Huisartsen: minister De Jonge komt vaccinatie-afspraak niet na

Ook in België wordt lockdown verlengd; regels gelden tot 1 maart

Ook in België wordt de lockdown verlengd. Tot 1 maart hebben de inwoners van ons buurland te maken met strenge maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, zo is dinsdagavond te lezen in een publicatie in het Belgisch Staatsblad. „Een nieuwe heropflakkering van het virus door een te spoedige versoepeling van de maatregelen dient vermeden te worden”, zo is te lezen in het besluit.

Op het moment ziet de situatie er niet goed uit. De druk op de Belgische ziekenhuizen is ondanks de lockdown onverminderd hoog en de continuïteit van de reguliere zorg is in gevaar. Als de situatie de komende weken plots sterk verbeterd, kunnen de maatregelen eerder versoepeld worden. Zo wordt volgens De Standaard gekeken naar een vervroegde heropening van makelaardijen en kappers. De kans dat dit gebeurt, acht de krant echter klein. De lockdown in België is sinds begin november van kracht.

Huisartsen: minister De Jonge komt vaccinatie-afspraak niet na

Huisartsen worden tegen afspraken met het ministerie van Volksgezondheid in toch niet deze maand ingeënt tegen Covid-19. Dat zegt Ella Kalsbeek, voorzitter van de Landelijk Huisartsenvereniging (LHV) dinsdagavond tegen NRC. „De minister laat de kans liggen om snel de huisartsen in de frontlinie te beschermen en daarmee ook de verzekering dat een grote groep kwetsbare patiënten op hun huisarts kan blijven rekenen.”

Kalsbeek spreekt over een „hele onverstandige beslissing” van minister Hugo de Jonge (CDA). „Huisartsen leveren zorg die voor heel veel mensen essentieel is. De focus op verpleeghuizen is begrijpelijk, maar veel 70- en 80-plussers wonen nog thuis en zijn voor hun zorg afhankelijk van huisartsen.” Tegelijkertijd staan ook de huisartsen volgens Kalsbeek onder onder druk en kampen ook zij met verhoogd ziekte- of quarantaineverzuim. „En dan komt dat vermaledijde Britse virus daar ook nog bij. Je wilt niet hebben dat het verzuim nog verder omhoogschiet.”

In tegenstelling tot zo’n 30.000 medewerkers in de acute ziekenhuiszorg, kregen huisartsen anderhalve week geleden geen voorrang in de vaccinatiestrategie van het kabinet. Minister De Jonge kwam daar later op terug. In een Kamerbrief schreef hij over deze artsen: „Alles zal er op gericht zijn dat deze belangrijke groep zorgverleners in het Nederlandse zorglandschap snel te vaccineren.”

‘Oplossing terzijde geschoven’
Met de LHV sprak De Jonge af dat de huisartsen eerst elkaar zouden vaccineren met het vorige week goedgekeurde vaccin van Moderna, uiterlijk eind januari. Mocht dat toch niet lukken - door te beperkte leveringen, bijvoorbeeld - dan zou hij voor 15 januari voor een kleinere groep artsen in de spoedzorg een alternatief regelen. Het gaat volgens Kalsbeek om zo’n 15.000 artsen en directe medewerkers in de huisartsenspoedzorg.

Die afspraak komt De Jonge nu niet na, zegt Kalsbeek. „We hebben afgelopen weken gesproken met het ministerie, dit doorgeakkerd, maar toen bleek dat de minister zich niet aan die afspraak ging houden.” Juist van het vaccin van Moderna krijgt Nederland „miniscule hoeveelheden” geleverd, zegt Kalsbeek.

Een alternatieve oplossing van de huisartsenvereniging legde de minister naast zich neer, zegt Kalsbeek. Van het BioNTech/Pfizer-vaccin is namelijk wel voldoende beschikbaar. Nederland krijgt de komende tijd 150.000 doses per week geleverd en dat aantal zal stijgen. Kalsbeek: „Er is geen enkele reden om daar niet 15.000 af te halen voor de huisartsen en hun medewerkers in de spoedzorg. Daar merken de anderen helemaal niets van.” Het ministerie van Volksgezondheid was dinsdagavond niet bereikbaar voor commentaar.

CBR stelt vanwege de lockdown nog eens 120.000 examens uit

Het Centraal Bureau voor Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) stelt nog eens 120.000 examens, toetsen en rijtesten uit. Dat komt boven op de 190.000 geschrapte examens en testen uit de periode van 15 december tot en met 19 januari, meldt het bureau dinsdagavond. Aanleiding is de verlenging van de lockdown tot en met 9 februari.

Als de coronamaatregelen die dag worden versoepeld, kunnen rijschoolstudenten weer nieuwe examens, toetsen en rijtesten inplannen tot en met 15 mei. Het CBR heeft daarvoor voldoende plekken vrijgehouden. Momenteel is het alleen mogelijk een plekje te reserveren voor de periode vanaf 17 mei. Alle opleiders en studenten op wie dit nieuws betrekking heeft, werden al door het CBR geïnformeerd. De medische beoordelingen zijn overigens niet geschrapt.

De Jonge: ‘als het meezit’ zijn alle 60-plussers in de zomer gevaccineerd

Als alles meezit, zijn in de zomer alle 60-plussers in Nederland gevaccineerd tegen Covid-19. Dat zei minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) vanavond tijdens de persconferentie. Ook „alle anderen met een zwakke gezondheid” moeten tegen die tijd beschermd zijn tegen de ziekte.

Hoelang het precies gaat duren tot de kwetsbare groepen van hun prikken zijn voorzien, hangt volgens de minister af van de distributie van de vaccins. Maandag 18 januari wordt in ieder geval begonnen met het vaccineren van bewoners van verpleegtehuizen en de gehandicaptenzorg. Een week later moeten de eerste prikken in instellingen van „kleinschalige zorg” worden gezet.

De Jonge blikte terug op de eerste inenting, die vorige week werd gegeven aan een verpleegster in Noord-Brabant. „Daar waar bijna een jaar geleden het coronavirus voor het eerst om zich heen greep, werd ook de eerste vaccinatie gezet.”

Kabinet gaat ervan uit dat verkiezingen op 17 maart kunnen plaatsvinden

Het kabinet gaat er voorlopig vanuit dat de Tweede Kamerverkiezingen ‘gewoon’ op 17 maart plaatsvinden. Dat zei premier Mark Rutte (VVD) dinsdagavond na de persconferentie, meldt de NOS. Volgens hem is „alles erop gericht” dat de stembusgang half maart plaatsvindt. Er worden maatregelen getroffen om de verkiezingen veilig te laten verlopen - daarover zal later meer bekend worden.

Rutte: ‘hopelijk volgende week meer duidelijkheid over opening basisscholen’

Het kabinet geeft mogelijk volgende week meer duidelijkheid over wanneer de basisscholen en kinderopvang weer open mogen. Tijdens de persconferentie zojuist zei Rutte te hopen dat tegen die tijd meer bekend is over de vatbaarheid van bassischoolkinderen voor de Britse variant van het coronavirus. Daar wordt nu onderzoek naar gedaan, meldt persbureau ANP.

„Het eerste wat we weer willen openen zijn de scholen, en dan hebben basisscholen prioriteit”, aldus de premier. „Maar dat kan alleen als de cijfers het toelaten.” Op z’n vroegst kunnen basisscholen en kinderopvangcentra op 25 januari weer open.

Proefevenementen geschrapt vanwege risico door Britse coronavariant

De vier proefevenementen die deze maand waren gepland, zijn voorlopig uitgesteld vanwege de uitbraak van de ‘Britse’ variant van het coronavirus in Nederland, melden NOS en persbureau ANP. De proeven met honderden bezoekers moesten duidelijk maken wat er nodig is om evenementen veilig te laten plaatsvinden gedurende de coronapandemie.

Het ging om twee voetbalwedstrijden, met maximaal vijftienhonderd bezoekers, een zakelijk congres en een voorstelling van cabaretier Guido Weijers, waarbij vijfhonderd mensen bij aanwezig mochten zijn. Het is onduidelijk wanneer er mogelijk nieuwe proefevenementen worden gepland.

Grootschalig testen in Dronten, Bunschoten en Rotterdamse wijk Charlois

De GGD gaat op grote schaal coronatests uitvoeren in Dronten, Bunschoten en in de Rotterdamse wijk Charlois, omdat het aantal coronabesmettingen daar flink oploopt. Dat heeft minister De Jonge bekendgemaakt tijdens de persconferentie. Maandag werd al bekend dat alle inwoners van de Zuid-Hollandse gemeente Lansingerland worden opgeroepen zich te laten testen, omdat ook daar veel besmettingen zijn vastgesteld. Ook mensen die geen klachten hebben, wordt gevraagd een test te doen.

De Jonge greep het moment aan om Nederlanders op het hart te drukken dat zij zich moeten laten testen als ze klachten hebben die passen bij Covid-19. Op het moment laat slechts zo’n 60 procent van de mensen met klachten zich testen op het virus. Ook benadrukte de minister dat mensen die wachten op hun testuitslag, thuis moeten blijven. En mensen die een positieve uitslag krijgen, al helemaal. „En je huisgenoten ook.”

De Jonge verwacht dat Britse coronavariant overhand krijgt, meer testen

Het kabinet vreest dat de ‘Britse’ mutatie van het coronavirus de overhand zal krijgen in Nederland. Die angst heeft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) uitgesproken tijdens de persconferentie. „Wie die verschrikkelijke beelden uit Londen op zich in laat werken, weet: dit moeten we zoveel mogelijk voorkomen”, aldus de minister.

Om de Britse variant in te perken, moet er nog meer getest worden. Het kabinet wil onder meer gaan beginnen met testen op middelbare scholen, om het risico op verspreiding aldaar te verkleinen. Verder herhaalde De Jonge dat reizigers vanuit het buitenland binnenkort ook een coronatest moeten doen en dat mensen die geen klachten hebben maar wel contact hebben gehad met een positief getest persoon, zich vanaf dag vijf kunnen laten testen.

Op het moment zijn honderd besmettingen vastgesteld met de ‘Britse’ virusmutatie, waarvan de helft in Lansingerland. Naar schatting is in totaal 2 tot 5 procent van de Nederlandse coronapatiënten, besmet met deze variant van het virus. De Jonge sprak de verwachting uit dat dit percentage zal toenemen. „Als zo’n variant besmettelijker is, gaat hij in rap tempo de overhand krijgen. Dat tempo moeten we zien te vertragen.”

Rutte: reis niet naar buitenland tot en met maart

De premier roept Nederlanders op om niet naar het buitenland te gaan tot en met maart. „Elke reis is een risico voor uzelf, en daarmee voor iedereen in uw omgeving. Boek geen vakantie in het buitenland.” Rutte adviseert alleen te reizen voor werk, als daar „grote economische belangen” mee gemoeid zijn.

Rutte stelt dat we de komende weken zoveel mogelijk thuis moeten blijven. Hij stelt ook dat we „nog meer moeten thuiswerken”. Om de lockdown door te komen, moeten we elkaar ondersteunen volgens de premier. „Denk aan de honderden lokale initiatieven voor extra huiswerkbegeleiding, vervoer- en boodschappendiensten. De voorbeelden zijn eindeloos.”

Kabinet vraagt OMT spoedonderzoek te doen naar effecten avondklok

Het kabinet onderzoekt of een avondklok moet worden ingevoerd, heeft premier Mark Rutte zojuist gezegd tijdens de persconferentie. Hij laat het Outbreak Management Team (OMT) een spoedonderzoek uitvoeren naar de verwachte effecten van die eventuele maatregel.

Het OMT had het kabinet eerder al geadviseerd een avondklok in te voeren om groepsvorming, met name onder jongeren, tegen te gaan. Juist in die leeftijdsgroep verspreidt het coronavirus zich momenteel snel, zegt Rutte. Ook beperkt een avondklok volgens het OMT mogelijk het aantal mensen dat in een thuissituatie wordt besmet. Verder maakt het kabinet zich „grote, grote zorgen” over de Britse coronavariant, die waarschijnlijk een stuk besmettelijker is. Dat de optie van een avondklok weer op tafel ligt, illustreert volgens het kabinet wel „hoe ernstig deze nieuwe situatie nu is”.

Een avondklok is „een heel ingrijpende maatregel, waar niemand op zit te wachten”, zei de premier. Toch is het volgens hem belangrijk „het maximale te doen zolang de lockdown duurt”. Maar alvorens een „intensieve maatregel” als een avondklok kan worden ingevoerd, moeten de effecten daarvan volgens Rutte eerst goed worden onderzocht. Begin volgende week wil de premier zich buigen over de OMT-conclusies.

Rutte kondigt aanvullend steunpakket aan, inhoud nog onbekend

Er komt een aanvullend steunpakket voor bedrijven die getroffen worden door de verlenging van de lockdown die zojuist is aangekondigd door premier Rutte. Het is nog niet duidelijk hoe dit pakket eruit komt te zien. Daarover spreekt het kabinet nog met de betrokken ministeries en vakbonden. Rutte benadrukte dat de lockdown „vreselijk is voor ons allemaal”.

Scholen blijven dicht, leerlingen moeten afstand houden

Ook de scholen moeten langer dicht blijven, zei de premier. Ook moeten de leerlingen die wel naar school kunnen, zo veel mogelijk afstand van elkaar gaan houden. Tot nu moesten leerlingen wel afstand houden van hun docenten, maar niet van elkaar. Onder anderen eindexamenleerlingen en scholieren die praktijkonderwijs volgen, mogen nog naar school.

De premier erkent dat het verlengen van het lange-afstandsonderwijs een „negatieve impact” heeft. Maar het is onder meer onduidelijk in hoeverre de ‘Britse’ variant besmettelijk is onder kinderen, stelt hij.

Rutte: lockdown verlengd tot 9 februari

De lockdown wordt verlengd tot en met 9 februari. Dat heeft premier Mark Rutte (VVD) zojuist bekendgemaakt tijdens de persconferentie over de coronamaatregelen. Het kabinet kon niet anders dan de lockdown verlengen, zei Rutte. „De cijfers dalen niet snel genoeg en we hebben inmiddels ook te maken met de Britse variant.” De premier zei zich grote zorgen te maken over de variant die veel besmettelijker lijkt te zijn.

De verlenging van de lockdownmaatregelen betekent onder meer dat niet-essentiële winkels, sportscholen en de horeca gesloten blijven. Ook kunnen publiek toegankelijke locaties zoals musea, bioscopen en pretparken de komende weken niet heropenen. Niet-medische contactberoepen zoals kappers mogen de komende tijd bovendien nog steeds niet worden beoefend.

De premier zegt te snappen dat de verlenging een lastige boodschap is, maar stelt ook dat er „licht aan het einde van de tunnel” is. „Het is moeilijk volhouden. En toch: we moeten volhouden.” Op 2 februari gaat het kabinet bepalen wat er vanaf 9 februari weer mogelijk is.

‘Anderhalvemeterregel keert terug op middelbare scholen’

Op middelbare scholen moet binnenkort weer anderhalve meter afstand gehouden worden tussen leerlingen. Dat is een van de maatregelen die premier Mark Rutte vanavond op de persconferentie gaat aankondigen, melden persbureau ANP en de NOS op basis van ingewijden. Op dit moment moeten de leerlingen wel afstand houden van docenten, maar niet van elkaar.

De maatregel was op middelbare scholen in het begin van de coronacrisis al eens ingevoerd, maar werd vanaf 1 juli losgelaten als een van de versoepelingen voor mensen die jonger zijn dan 18 jaar oud. Er mocht toen ook weer samen gesport worden. Overigens zijn de middelbare scholen voor de meeste leerlingen momenteel gesloten, er gelden wel uitzonderingen voor onder anderen eindexamenleerlingen en scholieren die praktijkonderwijs volgen.

Het RIVM en het kabinet gingen er tot voor kort vanuit dat schoolgaande jongeren het virus in mindere mate verspreiden dan ouderen. Maar met de intrede van de, ook voor jongeren, besmettelijkere Britse virusmutatie lijken politiek en wetenschap hier deels op terug te komen. De persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge (Volksgezondheid, CDA) begint om 19.00 uur.

Lees de reconstructie: Hoe het coronabeleid in het onderwijs tot stand kwam en wie er achter de schermen aan de touwtjes trekken

Kabinet vraagt OMT advies over avondklok wegens Britse mutatie

Het kabinet heeft het Outbreak Management Team (OMT) om advies gevraagd over de mogelijkheid een avondklok in te voeren, melden RTL Nieuws en persbureau ANP dinsdag. De optie zou op tafel zijn gekomen vanwege de mutatie van het coronavirus die eind vorig jaar het eerst in het Verenigd Koninkrijk opdook en zich inmiddels ook in Nederland steeds verder verspreidt. Deze variant is mogelijk tot 70 procent besmettelijker.

Eerder op de dag bleek al dat het kabinet een avondklok overweegt. Het lijkt er niet op dat deze vanavond tijdens de persconferentie van premier Mark Rutte (VVD) en Volksgezondheidsminister Hugo de Jonge (CDA) al wordt afgekondigd. Wel wordt verwacht dat de optie voorgelegd zal worden aan de Tweede Kamer.

Al sinds september adviseert het OMT een - al dan niet regionale - avondklok als mogelijke coronamaatregel. De optie krijgt echter veel weerstand. Zo zeggen meerdere burgemeesters te vrezen voor de impact op eenzame en kwetsbare mensen en een aantal ministers stelde eerder dat de vergaande maatregel herinneringen zou oproepen aan de Tweede Wereldoorlog. Nu zou de mogelijkheid toch weer op tafel liggen vanwege de uitbraak van de ‘Britse’ variant van het virus.

FIOD opent onderzoek naar fraude met TOZO

Een 43-jarige man uit Weesp wordt verdacht van witwassen en fraude met de zogenoemde TOZO-regeling. Dat meldt de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) dinsdag. De man zou onterecht overheidssteun hebben gekregen via de regeling voor zelfstandig ondernemers die geraakt worden door de coronacrisis. Een woordvoerder kan niet vertellen hoeveel geld de man heeft ontvangen en of dit alweer teruggevorderd is.

De man heeft in maart 2020 een eenmanszaak opgericht met ogenschijnlijk als enige doel het verkrijgen van overheidssteun via de TOZO-regeling, zegt de FIOD. Bij de zaak zouden „nagenoeg geen activiteiten en inkomsten” gevonden zijn. Ook is de man elders in loondienst en verdient hij daar meer dan het minimumloon. De kans dat hij daadwerkelijk recht heeft op de steunmaatregelen is dan ook nihil.

Dinsdag heeft de FIOD een doorzoeking gedaan in de woning van de man in Weesp. Daarbij is beslag gelegd op de administratie van de man, evenals mobiele apparaten, contant geld, dure sieraden en waardevolle horloges.

FIOD FIOD Vandaag deden we een doorzoeking in de woning van een 43-jarige man uit Weesp. Hij wordt verdacht van #witwassen en #fraude met de #TOZO-regeling. We namen administratie, mobiele devices, contant geld, dure sieraden en waardevolle horloges in beslag: https://t.co/8dddVbEEoi 12 januari 2021 @ 12:26

Volgen

Miljoenenstad China op slot, medische mondkapjes verplicht in Beieren

• Terwijl China zich opmaakt voor het Chinees Nieuwjaar, dat over precies een maand gevierd wordt, maakt het land melding van een nieuwe stijging in coronabesmettingen. Op dinsdag werden er 55 nieuwe besmettingen geregistreerd, het merendeel in de provincie Hebei. Om de uitbraak te bestrijden heeft de Chinese regering de stad Langfang, waar bijna vijf miljoen mensen wonen, afgesloten van de buitenwereld.
• In de Duitse deelstaat Beieren moeten vanaf volgende week medische mondkapjes gedragen worden in het openbaar vervoer en in winkels. Volgens regionale autoriteiten zijn er genoeg FFP2-maskers voorhanden voor het publiek. In Nederland worden de mondkapjes op IC-afdelingen gebruikt, maar schrijft de verplichting die op sommige plekken geldt juist niet-medische maskers voor. In Beieren werden in de afgelopen 24 uur 1.740 nieuwe besmettingen gemeld. Daarmee staat de deelstaat op de zevende plek in Duitsland wat betreft gemiddeld aantal besmettingen.
• Premier Muhyiddin Yassin van Maleisië heeft het parlement tot zeker augustus geschorst. Ook mogen er in de tussentijd geen verkiezingen worden gehouden. Volgens Muhyiddin is de maatregel nodig om de verspreiding van het coronavirus in het Zuidoost-Aziatische land in te dammen. Oppositiepartijen beweren dat de premier, die in eigen land onder druk staat, zo langer aan de macht probeert te blijven. Miljoenen Maleisiërs, onder meer in Kuala Lumpur, moeten zich al houden aan strenge lockdownmaatregelen.
• Ook in Libanon worden de coronamaatregelen aangescherpt. Inwoners mogen vanaf donderdagmorgen hun huis alleen nog bij hoge uitzondering verlaten. Libanon had eerder een relatief laag aantal besmettingen, maar na versoepelingen van de maatregelen rond Kerst en Oud en Nieuw is het aantal gevallen gestegen. In het land is de afgelopen week sprake van een drastische stijging in coronabesmettingen, met ruim 30.000 besmettingen in een week. In totaal zijn er ruim 220.000 besmettingen gemeld onder de zes miljoen inwoners.

Afgelopen week ‘voorzichtige daling’ aantal positieve tests

In het aantal geregistreerde positieve coronatests van 6 tot en met 12 januari is een „voorzichtige daling” te zien, meldt het RIVM dinsdag. Het zijn de eerste tekenen van de effecten van de lockdown die bijna een maand geleden werd aangekondigd en hoogstwaarschijnlijk zal worden verlengd.

In totaal testten afgelopen week 49.398 mensen positief op het virus, een week eerder waren dat er nog 56.440. Dat is een daling van 12 procent. Het is de tweede week op een rij dat het aantal meldingen van positieve tests afneemt. Ook uit de zogeheten infectieradar, waarmee het RIVM op verschillende manieren bijhoudt wat voor een klachten mensen hebben, blijkt dat het aantal coronagerelateerde klachten afneemt.

Ook lieten minder mensen zich testen; 8 procent minder dan een week eerder. Van de mensen die wel een test afnamen, kreeg 12,8 procent een positieve uitslag. Een week eerder lag dat percentage op 13,7 procent. Het reproductiegetal lag op 25 december op 0,95, iets hoger dan een week daarvoor toen dit op 0,91 lag. Dat betekent dat 100 mensen gemiddeld 95 anderen besmetten, en de verspreiding van het virus dus afneemt.

Vooral mensen die ouder dan dertig jaar zijn, kregen afgelopen week minder vaak een positieve uitslag dan de week ervoor. Bij mensen onder de dertig bleef het aantal positieve tests per 100.000 testen ongeveer gelijk, met uitzondering van de leeftijdscategorie 18-24 jaar: daar steeg het aantal positieve uitslagen met 12 procent.

De meest genoemde omgeving waar besmetting plaatsvond was, net als voorgaande weken, thuis. Ruim de helft van de positieve tests zijn terug te leiden naar familieleden en huisgenoten. Het RIVM spreekt van een feestdageneffect: rond de Kerstdagen raakten meer mensen besmet tijdens familiebezoek, zo blijkt uit bron- en contactonderzoeken. Op het werk raakten in de weken na de Kerstdagen juist minder mensen besmet. Dat kan door de kerstvakantie komen, maar ook doordat meer mensen gehoor geven aan de oproep om thuis te werken.

WLoon Wouter van Loon Er tekent zich toch een voorzichtige afname af in de cijfers van het LCPS. Het schommelt flink en het is zeker geen april, maar toch https://t.co/tUEoFJTAeD 12 januari 2021 @ 13:43

Volgen

2.640 coronapatiënten in het ziekenhuis, van wie 695 op de IC

Er liggen 2.640 patiënten met het coronavirus in het ziekenhuis. Dat blijkt uit de cijfers die het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) dinsdag heeft vrijgegeven. Dat zijn er twaalf meer dan een dag eerder. In de cijfers zijn ook een enkele Nederlanders meegeteld die zijn overgebracht naar een intensive care in Duitsland.

43 mensen zijn sinds maandagmiddag opgenomen op de intensive care. Dat zijn er 19 meer dan gisteren, en ruim vier keer zoveel als het kabinet had gehoopt te bewerkstelligen met de huidige lockdown - het streefgetal ligt op 10 IC-opnames per dag. Ook het aantal opnames op andere ziekenhuisafdelingen dan de IC’s is ruim twee keer zo hoog als gisteren. De IC-opnames schommelen, en zijn de afgelopen dagen vaker boven de veertig uitgekomen.

Van de 2.640 opgenomen coronapatiënten liggen er momenteel 695 op de intensive care. Maandag waren dat er nog 702. De laatste dagen lagen zeven van hen in een ziekenhuis in Duitsland. Of dat nog steeds zo is, wordt later vandaag bekendgemaakt.

Coronacrisis nog lang niet voorbij, waarschuwt De Jonge

Voorafgaand aan het crisisberaad dat het kabinet dinsdag voert over de coronamaatregelen heeft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) benadrukt dat de coronacrisis nog lang niet voorbij is. Nederland heeft volgens De Jonge „echt nog een paar ferme maanden voor de boeg”, ondanks de start van het vaccinatieprogramma.

Wat betreft een aanscherping van de coronamaatregelen liggen volgens De Jonge „alle opties op tafel”. Eerder werd al bekend dat nagedacht wordt over de invoering van een avondklok, hoewel die vandaag nog niet aangekondigd zal worden. De verwachting is wel dat bij de persconferentie bekendgemaakt zal worden dat de lockdown verlengd wordt.

Ook minister Arie Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs, ChristenUnie) sprak zich uit over de situatie rondom het coronavirus in Nederland. Volgens Slob staat er momenteel veel druk op de noodopvang voor kinderen met ouders met essentiële beroepen. „Het is belangrijk dat scholen heel scherp kijken: vallen deze ouders onder de uitzonderingen die echt bij de cruciale beroepen horen of niet”, zei Slob.

Met de verwachte verlenging van de lockdownmaatregelen zullen scholen nog enige tijd gesloten blijven. Het kabinet zal zich deze week over een advies van het OMT buigen om te kijken of basisscholen en de kinderopvang eerder open kunnen voor de lockdown is versoepeld.

‘Toename in webcamseks door corona, onderzoek naar misbruik nodig’

Er is te weinig zicht op online sekswerk in Nederland. Dat meldt het Centrum Kinderhandel Mensenhandel (CKM) dinsdag in hun nieuwe rapport Voorbij de pixels. Volgens het CKM is het aantal sekswerkers dat via online platforms hun diensten aanbieden gestegen sinds het begin van de coronapandemie, wat meer risico op misbruik met zich zou kunnen meebrengen.

Hoewel niet precies bekend is hoeveel Nederlandse sekswerkers online actief zijn, bieden cijfers op internationale platforms volgens het rapport inzichten. Zo steeg het aantal modellen in maart 2020, toen sekswerkers werden verboden fysiek te werken, op Manyvids met 69 procent en op CamSoda met 37 procent.

Wat ook niet duidelijk is, en wat het CKM zorgen baart, is het ontbreken van onderzoek naar de cijfers rondom gedwongen webcamseks in Nederland. Er zijn in de afgelopen jaren gevallen geweest waarbij kwetsbare en soms minderjarige slachtoffers gedwongen werden voor de camera seksuele handelingen te verrichten. De ngo roept de overheid op onderzoek in te stellen „naar de aard en omvang van de webcamseksindustrie in Nederland en naar de verwevenheid met mensenhandel”.

Volgens het onderzoek is niet duidelijk hoeveel Nederlandse modellen verdienen met hun werk.

Voor het eerst gorilla’s in dierentuin besmet

Zeker drie gorilla’s in een dierentuin in San Diego zijn positief getest op het coronavirus. Dat meldt The New York Times. Volgens de dierentuin zijn de dieren besmet door een medewerker met het virus die geen symptomen had. Het is voor zover bekend voor het eerst dat het virus is vastgesteld bij een aapachtige.

Nadat twee gorilla’s begonnen te hoesten „en andere milde symptomen vertoonden” besloot de dierentuin de dieren te testen. Ze leven in een groep van acht gorilla’s en hebben veel contact met elkaar. Het is daarom aannemelijk dat alle apen besmet zijn, zegt de dierentuin, die toevoegt dat de dieren het goed maken en naar verwachting volledig zullen herstellen.

Hoewel het de eerste keer is dat aapachtigen in een dierentuin besmet blijken met het coronavirus, is het virus vaker gevonden in andere dieren. In december bleken vier leeuwen in een dierentuin in Barcelona besmet, en bleek een sneeuwluipaard in het Amerikaanse Louisville het virus ook te hebben. In de eerste maanden van de pandemie bleken vier tijgers en drie leeuwen in een dierentuin in New York besmet nadat ze begonnen te hoesten. Op basis van monsters van uitwerpselen kon de virusbesmetting worden vastgesteld.

Lees ook: Hoe gevoelig zijn de dieren om ons heen?

Ook het RIVM waarschuwt dat katachtigen vatbaar zijn voor het virus. Er zijn meerdere meldingen van huiskatten die het virus dragen, en ook honden en konijnen kunnen besmet raken. Wel zijn er zeer weinig gevallen bekend van huisdieren die het virus overdragen op mensen.

Dat gebeurde wel met nertsen. In 2019 werden tienduizenden nertsen op tientallen nertsenfokkerijen in Nederland geruimd nadat er coronabesmettingen waren vastgesteld. Op enkele fokkerijen was er ook sprake van besmettingen van dier op mens. Ook in het buitenland werden nertsen geruimd.

Kabinet overweegt avondklok, maar voert deze vanavond niet in

Het kabinet kijkt of er mogelijk een avondklok ingesteld moet worden om verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, bevestigt een bron rond het kabinet na berichtgeving van RTL Nieuws. Tegen zo’n avondklok zijn grote bezwaren, ook vanuit een deel van de burgemeesters. Als het kabinet de maatregel nodig acht, zal daarover eerst gesproken worden in de Tweede Kamer.

Een avondklok werd eerder al voorgesteld door het Outbreak Management Team (OMT), en kwam vanwege het te traag dalende aantal besmettingen in het meest recente advies opnieuw naar voren. Het idee zou zondag zijn besproken in het Catshuisoverleg en maandag tijdens het overleg van het Veiligheidsberaad. In beide vergaderingen zouden verschillende aanwezigen kritiek hebben geuit. Vandaag is er een kabinetsberaad waarbij het voorstel serieus zal worden overwogen.

Een betrokkene zegt tegen RTL dat de avondklok als optie op tafel ligt, „omdat andere opties op zijn”. Het kabinet houdt later vandaag een persconferentie over de huidige coronamaatregelen, die naar verwachting niet versoepeld worden. Omdat het kabinet een avondklok niet wil invoeren zonder Kamerdebat, zal een avondklok - als die er komt - in ieder geval niet vanavond al aangekondigd worden.

Lees ook: In deze landen is de lockdown nog een stuk strenger

Urgentie
Onder een avondklok mogen mensen op bepaalde tijden niet meer op straat komen tenzij ze daarvoor een ontheffing hebben, bijvoorbeeld vanwege hun werk. Dat zou volgens het OMT verhinderen dat mensen tot laat op de avond bij elkaar op bezoek gaan of huisfeestjes vieren. Daarnaast zou het psychologische druk kunnen uitoefenen op mensen om de maatregelen secuur na te leven, door mensen opnieuw te wijzen op de urgentie van de huidige coronasituatie.

Verschillende burgemeesters vinden de impact van een avondklok bovenop de huidige lockdown, vooral op eenzame en kwetsbare mensen, te groot. Sommigen maken zich ook zorgen over hoe de maatregel gehandhaafd zal moeten worden en betwijfelen het nut van de avondklok als middel om het aantal coronabesmettingen omlaag te brengen. In verschillende landen, waaronder België en Frankrijk, is een dergelijke maatregel eerder al ingevoerd. In Nederland is de avondklok nooit onderdeel van de coronamaatregelen geweest.

Hoewel het huidige aantal dagelijkse IC-opnames lager ligt dan een maand geleden, is het streefgetal om de maatregelen te versoepelen van tien opnames per dag nog niet bereikt. Tussen zondag- en maandagmiddag werden 24 coronapatiënten op de intensive cares opgenomen. Dat was het kleinste aantal in ruim een maand. In de afgelopen week zijn er meerdere dagen geweest waarop meer dan veertig mensen moesten worden opgenomen op een IC.

EMA buigt zich over goedkeuring van het Oxfordvaccin

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft dinsdag een aanvraag voor goedkeuring voor noodgebruik van het coronavaccin van AstraZeneca en de University of Oxford ontvangen. Het instituut verwacht op 29 januari uitsluitsel te kunnen geven over het gebruik van het vaccin van Brits-Zweedse makelij, mits de ingediende gegevens „voldoende robuust en volledig zijn”.

Daarmee is het tijdsbestek voor een besluit over het vaccin relatief kort, stelt het agentschap. „Dat is enkel mogelijk omdat het EMA eerder, tijdens een doorlopende evaluatie, al enkele gegevens over het vaccin heeft beoordeeld”, aldus het bureau. Gedurende de eerste onderzoeken beoordeelde het EMA gegevens uit laboratoriumonderzoeken en gegevens over de ingrediënten en de manier waarop het vaccin ontwikkeld is. Daarnaast bood de eerste analyse van klinische gegevens al informatie over de veiligheid en werkzaamheid van het vaccin.

Als het EMA goedkeuring voor noodgebruik van het vaccin verleent, kunnen de Europese lidstaten een begin maken met het distribueren van het vaccin. Hoe lang het zal duren voor het vaccin daadwerkelijk geleverd is en ermee geprikt kan worden, is niet direct duidelijk.

Vaccinatiestrategie
Het middel van AstraZeneca is het derde vaccin dat het EMA zal beoordelen, nadat eerder de prikken van Pfizer en BioNTech en Moderna werden goedgekeurd. Het vaccin van Brits-Zweedse makelij vereist ook twee doses voor de hoogst mogelijke effectiviteit en kan, in tegenstelling tot het middel van Pfizer en BioNTech, op koelkasttemperatuur bewaard worden. Dat vergemakkelijkt de distributie van het middel, waardoor het langer opgeslagen kan worden bij bijvoorbeeld huisartsen.

De 11,7 miljoen doses van het vaccin van AstraZeneca die Nederland bestelde, zijn goed voor het inenten van 5,8 miljoen mensen. Het ministerie van Volksgezondheid wil het middel vanaf medio februari als eerst toedienen wordt aan de 25.000 ggz-medewerkers. Zij krijgen de prik op hun werk toegediend. Eind februari moet het Brits-Zweedse vaccin ook toegediend worden bij de 1,8 miljoen mensen met een medische indicatie, die de inenting bij de huisarts zullen krijgen.

De GGD’s zullen het vaccin vanaf maart toedienen aan medewerkers van verpleeghuizen, in de gehandicaptenzorg en wijkverpleging die op dat moment nog niet aan bod zijn gekomen voor het vaccin van Pfizer en BioNTech. Vanaf medio april is het middel van AstraZeneca bedoeld voor de 7,1 miljoen mensen tussen de 18 en 60 jaar oud zonder medische indicatie. Volgens de vaccinatiestrategie moet deze groep in september als laatste ingeënt zijn.

2020 kende het laagste aantal faillissementen in twintig jaar

Vorig jaar werden 2.073 bedrijven failliet verklaard, het laagste aantal in twintig jaar tijd. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dinsdag. Hoewel veel bedrijven het door de pandemie zwaar hebben, is het relatief lage aantal faillissementen „niet los te zien van de noodsteun van de overheid”, aldus het CBS. Een aantal bedrijven dat in normale tijden failliet zou gaan, werd door coronasteun toch in leven gehouden.

Met name in de handelssector gingen relatief minder bedrijven failliet: 730 in 2019 tegenover 581 een jaar later. In de specialistische zakelijke dienstverlening, zoals advies- en onderzoeksbureaus, daalde het aantal faillissementen tussen 2019 en 2020 met 107. Sommige sectoren kenden echter alsnog een stijging van het aantal faillissementen. Zo nam het aantal failliet verklaarde bedrijven in 2020 in de horeca toe met 39.

Het aantal faillissementen piekte in 2013 met 8.376 omgevallen bedrijven. Daarna nam het aantal vijf jaar af. Ook in 2019 was het aantal faillissementen relatief laag, maar alsnog 16 procent hoger dan in 2020.

Toename faillissementen
CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen zegt dat het „niet uit te sluiten” is dat het aantal faillissementen in de toekomst toe zal nemen. Wanneer dat gebeurt is volgens hem afhankelijk van de duur van de pandemie, het gedrag van mensen na lockdowns en het stoppen van de coronasteun. „Dan zie je voor welke bedrijven de normale gang van zaken weer genoeg is om gewone bedrijfsvoering te kunnen doen”, aldus Van Mulligen. „En voor welke bedrijven noodsteun een verhulling was dat het langer niet goed ging.”

Het CBS maakte dinsdag ook bekend dat de consumentenprijzen in 2020 gemiddeld zijn gestegen met 1,3 procent ten opzichte van een jaar eerder. Dat is minder dan de stijging in 2019, die ten opzichte van 2018 2,6 procent bedroeg. De Nederlandse inflatie was het afgelopen jaar ondanks de daling hoger dan in de meeste andere landen in Europa.

Welkom in een nieuw blog

In dit blog houdt NRC de laatste ontwikkelingen bij rond de wereldwijde coronapandemie op dinsdag 12 januari. Het belangrijkste nieuws van maandag 11 januari was:

• Alle inwoners van Lansingerland, waar de Britse coronavariant is uitgebroken op een basisschool, worden opgeroepen zich te laten testen op corona. De Zuid-Hollandse gemeente is de eerste in Nederland die gevraagd wordt mee te werken aan het project ‘risicogericht grootschalig testen’.
• Het afgelopen etmaal zijn bij het RIVM 5.499 nieuwe positieve coronatests geregistreerd. Dat zijn er minder dan zondag toen 6.657 nieuwe meldingen binnenkwamen.
• Momenteel zijn 2.628 Nederlandse coronapatiënten opgenomen in het ziekenhuis. Dat zijn er 67 meer dan een dag eerder.
• De Gezondheidsraad adviseert het Moderna-vaccin vooral in te zetten bij ouderen. Als de vaccins naar verwachting worden geleverd, kunnen volgens de Gezondheidsraad alle 75-plussers in het eerste kwartaal van 2021 worden ingeënt.
• Het aantal zakelijke gebruikers van betaalapp Tikkie van ABN Amro is sinds de eerste lockdown verdubbeld.
• Als de cijfers het toelaten wil het kabinet op 25 januari de basisscholen en de kinderopvang weer openen. Dat bevestigen ingewijden. Een definitief besluit daarover neemt het kabinet naar verwachting deze week.
• De druk op de ziekenhuizen in Groot-Brittannië wordt steeds groter door het toenemende aantal coronabesmettingen. Inmiddels liggen meer dan 30.000 coronapatiënten in de Engelse ziekenhuizen – op het hoogtepunt in april vorig jaar waren dat er nog 18.000.
• Het kabinet trekt het plan in om artsen te verbieden patiënten op basis van leeftijd te selecteren in geval van extreme drukte in de ziekenhuizen.

Lees hier het blog van maandag terug.