Jos B. is vrijdag tot twaalf jaar gevangenisstraf veroordeeld voor het seksueel misbruiken en ontvoeren van Nicky Verstappen. De rechtbank in Maastricht sprak B. echter vrij van doodslag op de 11-jarige jongen, die op 11 augustus 1998 dood werd aangetroffen op de Brunssummerheide. Het overlijden is wel een gevolg van de ontvoering, aldus de rechters, maar er is geen bewijs dat B. Verstappen met opzet heeft omgebracht. B. werd ook schuldig bevonden aan het bezit van kinderporno, waarvoor hij nog eens zes maanden cel kreeg. Hij gaat in hoger beroep.
De rechtbank legde B. (58) geen tbs op. Hij was volledig toerekeningsvatbaar. Dat hij niet heeft meegewerkt aan onderzoek in het Pieter Baan Centrum, is geen aanleiding hem toch tbs op te leggen. „Tbs mag geen straf zijn voor het niet meewerken aan onderzoek”, zei de rechtbankvoorzitter. Volgens de rechters spreekt ook in het voordeel van B. dat er voor zover bekend sinds 1998 geen sprake meer is geweest van recidive.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data62958920-fb354e.jpg)
B. zelf beweert dat hij Verstappen dood heeft aangetroffen en dat zijn dna op de jongen is beland toen hij controleerde of hij nog leefde, maar dat achtte de rechtbank ongeloofwaardig. Volgens de rechters toont het bewijs in het dossier van justitie aan dat B. Verstappen tegen diens wil heeft betast en gepenetreerd. Alleen zo kan het letsel dat bij Verstappen is aangetroffen worden verklaard, en alleen op die manier kan er een grote hoeveelheid dna van B. op de onderbroek van de jongen terecht zijn gekomen.
Geen doodslag
Voor doodslag was onvoldoende bewijs, oordeelde de rechtbank. Daarom viel de straf lager uit dan de vijftien jaar (in geval van tbs) of achttien jaar die het OM had geëist. Dat Verstappen door toedoen van B. is overleden, staat volgens de rechters vast. Hij heeft Verstappen om hem te kunnen misbruiken met kracht in bedwang moeten houden. Daarbij hield hij waarschijnlijk zijn hand voor de mond van de jongen. Het is aannemelijk dat Verstappen daardoor is gestikt, aldus de rechters. Uit onderzoek was al gebleken dat dood door verstikking een van de mogelijke doodsoorzaken was.
Dat B. zijn slachtoffer met opzet om het leven heeft gebracht, bijvoorbeeld om het misbruik te verhullen, kan echter niet worden aangetoond. Wel was de dood van Verstappen een direct gevolg van de fysieke dwang die B. uitoefende bij het misbruik, zei de rechtbankvoorzitter. „Zonder uw handelen had hij op 11 augustus 1998 nog geleefd.”
De rechters namen het B. erg kwalijk dat hij lang niets heeft willen zeggen. B., die in de rechtszaak veelal van zijn zwijgrecht gebruik maakte, beloofde lang dat hij openheid van zaken zou geven en dat hij een verklaring had opgeschreven, die hij als „troefkaart” achter de hand hield. Dat hij desondanks de vragen van de nabestaanden niet heeft beantwoord, vinden de rechters „bitter” en „kwetsend”.
Nicky Verstappen verdween op 10 augustus terwijl hij op zomerkamp was op de Brunssummerheide. Een dag later werd zijn lichaam gevonden. Diezelfde avond werd B. al door een marechaussee staande gehouden, omdat hij in het donker rondfietste in de buurt van de vindplek. Toch duurde het nog twintig jaar voor hij hoofdverdachte zou worden in het onderzoek. Dat gebeurde toen een dna-verwantschapsonderzoek in 2018 een match opleverde. Na een paar dagen werd hij opgepakt in Spanje.