Turkse parlement verscherpt toezicht op ngo’s middels omstreden wet

Anti-terreurwet Door de veiligheidswet krijgt het ministerie van Binnenlandse Zaken meer bevoegdheden om activiteiten van maatschappelijke organisaties te onderzoeken of stop te zetten.
De Turkse president Tayyip Recep Erdogan tijdens een bijeenkomst van de AK-partij eerder deze week in Ankara.
De Turkse president Tayyip Recep Erdogan tijdens een bijeenkomst van de AK-partij eerder deze week in Ankara. Foto via Reuters

Het Turkse parlement heeft zondag een omstreden wet aangenomen die volgens mensenrechtenorganisaties maatschappelijke vrijheden ernstig beperkt. Internationale persbureaus maken zondagochtend melding van de stemming over de antiterrorismewet, waarmee het toezicht op stichtingen, verenigingen en andere groepen wordt verscherpt.

Door de wet krijgt het ministerie van Binnenlandse Zaken verregaande bevoegdheden om de activiteiten van maatschappelijke organisaties te onderzoeken. Medewerkers die worden beschuldigd van terrorisme of betrokkenheid daarbij, kunnen worden vervangen. Het ministerie kan via de rechtbanken zelfs een opschorting van de activiteiten afdwingen of donaties onmogelijk maken.

Volgens de regering is de wet nodig om de interne veiligheid in het land te bewaken. Met de toegestane onderzoeken naar de maatschappelijke organisaties moeten onder meer de financiering van terreur en clandestiene wapenhandel worden opgespoord. Maar de organisaties zien in de nieuwe wetgeving een poging om alle activiteiten te inspecteren en traineren, en afwijkende meningen te onderdrukken.

Lees ook: Turkije grijpt hard in op sociale media

‘Tegen critici’

Internationale en Turkse ngo’s publiceerden eerder deze week een gezamenlijke brandbrief over de aanstaande wet, waarin zij aanklachten van terrorisme in Turkije omschrijven als „willekeurig”. Human Rights Watch schreef: „Er is geen twijfel over mogelijk dat deze wet gericht zal zijn op bijna alle groepen tegenstanders van het regime.” Met de wet zouden „duizenden” maatschappelijke activisten en journalisten, maar ook vakbondsmedewerkers en oppositiepolitici, kunnen worden tegengewerkt.

Ook worden volgens de Mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa organisaties met „legitieme activiteiten” in Turkije door de veiligheidswet buitenspel gezet.

De AK-partij van de Turkse president Erdogan kwam begin december met het voorstel voor deze wet. Eerder dit jaar nam het parlement, waarin de AK-partij de meerderheid heeft, een zeer strenge wet aan waarmee uitingen op sociale media werden ingeperkt.