Witte stranden, een azuurblauwe zee. Wie wil nu niet aan de kust van het Tanzaniaanse eiland Zanzibar liggen? Wilde dieren zien in het Serengeti-park, of de Kilimanjaro beklimmen?
Goed nieuws: het kan zonder restricties, zag Tunesiër Slim Ben Nasr toen hij met vrienden ging uitzoeken wat ondanks de pandemie een fijn vakantieland zou kunnen zijn. „We hoeven daar dan niet de hele dag in een hotelkamer te hangen”, zegt hij telefonisch, „alles is gewoon open en er is geen quarantaine”.
John Magufuli, een streng-gelovige populist die geen tegenspraak duldt, heeft Tanzania al een tijd geleden simpelweg coronavrij verklaard. In juni riep hij op tot een landelijk gebed van drie dagen. En zie, hierop heeft God het coronavirus geëlimineerd en sindsdien bestaat het niet meer in Tanzania, heeft Magufuli verordonneerd.
Markten, bars en clubs zijn open, mondkapjes niet verplicht. De laatste Tanzaniaanse coronacijfers (509 besmettingen en 21 sterfgevallen) zijn van april vorig jaar. Deze maand werd bekend dat er geen vaccinatieplan komt – niet nodig. Aangenomen wordt dat de president de economische klappen wil vermijden die buurlanden als Kenia treffen, die een lockdown en avondklok hebben.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data63697830-ca2031.jpg)
Het land met 60 miljoen inwoners registreert geen besmettingen en is daarom een hoofdpijndossier voor de WHO. Terwijl een deel van de bevolking de autocratische president misschien gelooft, weten Tanzanianen echt wel dat zij het virus serieus moeten nemen. Het is de leiding die niet meewerkt.
Eind januari liet Matshidiso Moeti, de Afrika-chef van de WHO, weten op zoek te zijn naar medewerking van de Tanzaniaanse regering „in het belang van de bevolking en de buurlanden, maar ook die van de wereld”.
Gezonde smoothie
Tijdens een persconferentie vorige week liet de minister van Gezondheid Dorothy Gwajima, zien hoe je een gezonde smoothie (met citroen, gember, ui en peper) maakt die voorkomt dat je dat ene virus krijgt dat in de buurlanden heerst.
Terwijl niemand dus weet hoe ernstig het is gesteld met corona in Tanzania, bieden lokale en Nederlandse reisorganisaties nog wel reizen aan naar het land. Neem de Tanzaniaanse organisatie Excellent Travelguides Tanzania, die in een mailwisseling zorgen over het virus wegneemt. De Tanzaniaanse toeristenindustrie houdt zich aan maatregelen die elders in de wereld gangbaar zijn, schrijft de man verantwoordelijk voor de reserveringen via de mail na een vraag over het gevaar van corona. Bovendien „hebben Tanzanianen een sterke immuniteit vanwege het natuurlijke of liever biologische voedsel dat we eten”.
Ook de Nederlandse tak van reisorganisatie TUI biedt (vanaf 2.544 euro) „een unieke kans wilde dieren te spotten in het grootste wildpark van Afrika en te relaxen aan de mooie stranden van Zanzibar.” De reis is op dit moment niet te boeken. Alleen als het ministerie niet-noodzakelijke reizen weer toestaat, kan de reis doorgaan, zegt een woordvoerder.
Hoewel het Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention in haar laatste reiswaarschuwing over Tanzania aandringt niet naar het land te reizen omdat het niveau van Covid-19 in het land „zeer hoog” is, heeft Nederland Tanzania op code-oranje staan, dezelfde categorie als de rest van de corona-besmette wereld.
Elders op de site staat dat „de lokale autoriteiten strenge maatregelen nemen „om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan”. Een woordvoerder van het ministerie zegt dat het Nederlandse reisadvies gebaseerd is op dat van de Tanzaniaanse overheid. „In onze reisadviezen worden geen aantallen van coronagevallen gemeld. Voor buitenlandse coronacijfers verwijs ik je graag naar de WHO.”
‘Heel onhandig’
Het is heel onhandig dat de Tanzaniaanse overheid zo geheimzinnig doet over de cijfers, zegt reisorganisator Marjolijn Pronk van Explore Tanzania, telefonisch. „Tanzania wordt dan meteen als onbetrouwbaar gezien, terwijl het een prettig land is met veel potentie.”
Toen ze hoorde dat het land waar ze al twintig jaar heen reist en daarvoor dertien jaar woonde, geen melding meer doet van het aantal besmettingen ging ze zelf op onderzoek uit. „Na eigen onderzoek zijn we tot de conclusie gekomen dat het in Tanzania heel veilig en prettig is om te reizen”, staat er op haar site, mits goed georganiseerd.
Sinds juli is ze er al drie keer geweest, vorige maand was ze er nog twee weken. „In mijn zakelijk netwerk en vriendengroep zijn geen coronagevallen”, zegt ze. „Het land is zo groot, dat je makkelijk afstand kunt houden.”
Op de site van Pronks bedrijf staat: „Men houdt zich aan de opgelegde maatregelen en er zijn geen noemenswaardige aantallen zieken.” Hoe weet ze dat? „Ik heb zelf contact met zorgverleners in de plaatsen waar we komen. Als daar veel mensen zouden worden opgenomen, hoor ik dat meteen.”
Andere Nederlandse reisorganisaties die reizen aanbieden naar Tanzania, zoals Koning Aap, SNP Natuurreizen en Djoser laten ook weten de richtlijnen van het ministerie te volgen en lokale agenten te raadplegen over de veiligheid.
Tanzanianen praten onderling wel degelijk over het virus, zegt Marjolijn Pronk. Maar dat is niet voor iedereen zonder gevaar. Een correspondent van het Zuid-Afrikaanse blad The Continent deed afgelopen weekeinde daarom anoniem verslag van de situatie in de voormalige hoofdstad Dar es Salaam, waar bars open zijn en mensen elkaar nog de hand schudden. De verslaggever zag de IC’s van vier ziekenhuizen vol liggen met mensen aan beademingsapparatuur. Artsen zijn door de overheid gewaarschuwd niet over corona te spreken. Evenmin mogen ze het als doodsoorzaak opschrijven, een „acute longontsteking” wordt het dan. Off the record zeiden hulpverleners: corona bestaat. Stilletjes maakt het mensen dood, met alarmerende snelheid.
De kerken, invloedrijk in het grotendeels christelijke land, zien een stijging in het aantal begrafenisdiensten dat ze moeten organiseren en hameren op voorzichtigheid. „Laten we niet roekeloos zijn”, zei bisschop van Dar es Salaam Yuda Thadei Ruwaichi, volgens de BBC. „We moeten onszelf beschermen, de handen wassen met water en zeep en maskers gaan dragen.”