ChristenUnie komt met wetsvoorstel rond informatieplicht bijstand

De ChristenUnie presenteert vrijdag een initiatiefwet die de informatieplicht bij een bijstandsuitkering moet versoepelen. De partij wil dat gemeenten niet meer wettelijk verplicht zijn om bijstandsgerechtigden een boete op te leggen, wanneer diegene niet volledig transparant is over alle extra inkomsten. Dat heeft de ChristenUnie vrijdag bekendgemaakt.

Aanleiding voor het wetsvoorstel is de zaak rond een bijstandsgerechtigde vrouw uit de gemeente Wijdemeren die ruim 7.000 euro moet terugbetalen, omdat ze drie jaar lang wekelijks een met boodschappen gevulde tas van haar moeder ontving en deze niet had opgegeven als inkomstenbron. De rechter stelde de gemeente in het gelijk, omdat deze zich aan de Participatiewet hield.

In de Participatiewet, die de bijstandsuitkering regelt, is vastgelegd dat bijstandsgerechtigden alle extra inkomsten die zij ontvangen, moeten opgeven bij de gemeente die de uitkering verstrekt. Dat geldt voor inkomsten uit werk, maar ook voor goederen in natura, zoals boodschappen of cadeaus. De waarde van deze inkomsten wordt afgetrokken van de uitkering. Doet een bijstandsgerechtigde geen opgaaf van de extra inkomsten en ontdekt de gemeente dat, dan zijn ambtenaren verplicht dit geld (met terugwerkende kracht) terug te vorderen en een boete op te leggen.

Dit onderdeel van de wet is bedoeld om fraude tegen te gaan, maar is volgens de ChristenUnie „te rigide” omdat het ook kwetsbare mensen raakt. De partij wil een einde maken aan de verplichting voor gemeenten om het geld terug te vorderen en een boete op te leggen. „Het kán wel (in geval van fraude), maar het móet niet. Gemeenten krijgen de ruimte om daar een afweging in te maken, met oog voor de specifieke situatie”, aldus de ChristenUnie. „Het systeem wint het nu vaak van de menselijkheid, terwijl juist de mens centraal zou moeten staan. Daarom moeten we als de wiedeweerga de wet repareren.”

Lees ook dit interview met hoogleraar socialezekerheidsrecht Gijsbert Vonk: ‘Dit is hoe de bijstand bedoeld is’