Christen-Unie hield voltooidlevenwet tegen

De ChristenUnie heeft in het kabinet-Rutte III de voltooidlevenwet van D66 tegengehouden. Dat zei CU-leider Gert-Jan Segers zaterdag op een partijcongres in Veenendaal. In een boek dat dinsdag verschijnt, Bidden en binden van journalist Riekelt Pasterkamp, zegt Segers daar ook nog over dat in de kabinetsformatie met D66 een mondelinge afspraak is gemaakt: er zou in de regeerperiode van Rutte III niet over zo’n wet worden gestemd.

Volgens oud-D66-leider Alexander Pechtold, die de onderhandelingen in de formatie deed, is zo’n afspraak nooit gemaakt. „Er was géén verbod. De realiteit was wel dat de kans op een stemming klein was.”

D66 wilde het voor mensen die vinden dat hun leven voltooid is, ook als ze niet ziek zijn, mogelijk maken om euthanasie te krijgen. Volgens Segers hing de wet vier jaar geleden „dreigend boven ons hoofd”, er was in de Tweede Kamer een meerderheid voor. D66 kwam pas in de zomer van 2020 met een wetsvoorstel, nadat er in opdracht van Rutte III eerst uitvoerig onderzoek naar was gedaan. De wet is niet meer door de Tweede Kamer behandeld. „Wij konden het tegenhouden”, zei Segers in Veenendaal.

De wens van D66 om met zo’n wet te komen maakte de formatie van Rutte III in 2017 bijna onmogelijk. Uiteindelijk werd in het regeerakkoord afgesproken dat het kabinet niet zelf met zo’n wet zou komen, D66 kon dat wel zelf doen. Het onderzoek dat eerst nog werd uitgevoerd duurde lang en was kritisch over het voorstel van D66.

Door de telefoon zei Segers zaterdag vanaf het congres „dat je feitelijk kunt vaststellen dat het niet is doorgegaan” met de wet. „Wij hebben ook steeds duidelijk gemaakt dat we een finale stemming erover niet zouden meemaken als regeringspartij.” Dan was Rutte III daarover gevallen.

In de campagne heeft D66 tot nu toe geen punt gemaakt van de voltooidlevenwet. Pia Dijkstra, die de wet indiende en er vaak mee in het nieuws was, verlaat de Tweede Kamer na de verkiezingen.

Volgens Pechtold was er in de kabinetsformatie „veel ongemak” over het idee van een voltooidlevenwet. Dat de ChristenUnie ertegen zou blijven, was duidelijk. „De VVD zei: hoe zorgvuldiger de voorbereiding, hoe groter de kans dat wij ervoor stemmen.”

Politieke zenuwen

Op het CU-congres was Segers zaterdag fel over lijsttrekkers van andere partijen, onder wie Wopke Hoekstra van het CDA, die volgens hem vorige week met „persoonlijke aanvallen” waren gekomen op demissionair premier Mark Rutte. Hoekstra hield op een CDA-congres een speech over de „gebroken beloften” van tien jaar VVD-beleid en CDA-staatssecretaris Mona Keijzer zei daarna dat iedereen nog „wacht op de duizend euro van Rutte”, verwijzend naar een verkiezingsbelofte van Rutte uit 2012.

Segers noemde de aanvallen „klein Haags gedoe”. „Ik zag ook collega’s die al druk aan het formeren waren en zichzelf misschien al als minister of zelfs minister-president zagen.”

Door de telefoon zegt Segers dat in de campagne „de politieke zenuwen” toeslaan bij partijen die er in de peilingen niet goed voorstaan.

Volgens hem valt ook de uitspraak van D66-lijsttrekker Sigrid Kaag, zaterdag in het AD, onder ‘Haags gedoe’: ze zegt in een interview dat een premier „maximaal twee termijnen” in functie zou moeten blijven.

„Heel Haags”, noemt Segers dat idee. „Voor welk probleem is dit een oplossing?”

Segers is ook kritisch over de opmerking van CDA’er Hoekstra vrijdag na de ministerraad: dat de basisscholen opengaan tenzij er nog iets heel raars gebeurde. Daarmee leek hij het coronabeleid naar zich toe te willen trekken. „Volgens mij heeft hij veel grotere ideeën dan dit”, zegt Segers. „Om als minister van Financiën ineens over scholen te gaan praten? Dat vind ik niet verstandig.”