Vrij zijn is... zwiften

Het is net alsof hij echt door Richmond, Virginia fietst, zegt Patrick Kingma (49), die in het schuurtje in zijn tuin in Castricum op zijn racefiets zit. Het wedstrijdje dat hij heeft georganiseerd in Zwift, een virtuele fietsomgeving, staat op het punt te beginnen. Hij zwaait naar negen van zijn wielervrienden, die op de laptop naast hem in beeld zijn. De een heeft z’n fietsopstelling in de garage staan, de ander in een slaapkamer met rode discolampen. Voor hun neuzen een scherm waarop hun virtuele versies aan het inrijden zijn.

De avatar van Patrick is niet de slankste kerel in de groep. Je moet in Zwift invoeren hoe zwaar je bent, en hij weegt 100 kilo. Vroeger was hij een fanatieke waterpoloër. Die bouw raak je niet meer kwijt, zegt hij. En oké, hij drinkt ook weleens een biertje. „Ik sta bekend om mijn #kwaliteitsmomentje.” Als na de wedstrijd het eerste biertje erin zit, biecht hij op dat hij in het programma heeft gezet dat hij 98 kilo weegt. „Alle kleine beetjes helpen.”

Vandaag moeten die beetjes hem helpen een rit van 15 kilometer te winnen. Eigenlijk helemaal niet zijn wedstrijd, fluistert zijn vrouw Marianne, die het leuk vindt om mee te kijken. Patrick is een triatleet, dus meer een duursporter. Ook zoon Ot (18) staat bij de deuropening van het schuurtje, zodat hij het startsein in de groepschat kan geven. „Go, gogogo”, roept Patrick als het zover is. De eerste renners zijn al weggesprongen, en moeten worden bijgehaald. Om de beurt op kop gaan dus, en elkaar uit de virtuele wind houden.

Het duurt niet lang voordat er zweetdruppels op zijn voorhoofd verschijnen, zijn wielershirt wordt opengeritst en de eerste vloeken hem ontglippen. In het begin trainde hij nog in de woonkamer, totdat Marianne de plassen zweet op haar parket wel zat was. Dat krijg je als er geen blower in je gezicht blaast, zoals bij sommige andere zwifters. Vorige week was hij ook al helemaal tot het gaatje gegaan. Hij had de groep geënthousiasmeerd om de Mont Ventoux op te fietsen, die hij ook een paar keer in het echt heeft bedwongen. De virtuele ervaring was „heel waarheidsgetrouw.”

Patrick is dan ook groot fan van Zwift. Hoe fijn is het, zegt hij, dat je kunt sporten als het buiten donker is of regent, en dat je met een grote groep kunt fietsen, zonder de coronaregels te overtreden . Maar virtueel fietsen heeft ook nadelen. Als de fotograaf op drie kilometer van de finish vraagt of Patrick even op zijn pedalen wil gaan staan, valt er een zweetdruppel op zijn scherm, precíés op het pijltje waarmee van de route wordt afgeweken. Dat wordt dus geen podiumplek. Het bierpakketje voor de winnaar gaat naar wielermaatje Bart.