Rechter: Uber-chauffeur is werknemer

Uber-chauffeurs zijn voor de wet in het Verenigd Koninkrijk geen zelfstandigen, maar medewerkers van het bedrijf. Dat heeft het hooggerechtshof, de hoogste gerechtelijke instantie van het land, vrijdag bepaald. De uitspraak betekent dat de chauffeurs onder meer recht hebben op het minimumloon en betaald verlof.

De uitspraak heeft in eerste instantie gevolgen voor Uber en de tienduizenden chauffeurs die in het land voor de dienst rijden, maar mogelijk ook voor miljoenen anderen die onder vergelijkbare voorwaarden voor andere bedrijven werken.

In de Britse wet staat dat mensen een medewerker van een bedrijf zijn als ze werk verrichten voor een klant met wie ze zelf geen zaken doen. Daar is in het geval van Uber sprake van, stelde het hof vast. De chauffeurs rijden passagiers rond die een rit geboekt hebben via de app van de chauffeursdienst. Uber stelt dat het slechts een platform is dat technologie aanbiedt waarmee gebruikers een chauffeur kunnen vinden, en zegt dat het zo ook in de voorwaarden staat. Maar dit doet er volgens het hof weinig toe. Uber heeft grote invloed op de ritten die chauffeurs kunnen rijden en de wet is er om hen te beschermen, stellen de rechters.

In het Verenigd Koninkrijk rijden naar schatting zo’n zestigduizend chauffeurs voor het Amerikaanse Uber. Driekwart van hen is actief in Londen. Deze rechtszaak is door 25 chauffeurs aangespannen. De rechter moet nog uitzoeken of zij recht hebben op geld van het bedrijf. Dit kan naar schatting nog maanden in beslag nemen. Door het grote aantal medewerkers in het VK kan het oordeel van het hooggerechtshof het bedrijf veel geld gaan kosten.

Minder ontslagbescherming

Volgens het Britse recht zijn de Uberchauffeurs workers. Dat is een groep medewerkers die tussen zelfstandigen en vaste werknemers in zit. Ze hebben meer rechten dan zelfstandigen, maar genieten bijvoorbeeld minder ontslagbescherming dan mensen met een vaste baan of vast contract.

In reactie op de uitspraak benadrukt Uber dat de uitspraak geen betrekking heeft op alle chauffeurs in het VK. „We respecteren het besluit van het hof, dat ging over een klein aantal chauffeurs dat de app van Uber in 2016 heeft gebruikt”, liet het hoofd van de Noord- en Oost-Europese tak van het bedrijf, Jamie Heywood, weten. Toch zien de twee chauffeurs die deze rechtszaak begonnen het vonnis als een overwinning op de platformeconomie in het algemeen, die volgens hen gebouwd is op „uitbuiting van werkenden door middel van algoritmisch en contractueel bedrog”.

Uber stelt dat hun chauffeurs graag als zelfstandige willen werken. Ook benadrukt het bedrijf dat de voorwaarden verbeterd zijn, en zegt het met de medewerkers in gesprek te gaan over de vraag of die meer veranderingen willen.

Ook in Nederland boog de rechter zich deze week over de positie van werkers binnen de platformeconomie. Het gerechtshof in Amsterdam oordeelde dinsdag dat Deliveroo zijn fietskoeriers als werknemers moet behandelen en betalen. De maaltijdbezorger wil zijn bezorgers als zzp'ers inhuren, tot onvrede van FNV, dat een rechtszaak aanspande. Deliveroo gaat in cassatie tegen het arrest van het hof.