratio hebben dan de EU. Ze benoemde daarbij expliciet ook het Verenigd Koninkrijk. „We wachten nog steeds op doses uit het VK. Dit is een open uitnodiging te laten zien dat zij ook doses onze kant op sturen.”
Het impliciete dreigement zal vrijwel zeker tot verdere spanning op de relatie tussen Brussel en Londen zorgen. Die verhouding staat al onder forse druk, onder meer door een conflict over de leveringen van farmaceut AstraZeneca en een Brits besluit afspraken uit het Brexit-uittredingsakkoord voorlopig niet door te voeren. Een vaccin-oorlog kan de diplomatieke betrekkingen nog verder onder druk zetten.
Ongemak
Reden voor de stoere Europese taal is een groeiend ongemak in Europa over de hoeveelheid vaccins die vanaf het continent de wereld over worden gestuurd. De afgelopen zes weken ging het om meer dan 40 miljoen doses naar 33 landen, terwijl gelijktijdig de vaccincampagnes op het continent zelf met tekorten kampen. Ook naar het Verenigd Koninkrijk werden meer dan 10 miljoen doses vervoerd.
„Het is aan onze burgers niet meer uit te leggen dat Europese farmaceuten aan de hele wereld leveren, en we tegelijk hier constant met leveringsproblemen kampen”, aldus Von der Leyen. „Er zijn niet alleen Europese belangen, maar als voorzitter van de Europese Commissie moet ik de belangen van de Europese burgers wel verdedigen.” Zowel ‘reciprociteit’ - of een land zelf ook vaccins terugstuurt - en ‘proportionaliteit’ – of een land zelf niet veel verder is met vaccineren – kunnen volgens Von der Leyen snel een rol gaan spelen bij besluiten vaccinexporten te blokkeren.
Tijdens de persconferentie bevestigde Von der Leyen ook eerdere geruchten over nieuwe tegenvallers bij de levering van AstraZeneca-vaccins. In plaats van 180 miljoen, levert de farmaceut in het tweede kwartaal slechts 70 miljoen doses. Uiteindelijk hoeft dat volgens Von der Leyen het doel voor het eind van de zomer 70 procent van de Europeanen in te enten niet dwars te zitten. Farmaceut Johnson & Johnson levert in het tweede kwartaal 55 miljoen doses, Pfizer 200 miljoen en Moderna 35 miljoen.
/s3/static.nrc.nl/liveblog/files/2021/03/web-1703bincoronablog2.jpg)