In ‘For All Mankind’ is de maan een strategisch object

John Lennon leeft nog, Charles en Camilla leven nu al lang en gelukkig. Daarnaast werken er mensen op de maan, onder wie Wubbo Ockels! Welkom in de jaren tachtig van For All Mankind, een alternatieve geschiedenis waar de ruimtewedloop tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie nooit is geëindigd.

De serie begon met de race om een permanente basis op de maan te vestigen. Dat is gelukt en in het tweede seizoen is de maan geen prestigebestemming meer, maar een strategisch object. De Russen en Amerikanen wedijveren om de grondstoffen op de maan die verdere ruimtereizen kunnen bespoedigen. Om deze delfstoffen veilig te stellen oppert het leger boots on the Moon; en zo dreigt het grootste wetenschappelijk project een gewapend conflict te worden.

Vanwege de beperkingen die deze tijd ons oplegt, kon NRC via videoverbinding met castleden en makers spreken. De interviews kregen zelf iets van de lange afstand-gesprekken zoals je ze vaker in science fiction ziet. Alleen waren de door wegvallende verbindingen en vertragingen geplaagde journalisten hier de astronauten die van de aarde af leken gedreven.

Quarantaine

Acteur Michael Dornan speelt Gordon ‘Gordo’ Stevens, de macho astronaut die op de maan een claustrofobische inzinking krijgt en daarna terug op aarde aan lager wal raakt. Na het filmen van dit seizoen vloog hij terug naar Australië. De strenge quarantaine bij aankomst bracht hem dichter bij zijn personage. „Je zit twee weken in je eentje en alleen met je gedachten in een kamer waar het raam niet van open kan. Toen kreeg ik wel een paar Gordo-momenten, zoals ik ze noem. Pas toen ik me realiseerde dat overal mensen hetzelfde doormaakten, kreeg ik er vrede mee.”

De aanhoudende wedloop in For All Mankind stuwt de technologie voorwaarts. Schrijvers Matt Wolpert en Ben Nevidi wilden een geavanceerdere versie van de geschiedenis maken die wel altijd geloofwaardig blijft. Daarom bekeken ze bestaande ontwerpen die nooit gebouwd zijn, zoals de gigantische Sea Dragon-raket die vanonder de zeespiegel opstijgt. Ook benaderden ze het plot wetenschappelijk: waar zou logischerwijs water te vinden zijn op de maan? Zo kwamen ze uit op Shackleton, een krater op de zuidpool van de maan waar in de serie het conflict tussen de Russen en Amerikanen oplaait. Dat NASA een jaar later aankondigde de aankomende Artemis maanmissie om precies dezelfde reden naar deze plek te willen sturen was voor Nevidi een bevredigend voorbeeld van hoe „realiteit kunst imiteert”.

Traag drama

For All Mankind leunt zwaar op het gegeven dat de technologische vooruitgang mensen beter heeft gemaakt. In het kielzog van het ruimteprogramma volgt emancipatie voor vrouwen en zwarte Amerikanen, ook al komt geen enkele overwinning zonder strijd.

De vooruitgang wordt op alle fronten hard bevochten: For All Mankind vraagt veel geduld van kijkers. Wie gelokt is door de prachtig gefilmde ruimtescènes moet zich ook voorbereiden op voornamelijk traag drama. De astronomische afstanden lijken soms kruipend te worden afgelegd, maar geduldige kijkers worden later in het seizoen beloond.

Producer Maril Davis: „We bezoeken niet alleen het verleden maar wijzigen het ook om een betere toekomst te maken.” Dat kan Nedivi beamen: „Dit is de wereld die ons beloofd was. Maar we willen ook laten zien dat vooruitgang altijd weerstand oproept.”

Lees ook Vijfde seizoen van The Expanse houdt zijn adem in voor een diepe duik (●●●●)

De serie kenmerkt zich door een zeer optimistisch mensbeeld. Dat is een sterk contrast met The Expanse, de scifi-sensatie van Amazon Prime waarin ruimtevaart simpelweg alle menselijke tekortkomingen over meer planeten heeft uitgesmeerd. Showrunner Ronald D. Moore’s eerdere scifiserie Battlestar Galactica (2004) was eveneens een stuk rauwer met zijn kille realpolitik en zwaar beschadigde personages. Nu lijkt hij weer te hebben teruggegrepen op de utopische inspiratie van Star Trek: The Next Generation, de befaamde serie waar de tv-veteraan ook aan heeft meegewerkt.

Heeft het presidentschap van Donald Trump de genesis van de serie in 2017 beïnvloed? Moore voelde wel degelijk dat ze gedurende deze tijd iets inspirerends nodig hadden. Dat er nu een nieuw tijdperk is aangebroken „maakt het makkelijker om optimistisch over de toekomst te zijn”.

De paradox van een optimistische serie als deze is dat het een bepaalde melancholie oproept. De gestileerde geschiedenis van For All Mankind lijkt slechts een paar beslissingen verwijderd van de onze en de serie voelt als een herinnering aan wat had kunnen zijn. Zijn we bezig met een inhaalslag nu er weer reizen naar de maan en verder staan gepland? De hernieuwde interesse in ruimtereizen dankt acteur Joel Kinnaman (astronaut Ed Baldwin) aan ‘visionaire entrepreneurs’ als Elon Musk, wiens Starship-raket ons uiteindelijk naar Mars moet brengen. Als het moment daar is, moet maar blijken of onze waarden en moraliteit eveneens een hoge baan zullen volgen. Tot die tijd hoopt actrice Shantel VanSanten dat de serie „ons een spiegel kan voorhouden”.