In de autosector is de nieuwe toekomst er nog niet, maar die komt wel dichterbij

Afgaande op de stroom tv-reclames, krantenadvertenties en billboards die Nederlanders in 2020 over zich heen kregen, zou je soms denken dat de grote automerken alleen nog maar elektrische modellen verkopen. De Volkswagen ID.3, de Jaguar E-Pace, de Renault ZOE: zelfs wie niet op zoek is naar een auto, ontkwam niet aan de reclames vol muisstil rijgenot en kleuters die pedant opscheppen over hoe ‘ecologisch’ hun gezin is.

Waar was de brandstofauto gebleven? Gewoon, op de oprit, zou je kunnen zeggen. Vorig jaar waren nog altijd circa vier van de vijf geregistreerde nieuwe auto’s in Nederland brandstofauto’s, blijkt uit cijfers van brancheorganisatie Bovag. Daar zijn geen reclames voor nodig, de brandstofauto is immers vaak een stuk goedkoper.

Je kan het ook helemaal andersom framen. Bijvoorbeeld: de brandstofauto is sinds dit jaar definitief op weg naar de uitgang. Immers, ongeveer een op de vijf verkochte auto’s was wél elektrisch: meer dan ooit. Bijna alle automerken zetten ze sinds 2020 prominent in de markt. De wagen komt langzamerhand binnen bereik van ‘gewone’ Nederlanders, al helemaal als de komende jaren de prijs van batterijen gaat dalen.

De nieuwe toekomst is er nog niet helemaal, maar komt wel dichterbij: de moeite die het kost om een label op 2020 te plakken, laat vooral zien dat het een kanteljaar was voor de sector. Met de coronacrisis heeft dat voor de verandering eigenlijk relatief weinig te maken (die zorgde er wel voor dat de registraties van nieuwe auto’s in Nederland met een vijfde afnamen naar 356.000). Wel met nieuwe emissieregels van de Europese Unie: automerken moesten eind 2020 aan nieuwe, strenge CO₂-normen voldoen. Daarom probeerden veel merken zoveel mogelijk elektrische voertuigen aan de man te brengen.

Registraties

Dat zie je terug in de registraties van verschillende modellen. Veel automerken hadden in 2020 meer elektrische modellen op de markt dan eind 2019 het geval was. Een Tesla is voorlopig niet meer de standaardkeuze voor een elektrische auto. Of het ook gelukt is om de normen te halen, moet de komende maanden blijken, als duidelijk wordt welke boetes de EU gaat opleggen aan welke merken. Daarvoor wordt via een ingewikkelde methode gekeken naar de totale vloot van een merk door de hele EU.

De meeste merken liggen na flinke inspanningen op koers, rekende de Europese milieuorganisatie Transport & Environment eind 2020 uit – waarbij ze de EU prees voor het invoeren van zulk effectief industriebeleid. Spannend wordt het bijvoorbeeld voor Volkswagen, met 670.000 werknemers het grootste autobedrijf ter wereld. Het Wolfsburgse concern bracht in de tweede helft van 2020 de langverwachte ID.3 op de markt. Dit is het elektrische paradepaardje van het bedrijf, en de verkoopcijfers zijn cruciaal voor het halen van de doelen.

Lees hier de recensie van de ID.3: Een sportieve en wendbare rijmachine

De auto wordt gepresenteerd als de eerste elektrische auto voor een ‘gewoon’ gezin, hoewel deze met een prijs van ongeveer 37.000 euro nog relatief duur is. Desalniettemin zijn er in Nederland al zo’n 11.000 geregistreerd – waarmee het in verkoop de tweede auto van 2020 was, na de Kia Niro: die elektrische SUV is in Nederland extreem populair onder zakelijke rijders.

De cijfers geven niet helemaal een accuraat beeld van de werkelijke verkoop van elektrische auto’s in 2020. Dealers en leasebedrijven hebben in december massaal nog onverkochte elektrische auto’s laten registreren vanwege de hogere bijtelling die in 2021 ingaat op deze modellen – van 8 naar 12 procent. Zo kunnen zij hun klanten begin dit jaar nog scherpe aanbiedingen doen. Net als vorig jaar, toen de bijtelling ook omhoog ging, leidde dat tot een hausse aan registraties eind december. Bij de ID.3 ging het om ongeveer zesduizend auto’s, tegenover gemiddeld ongeveer tweeduizend in de twee maanden ervoor.

Een deel van deze eind vorig jaar geregistreerde auto’s gaat dus pas in 2021 de weg op. Logisch gevolg is dat de registratiecijfers van deze modellen de komende maanden juist lager zullen uitvallen. Een nauwkeurig spel, aldus een betrokken dealer, waarbij het aankomt op goed inschatten wat je binnen een paar maanden kan verkopen. Je moet er ook niet té veel op voorraad hebben, dan loop je het risico van waardedaling omdat ze niet snel genoeg verkocht worden.

Bij de ID.3 lijkt in ieder geval niemand daar echt bang voor, gezien de enorme hoeveelheid geregistreerde auto’s. Een woordvoerder van Volkswagen-importeur Pon: „We verwachten dat de voorraad snel slinkt, met enkele honderden auto’s per week.” De auto is in heel Europa met name populair gebleken bij mensen die nooit eerder een Volkswagen kochten. Er zijn inmiddels ook aardig wat treinen met nieuwe ID.4’s, de SUV-variant van de ID.3, vanaf de fabriek – een voormalige Trabant-locatie in Zwickau – onderweg naar Pons enorme opslagterrein in Leusden.

Groot bereik

Ook Hyundai verwacht volgens de registratiecijfers goed van veel elektrische Kona’s af te kunnen komen. Met 10.800 registraties was het de op twee na meest geregistreerde auto van 2020. Ongeveer 4.000 van die registraties vonden plaats in december. Vooral vanwege het grote bereik, waarmee je met een rustige rijstijl in sommige gevallen zelfs over de vijfhonderd kilometer kan komen, is de auto populair, zegt Renz Maijer van Hyundai Bartelen in Roosendaal. „De Kona is bij veel leaserijders in beeld.” Hoeveel hij er per week precies verkoopt, wil hij niet kwijt, maar „het druppelt lekker door”.

Lees ook: Autobouwers weten ook dat het einde van de brandstofmotor in zicht komt

Uiteindelijk moet dat ook, want eind dit jaar worden de Europese emissienormen weer strenger. Om die te halen, komt Volkswagen dit jaar met wéér een nieuw model: de ID.5. Voorlopig blijven we die extatische elektrische rij-ervaringen dus nog wel even zien in de reclameblokken.

Correctie (08-01-2020): in een eerdere versie van dit stuk stond de afstand die de Hyundai Kona kon halen verkeerd omschreven. Dit is hierboven aangepast.