In het begin kan het onhandig zijn
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703789-a5fcab.jpg|//images.nrc.nl/q-EIRyfcOiKDLidk3Mc-o0nOpYk=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703789-a5fcab.jpg)
Openhartig, informatief en vooral vrolijk voorlichtingsboek. Zoals de 28-jarige auteur stelt in het inleidende hoofdstuk: ‘We leven niet meer in de jaren vijftig, waarin we geen anticonceptie hadden, we leven niet meer in de jaren tachtig, waarin aids de allesverwoestende ziekte was. We weten goed hoe we veilig seks kunnen hebben. Nu moeten we ons richten op het laatste belangrijke punt: seks met wederzijds respect, seks waar je van kunt genieten!’ We leven ook niet meer in een tijd waarin er maar twee geslachten en drie geaardheden bestaan (hetero, homo en bi) en er in boeken en tijdschriften vrijwel alleen slanke, witte mensen worden afgebeeld: Ik & seks is zeer inclusief.
In compacte, toegankelijke teksten worden alle aspecten van seks besproken: naast lekkere seks het eigen lichaam, verliefdheid, geaardheid, normen en waarden, voorbehoedsmiddelen, soa’s, porno, technieken, sexting. De door het boek verspreide quotes van jongeren benadrukken dat seks, zeker in het begin, soms een onhandige aangelegenheid is, en dat dat niet erg is.
Voor: jongeren van 15 tot 25 jaar.
●●●●●
Niks is gek
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703675-03311a.jpg|//images.nrc.nl/qNQJ12AooCb4Cxslti1XFuR1FbY=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703675-03311a.jpg)
Linda de Munck (25) werd bekend als vrijelijk en persoonlijk over seks sprekende YouTuber. Afgelopen september stopte ze daar voorlopig mee: ze vindt het „niet meer leuk” om haar eigen ervaringen te delen nu ze een vaste relatie heeft, al is er inmiddels wel een podcast.
Het begin van die relatie, en alles wat daarvoor kwam – de eerste keer masturberen, de eerste keer seks met een man, de eerste keer seks met een vrouw, trio’s, porno, onenightstands, piemelangst – wordt uitgebreid beschreven, net als alle onzekerheid die bij een beginnend seksleven komt kijken: doe ik het wel goed, heb ik me wel goed genoeg geschoren? De Muncks eigen ervaringen worden hier en daar aangevuld met commentaar van deskundigen en ervaringen van leeftijdsgenoten (m/v). Belangrijkste boodschappen: niks is gek, en communiceer, ook al is dat moeilijk.
Voor: late tieners en twintigers. Geschreven vanuit een panseksuele vrouw, ook leerzaam voor mannen.
●●●●●
Dinges en Jeweetwel
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703755-7c889f.jpg|//images.nrc.nl/DuNIkCQvF_orcqkNs-2_G4QYlUs=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703755-7c889f.jpg)
De Franse illustrator Plã (28) – ze tekent karakters voor games – begon in 2018 een Instagramaccount (@jouissance.club) met getekende instructies voor seksuele technieken. Dat succesvolle account leidde tot een bestseller waarvan dit jaar de Nederlandse vertaling verscheen.
Plã begon haar account, zo schrijft ze, omdat ze zich verveelde in bed. ‘Penetratie deed pijn, en seks was altijd hetzelfde, bij elke nieuwe minnaar. We begonnen altijd met beffen of pijpen, met vaak als enige doel nat te worden en in the mood te komen, en dan Bam! clashende geslachtsdelen en Paf! spuiten, en dat was het.’
Wie goed bekend is met de eigen anatomie, kan beginnen op pagina 111; vanaf daar worden met duidelijke, fraaie tekeningen vaak verrassende technieken uitgelegd (beffen met bruiswater!).
De eigenaar van een vagina wordt in het boek Dinges genoemd, die van een penis Jeweetwel, omdat een vagina hebben niet betekent dat je vrouw bent, en een penis niet dat je man bent. Inclusief, maar verwarrend.
Het kan aan de vertaling liggen, maar de teksten zijn ook nogal houterig en de – vele – grappen werken zelden. En nee, Sunday Bloody Sunday van U2 is op geen enkele manier op te vatten als een lollig menstruatienummer.
Enigszins storend is ook dat seks steeds neuken wordt genoemd, terwijl het boek er juist op is gericht andere manieren van seks dan penetratie te belichten.
Voor: liefhebbers die hun repertoire willen uitbreiden.
●●●●●
Nee, lengte is niet het belangrijkste
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703768-2b393c.jpg|//images.nrc.nl/lUZw7G4Abz6hSoqaaGTYKcsjhRQ=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703768-2b393c.jpg)
Op de omslag van het boek, een bestseller in Noorwegen, staat een tekening van een blote man van wie de penis níet te zien is. Binnenin wordt vrijwel niets onbesproken gelaten. Het zeer leesbare boek behandelt alles behalve seksuele technieken: anatomie, evolutie, hygiëne, (geslachts)ziektes, erectieproblemen, de gevaren van een ritssluiting, besnijdenis en uiteraard lengte. Pilskog (45), een uroloog, laat het niet bij de geruststelling dat penislengte voor de meeste vrouwen niet het belangrijkste aspect van een man is, maar gaat ook in op de behandelmogelijkheden voor een micropenis, een zeldzame afwijking die meestal het gevolg is van een storing in de hormoonbalans.
Het boek is prettig geschreven, en staat vol wistjedatjes. Waarom hebben mensen in vergelijking met andere dieren zo lang seks? De theorie dat mannen daardoor het zaad van eventuele voorgangers kunnen verwijderen, wordt ondersteund door de vorm van de eikel. En waarom zijn de penissen op beelden uit de Griekse oudheid opvallend klein? Zo werd duidelijk gemaakt dat een man zijn driften onder controle had.
Sturla Pilskog: De Penis, handleiding voor eigenaren. Kosmos, 176 blz., € 20,99
Voor: de titel zegt het al. Ook interessant voor mensen die zelf er geen hebben, maar wel een partner of kind met een penis.
●●●●●
Hoe je een bh losmaakt
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64711025-a2a99b.jpg|//images.nrc.nl/YVRPwY7p_OVPGnCa973S93M2vxU=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64711025-a2a99b.jpg)
De Nederlandse vertaling van dit Zweedse succesboek is al aan de vierde druk toe, en terecht. Dit is een boek dat je alle puberjongens, en hun (aanstaande) partners, gunt. Chavez Perez (36) komt expliciet binnen met een handleiding voor een verkenning van het ‘zaakje’ (‘Trek je nu af’), maar heeft in zijn boek, waarin veel jongeren aan het woord komen, ook veel aandacht voor de emotionele kanten van seks, voor liefde, en – de titel zegt het al – respect voor meisjes en mannelijke partners. Zonder belerend te worden legt hij uit waarom meisjes zo snel slet worden genoemd en waarom dat niet deugt, en waarom het niet het einde van de wereld is als je wordt afgewezen. Verlegen jongens staat hij bij met tips voor contact maken, duidelijk maken dat je meer van iemand wil, en een handleiding voor de eerste keer seks met een ander, inclusief het losmaken van een beha en het oppikken van positieve en negatieve signalen bij een partner. Ook volwassen mannen kunnen iets hebben aan zijn adviezen om ‘porno kijken leuk te houden’.
Al je per se iets te zeuren wil hebben, zou je kunnen zeggen dat het een beetje vreemd is dat hij een aantal keer citeert uit onderzoek van Shere Hite (‘Twee van drie mannen laten meestal niets merken als ze verdrietig of gekwetst zijn) terwijl veel van dat onderzoek in de VS plaatsvond, en vaak lang voordat deze generatie jongens werd geboren.
Voor: puberjongens
●●●●●
De belofte van seks
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703678-7ba982.jpg|//images.nrc.nl/2iZAWnToijUCW7bUBK4gJIRckOY=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/11/data64703678-7ba982.jpg)
Wat was de overweging dit seksboekenoverzicht te maken? Boeken voor het voetlicht te brengen waar mensen iets aan hebben, over een onderwerp dat bijna iedereen aangaat? Of hopen wij van NRC met dit artikel abonnees te werven, meer dan bij stukken over andere onderwerpen? Het tweede, als je de redenering volgt van sociaalwetenschapper Linda Duits (44) , die in haar boek stelt dat media ‘de belofte van seks’ inzetten om hun spullen te verkopen. Belofte, omdat je geen echte seks ziet, maar je krijgt er wel een seksuele respons van, waardoor je het product meer gaat waarderen.
De aflevering van de rubriek Over seks, waarin wordt uitgelegd wat een ochtenderectie is, noemt zij hier als voorbeeld van, en ze slaat ook haar eigen boek niet over. ‘Alle lessen uit de communicatiewetenschap ten spijt wilde ik op de cover van dit boek toch geen boobies, knallende champagne of fallus-achtige objecten’, schrijft ze. ‘De titel van het boek belooft al genoeg, vind ik.’ Een ‘bevoogdend’ artikel over sexting is volgens haar net zo goed een belofte van seks.
Zo stelt Duits verschillende aspecten van en normen over seks ter discussie, om te beginnen seks zelf. Want wat is seks eigenlijk? Waarom heet voorspel voorspel en wordt het dus in feite niet gezien als seks?
Ze wijst erop dat uit de kast komen alleen maar bestaat omdat wij leven in een heteronormatieve maatschappij, waardoor iedereen die daarvan afwijkt, verplicht lijkt te zijn dat kenbaar te maken. Dat je seksuele voorkeur bepalend is voor je identiteit is bovendien een recente ontwikkeling. Voor de Tweede Wereldoorlog waren seksuele handelingen nog handelingen. Die hang naar identiteit komt voort uit de moderniteit, waarbij traditionele verbanden verdwenen.
En waarom maken we ons er zo druk over dat porno onrealistisch is? ‘Er is geen onderzoek naar de schadelijke effecten van sport op het zelfbeeld van jongeren, ook al zijn de prestaties die professionals op het veld laten zien toch echt onhaalbaar voor de kijkers?’ Het antwoord laat zien hoe beladen het onderwerp nog altijd is.
Voor: iedereen die bereid zijn opvattingen over seks bij te stellen, of er in elk geval over na te denken.