Kunstenpand in Rotterdam herbergt spectaculaire theatergrot

Theater Zuidplein in Rotterdam is geen doorsnee theater. Voordat de coronatijd aanbrak, trok het theater in het oude gebouw uit 1953 bij het Zuidplein een relatief jong en divers publiek, niet alleen uit Rotterdam, maar ook, vooral bij hiphopconcerten, uit heel Nederland. Een laagdrempelig en informeel karakter van het nieuwe gebouw in het hart van Rotterdam-Zuid was dan ook gewenst, vond de leiding van Theater Zuidplein. Bovendien moest de nieuwbouw een ‘kunstenpand’ worden, met behalve twee theaterzalen een bibliotheek, expositieruimte en een café-restaurant dat ook overdag open is.

Dat de architecten van De Zwarte Hond niet een gebruikelijk theatergebouw van het Theater Zuidplein hebben gemaakt, wordt al enigszins duidelijk in het exterieur. Wie vanaf het Zuidplein over de Gooilandsingel komt aanlopen, ziet eerst vrijwel geheel gesloten rechthoekige volumes, met een gevelbekleding van lichtbeige bakstenen die slechts wordt onderbroken door verticale lijnen van rood baksteen. Pas op de hoek met het Annie M.G. Schmidtplein, opent het gebouw zich, maar dan wel van top tot teen.

Ook op het plein is de voorgevel vrijwel geheel open. Tussen smalle naar buiten neigende kolommen die een curieuze, dikke daklijst van baksteen lijken te dragen, zijn, als een soort voiles, half doorzichtige schermen van aluminium gehangen. Ze zijn voorzien van een patroon van kleine en grote driehoeken, dat doet denken aan Arabische ornamentiek. Onder de schermen, op de begane grond, is de voorgevel geheel van glas.

Het informele karakter van het nieuwe Theater Zuidplein komt vooral tot uitdrukking in het interieur, dat mede is ontworpen door Buro M2R. Een foyer heeft het theater niet; het hart van het kunstenpand is een vrij toegankelijke hoge ‘ontvangsthal’ waar her en der banken, stoelen en ander meubilair staan en vanwaar de bibliotheek, het café-restaurant en het theater toegankelijk zijn. Ook biedt de hal plaats aan tweehonderd studieplekken op onder meer een bovenverdieping.

De no-nonsense vormgeving van de hal, die na corona de ‘huiskamer’ van Rotterdam-Zuid moet worden en ook voor voorstellingen kan worden gebruikt, is even robuust als doeltreffend. Op de vloer liggen beige keramische tegels, de lambriseringen zijn van metaal en veel leidingen zijn in het zicht gelaten. Tussen grote rechthoekige openingen in de donkergrijze wanden licht het knalroodgeverfde theaterdeel op. De knalrode vlakken vormen een feestelijk contrast met de lichtblauwe, van binnenuit verlichte balies die zijn versierd met een soortgelijk patroon van driehoeken als de gevelschermen.

Ook de twee theaterzalen vormen een contrast. De kleine zaal is een eenvoudige doos zonder podium, met betonnen wanden en een inklapbare tribune met paarse stoelen. De grote zaal, met zeshonderd rode stoelen, is een klassieke, hoefijzervormige theaterzaal, maar wel met ongebruikelijke kanten. Zo kan het toneel ook worden gebruikt als zaal voor duizend dansende bezoekers. En de wanden van de zaal zijn van top tot teen bekleed met rode driehoeken van aluminium. Het onregelmatige, door akoestici bepaalde patroon van de aluminium bekleding zorgen niet alleen voor een optimale akoestiek, maar geven de zaal ook het aanzien van een spectaculaire, rode theatergrot die diep verborgen zit in het nieuwe Theater Zuidplein.